Η πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας να προωθήσει µέσω πολυνοµοσχεδίου τη δηµιουργία Χώρων Εποπτευόµενης Χρήσης ναρκωτικών, σε συνεργασία µε τις τοπικές Αρχές, αναµένεται να αλλάξει άρδην το τοπίο στο κέντρο της Αθήνας. Αλλωστε, το εγχείρηµα έχει ήδη δοκιµαστεί στο εξωτερικό, αφού εφαρµόστηκε για πρώτη φορά στη Βέρνη της Ελβετίας το 1986.
Ο σχεδιασµός προβλέπει τη δηµιουργία ενός ελεγχόµενου περιβάλλοντος το οποίο θα διαθέτει ειδικούς γιατρούς και φρούρηση ώστε να προστατεύονται οι χρήστες. Αυτός είναι, άλλωστε, ο σκοπός της δηµιουργίας των ειδικών χώρων: να προστατευθούν από διάφορους κινδύνους τα εξαρτηµένα άτοµα και, κυρίως, από ασθένειες όπως είναι η ηπατίτιδα C και ο ιός HIV, οι οποίες µεταδίδονται µε τις σύριγγες. Παράλληλα, ένας άλλος στόχος είναι να προετοιµαστούν οι χρήστες ναρκωτικών για την ένταξή τους σε προγράµµατα θεραπείας, αφού θα υπάρχει ειδικό πρόγραµµα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.
Ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός διευκρίνισε ότι σε πρώτη φάση θα υπάρξει µια πιλοτική δοµή που θα είναι σε διασύνδεση µε µονάδες άµεσης πρόσβασης, ώστε οι άνθρωποι που θα πηγαίνουν στους Χώρους Εποπτευόµενης Χρήσης να έχουν µια πρώτη επαφή µε το δηµόσιο σύστηµα υγείας και µε άλλες υπηρεσίες, είτε υποκατάστασης είτε ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.
Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκµηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά, οι περιθωριοποιηµένοι χρήστες ουσιών είναι πάνω από 17.000, οι µισοί από τους οποίους βρίσκονται στο Λεκανοπέδιο. Οπως αναφέρουν πληροφορίες του «Έθνους της Κυριακής», µε βάση τον σχεδιασµό του υπουργείου Υγείας, άδειες για τη δηµιουργία των ειδικών χώρων θα δοθούν µετά την πιλοτική φάση σε τέσσερις οργανισµούς που σχετίζονται µε την αντιµετώπιση της εξάρτησης: το ΚΕΘΕΑ, τον ΟΚΑΝΑ, το Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο της Αθήνας, καθώς και της Θεσσαλονίκης.
Να σηµειωθεί ότι οι σύλλογοι των ασθενών έχουν ζητήσει από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας να δίνονται άδειες σε σωµατεία και συλλόγους οι οποίοι δραστηριοποιούνται επί σειρά ετών στην καταπολέµηση των ναρκωτικών και γνωρίζουν καλά το πρόβληµα.
Εύκολη πρόσβαση
Έτσι, οι πρώτοι ειδικοί χώροι που θα δηµιουργηθούν θα βρίσκονται κοντά στις σηµερινές δοµές απεξάρτησης, ώστε να είναι πιο εύκολη η πρόσβαση στους εξαρτηµένους συνανθρώπους µας και να µη χρειαστεί άλλος τρόπος προσέλκυσής τους.
Ο χρήστης θα µπορεί να πηγαίνει στις ειδικές εγκαταστάσεις και να λαµβάνει την ουσία που ο ίδιος θα φέρνει µαζί του. Κάτι που συµβαίνει σε δεκάδες πόλεις στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο πλανήτη, αφού ήδη έχουν δηµιουργηθεί πάνω από 100 τέτοιοι οργανωµένοι χώροι στην Ελβετία, την Αυστρία, τη Γερµανία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Αυστραλία και στον Καναδά.
Οι ειδικοί που θα στελεχώσουν τις νέες δοµές θα διανέµουν σύριγγες και θα παρακολουθούν ψυχοκοινωνικά όσους θα περνούν την πόρτα των νέων χώρων. Εκεί, σε ένα καθαρό και ελεγχόµενο περιβάλλον, µε λίγα βασικά έπιπλα, όπως ένα τραπέζι και λίγες καρέκλες, θα µπορούν να κάθονται οι εξαρτηµένοι και να κάνουν χρήση.
Ωστόσο, η παραµονή τους θα είναι περιορισµένη, καθώς αναµένεται να τεθεί χρονικό όριο για τις επισκέψεις, ώστε να προστατευτεί ο χώρος. Μάλιστα, στο εξωτερικό η διάρκεια παραµονής των επισκεπτών δεν πρέπει να υπερβαίνει τις δύο ώρες.
Να σηµειωθεί ότι, µε βάση τα στοιχεία, το 45,5% των χρηστών στο κέντρο της Αθήνας είναι άστεγοι, ενώ το 55,5% συνηθίζουν να µένουν έξω τα βράδια. Οι εµπνευστές του εγχειρήµατος ευελπιστούν ότι µε τους ειδικούς χώρους θα υπάρξει αλλαγή της συµπεριφοράς των χρηστών, δεδοµένου ότι σήµερα, σύµφωνα µε την έρευνα «Χαρτογράφηση Χρηστών Ναρκωτκών στο Κέντρο της Αθήνας» (2018), το 32,97% του δείγµατος παραµένει στις πιάτσες του κέντρου της Αθήνας περισσότερες από 10 ώρες την ηµέρα.
«Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι το υπουργείο Υγείας προχωρά, επιτέλους, στις απαραίτητες νοµοθετικές αλλαγές για τη δηµιουργία χώρων επιτηρούµενης χρήσης. Επίσης, σπάνιο αλλά ενθαρρυντικό είναι το γεγονός πως για το ζήτηµα υπάρχει συναίνεση και από την αντιπολίτευση» αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο Γιώργος Καλαµίτσης, πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ηπατος Ελλάδος «Προµηθέας», και συµπληρώνει:
«Οι χώροι αυτοί διασφαλίζουν τόσο την ατοµική όσο και τη δηµόσια υγεία». Γεγονός που αποδεικνύεται και από τον επιπολασµό των µεταδοτικών ασθενειών που καταγράφεται στη συγκεκριµένη κοινωνική οµάδα. Οπως επισηµαίνει ο κ. Καλαµίτσης, από τους χρήστες το 80% έχει ηπατίτιδα C, όταν στον γενικό πληθυσµό το ποσοστό κινείται περίπου στο 1%. «Οι νέοι χώροι δεν λύνουν το πρόβληµα των ναρκωτικών, αλλά φροντίζεις τους ανθρώπους αυτούς και µειώνεις τη βλάβη και τη µετάδοση των ασθενειών».
