«Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού να προστατεύεται από την οικονομική εκμετάλλευση και από την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας που ενέχει κινδύνους ή που μπορεί να εκθέσει σε κίνδυνο την εκπαίδευσή του ή να βλάψει την υγεία του ή τη σωματική, πνευματική, ψυχική, ηθική ή κοινωνική ανάπτυξή του…»
(«Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού» – άρθρο 32, 1989)
Εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο εργάζονται με τρόπους που παρεμποδίζετε την εκπαίδευσή τους, τα αποστερούν από τη χαρά της παιδικής ηλικίας και συνθλίβουν το δικαίωμά τους στην ομαλή σωματική, πνευματική και ψυχική ανάπτυξη. Η φράση του Iqbal Masih ενος αγοριού από το Πακιστάν που έγινε σύμβολο της παιδικής εργασίας σοκάρει «Τα παιδιά θα πρέπει να έχουν στυλό στα χέρια τους, κι όχι εργαλεία δουλειάς».
Η υποσαχάρια Αφρική είναι η περιοχή με τα υψηλότερα ποσοστά παιδιών που εργάζονται σε όλο τον κόσμο. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, περίπου 1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ενός καλά οργανωμένου δικτύου, που έχει στήσει γέφυρα μεταφοράς παιδιών από τις αναπτυσσόμενες στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες.
Σύμφωνα με στοιχεία της UNICEF σχεδόν ένα στα έξι παιδιά ηλικίας 5 – 14 ετών στον κόσμο θεωρούνται πως εμπλέκονται σε μορφές παιδικής εργασίας.
Του Άγγελου Ασημινάκη, Θεολόγου
____________________________
Μεταξύ των ετών 2004 – 2008, ο αριθμός των παιδιών που εργάζονταν σε παγκόσμιο επίπεδο μειώθηκε αισθητά, η παγκόσμια οικονομική κρίση όμως, ανέτρεψε την αισιόδοξη αυτή τάση. 171 εκατομμύρια παιδιά εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους δουλειάς ή με επικίνδυνα υλικά, όπως χημικά, εντομοκτόνα ή βαρύ μηχανικό εξοπλισμό, αναφέρει έκθεση της UNICEF.
73 εκατομμύρια από τα εργαζόμενα παιδιά είναι ηλικίας κάτω των δέκα ετών. Κάθε χρόνο τουλάχιστον 22 χιλιάδες παιδιά σκοτώνονται σε εργατικά δυστυχήματα.
Οι πραγματικοί αριθμοί βέβαια είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν αφού οι ανήλικοι εργαζόμενοι σαφώς και δεν δηλώνονται ενώ τις περισσότερες φορές, στις χώρες όπου η παιδική εργασία ακμάζει, δεν δηλώνονται ούτε οι γεννήσεις.
Το Μπαγκλαντές θεωρείται ‘βασίλειο’ της παιδικής εργασίας. Χιλιάδες παιδιά χάνονται κάθε χρόνο σε «εργατικά δυστυχήματα». Ο αριθμός των παιδιών που εργάζονται παράνομα σ΄ αυτή τη χώρα ανέρχεται σε 5 εκατομμύρια (2013). Οι εικόνες από την κατάρρευση εργοστασίου υφαντουργίας στο Μπαγκλαντές το 2015 συγκλόνισαν, καθώς τα περισσότερα θύματα που ανασύρθηκαν από τα συντρίμμια ήταν παιδάκια.
Περισσότερα από 1 εκατομμύριο παιδιά ηλικίας 10-14 ετών εργάζονται στη Βραζιλία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Βραζιλιάνικου Ινστιτούτο Γεωγραφίας και Στατιστικής (IBGE). Οι αρχές της Βραζιλίας έχουν θέσει ως στόχο την εξάλειψη της παιδικής εργασίας μέχρι το 2020.Σκληρές είναι οι συνθήκες και στην χώρα του Κιμ Γιονγκ Ουν. Στη Βόρεια Κορέα ακόμα και μικροί μαθητές πέντε ετών υποχρεώνονται να δουλέψουν.
Υπολογίζεται ότι 4 με 6 χιλιάδες παιδιά αποτελούν μέρος των παραστρατιωτικών οργανώσεων στην Κολομβία όπου έχουν μετατραπεί σε σκληρούς πολεμιστές. Η εκπαίδευση τους περιλαμβάνει πολλά βασανιστήρια και δοκιμασίες. Πολλά από αυτά τα παιδιά σκοτώνονται σε μάχες.Σε ορυχεία εργάζονται περίπου 500 χιλιάδες παιδιά στο Περού και 13.500 στη Βολιβία. Στο Εκουαδόρ περίπου 314 χιλιάδες παιδιά εργάζονται, σε έναν πληθυσμό 12 εκατομμυρίων κατοίκων. Αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία, στις πιο φτωχές χώρες της Καραϊβικής όπως Μπελίσε, Γκουγιάνα και Σουρινάμ η παιδική εργασία είναι ένα πρόβλημα που οξύνεται.Η παιδική εργασία ανθεί επίσης σε Ερυθραία, Σομαλία, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Μιανμάρ, Σουδάν, Αφγανιστάν, Πακιστάν, Ζιμπάμπουε, Υεμένη, Μπουρούντι, Νιγηρία.
Σύμφωνα με έκθεση της UNICEF η περιοχή με το μεγαλύτερο ποσοστό παιδικής εργασίας στην Τουρκία είναι η νοτιοανατολική επαρχία της Σανλιούρφα.
Στην Συρία, την Ιορδανία, το Λίβανο και τη Τουρκία παρατηρείται μεγάλη αύξηση τα τελευταία 5 χρόνια κι αυτό εξαιτίας των όλο και περισσότερο αντίξοων συνθηκών διαβίωσης που βιώνουν οι οικογένειες προσφύγων και μεταναστών.
Ψηλά στη λίστα είναι η Κίνα και η Ιαπωνία.
Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και της UNESCO, ζοφερή είναι η εικόνα και σε Ευρώπη και Ευρασία. Κυρίως στην Γεωργία, τη Ρωσία, την Ιταλία, τη Βουλγαρία και τη Μολδαβία.
Σύμφωνα με έρευνα της κοινωνική οργάνωση προστασίας νέων «Αρσις» στην χώρα μας υπολογίζονται τουλάχιστον 100.000 με 150.000 οι ανήλικοι κάτω των 18 ετών που εργάζονται στην Ελλάδα. Είναι παιδιά που εγκατέλειψαν το σχολείο ή δεν πήγαν καθόλου σ’ αυτό (ρομα, μετανάστες και πρόσφυγες), ανήλικοι που εργάζονται τις απογευματινές ώρες, τα Σαββατοκύριακα ή στις διακοπές τους, πέραν της πρωινής φοίτησης στο σχολείο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Nils Muiznieks δήλωσε τον Μάιο του 2017 ότι υπάρχει κίνδυνος ραγδαίας αύξησης της παιδικής εργασίας σε χώρες που μαστίζονται από την οικονομική κρίση, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιταλία και η Πορτογαλία.
