Ο Κρις Μπάρτον έχει ένα ίχνη αίματος στο κολάρο του λευκού πουκάμισου που φοράει κάτω από τη στολή του κτηνιάτρου. Ο 70χρονος κρατάει μια καραμπίνα την οποία αναγκάστηκε να στρέψει εναντίον καγκουρό τα οποία είχαν υποστεί ανεπανόρθωτα τραύματα από τις πυρκαγιές που εξακολουθούν να κατακαίνε την Αυστραλία. Θέλει να βάλει τα κλάματα.
Το γήπεδο γκολφ της Μαλακούτα είχε μετατραπεί σε καταφύγιο για τα ζώα που είχαν γλιτώσει από τις καταστροφικές φωτιές, αλλά τώρα έχει γίνει τόπος εκτέλεσης.
Πλήθος καγκουρό είχε συγκεντρωθεί στον χλοοτάπητα του αθλητικού χώρου – το τελευταίο κομμάτι πράσινου που έμεινε άθικτο μετά την πυρκαγιά που ξέσπασε στην ανατολική πόλη Βικτόρια την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, καταστρέφοντας περίπου 100 σπίτια και χιλιάδες εκτάρια φυσικού οικότοπου.
Πάνω από 4.000 ντόπιοι και τουρίστες έπρεπε να απομακρυνθούν δια θαλάσσης, καθώς η φωτιά απέκοψε το δρόμο από και προς την Μαλακούτα.
Το παρθένο εθνικό πάρκο που αγκαλιάζει την πόλη αποτελούσε σπίτι για πολλά είδη άγριας ζωής. Οι πυρκαγιές εξαπλώθηκαν γρήγορα, σκοτώνοντας χιλιάδες ζώα – ακόμη και αυτά που έκαναν να φτάσουν μέχρι την σχετική ασφάλεια του γηπέδου γκολφ υπέφεραν συχνά από βαριά τραύματα.
Τα τέσσερα καγκουρό που ο Μπάρτον έπρεπε να υποβάλει σε ευθανασία το πρωί της Πέμπτης είχαν εγκαύματα τρίτου βαθμού στα πόδια τους και τα πρόσωπα τους. Οι κτηνίατροι δεν μπορούσαν να τα θεραπεύσουν για αυτό και η εκτέλεσή τους ήταν μονόδρομος.
«Εχω εφιάλτες», λέει ο Μπάρτον. «Είμαι κτηνίατρος για 40 χρόνια και δεν μπορώ να το συνηθίσω. Αυτό το μακελειό είναι τρομερό και εξακολουθεί να φέρνει δάκρυα στα μάτια μου».
Η διαδικασία είναι επώδυνη για τον ίδιο και τους υπόλοιπους ιθύνοντες αλλά δεν μπορούν να αφήσουν τα ζώα να υποφέρουν έναν αργό και βασανιστικό θάνατο.
Ανθεκτικότητα και ανάρρωση
Η νοτιοανατολική Αυστραλία βρίσκεται εν μέσω τριετούς ξηρασίας, με σημαντική βροχή να μην προβλέπεται μέχρι τον Απρίλιο.
Οι συνθήκες έχουν επιδεινώσει τις πυρκαγιές που πλήττουν την Αυστραλία εδώ και αρκετούς μήνες. Σε ολόκληρη τη χώρα, έχουν καεί περισσότερα από 17,9 εκατομμύρια στρέμματα γης – δάση και εθνικά πάρκα, που φιλοξενούν την άγρια φύση της χώρας.
Στη Νέα Νότια Ουαλία, το κράτος που γειτνιάζει με τη Βικτόρια, οι οικολόγοι εκτιμούν ότι περίπου μισό δισεκατομμύριο ζώα ενδέχεται να έχουν πληγεί από τις πυρκαγιές, με εκατομμύρια πιθανώς να είναι νεκρά. Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει πουλιά, ερπετά και θηλαστικά, εκτός από τα νυχτερίδες. Σε αυτά δεν υπολογίζονται τα έντομα και οι βάτραχοι – πράγμα που σημαίνει ότι ο αριθμός των απωλειών είναι πιθανόν πολύ μεγαλύτερος.
Υπάρχουν φόβοι ότι κάποια είδη δεν θα καταφέρουν να επανέλθουν στους προηγούμενους αριθμούς. Αλλά μέσα σε όλα αυτά τα ζοφερά νέα, υπάρχει ακόμα περιθώριο ελπίδας ότι το μοναδικό τοπίο και η άγρια φύση της Αυστραλίας θα μπορούσαν να αναρρώσουν.
Οταν έρθουν τελικά οι βροχές, πολύ δάση θα μπορούσαν γρήγορα να ανακάμψουν – ιδιαίτερα τα δάση ευκαλύπτων όπου τα κοάλα ζουν και τρέφονται. Τα στρώματα τέφρας που αφήνει πίσω της η φωτιά παρέχουν θρεπτικά συστατικά για τους σπόρους μερικών δένδρων της Αυστραλίας, που εξελίχθηκαν για να επιβιώσουν και ακόμη να ευδοκιμήσουν από τις πυρκαγιές.
Μεγάλο μέρος της βλάστησης που έχει καεί αυτό το καλοκαίρι θα αναζωογονηθεί φυσικά – και οι φροντιστές των κοάλα στη Μαλκούτα ετοιμάζονται ήδη για αυτό.
«Ολοκαύτωμα για την πανίδα»
«Σε πολλά είδη δεν έχουν απομείνει πολλά μέλη. Αυτό δημιουργεί τοπικά φαινόμενα εξαφάνισης», δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο ABC ο Τζον Βοϊνάρσκι του Threatened Species Recovery Hub, ενός δημόσιου προγράμματος προστασίας της πανίδας.
Ο Βοϊνάρσκι δεν διστάζει να χαρακτηρίσει τις πυρκαγιές «ολοκαύτωμα» για την πανίδα της Αυστραλίας.
Τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός ενός είδους κοάλα «που δεν κινδυνεύουν από μολύνσεις» και ο οποίος ζούσε στο νησί Καγκουρό εξαφανίστηκε. Τα κοάλα αυτά αποτελούσαν «ασφάλεια» για το μέλλον του είδους.
Αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Αυστραλία δεν αποτελεί μάλλον παρά τα πρώτα στάδια «αυτού στο οποίο θα μοιάζει η κλιματική αλλαγή και σε άλλες περιοχές του κόσμου», σύμφωνα με τον καθηγητή πανεπιστημίου του Σίδνεϊ Κρις Ντίκμαν. Η έκθεσή του που αναφέρει ότι περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο ζώα έχουν χάσει τη ζωή τους από τις πυρκαγιές ήταν «πολύ συγκρατημένη», εκτιμά ο ίδιος.
Μόλις κατασβεστούν οι πυρκαγιές κάποιοι πληθυσμοί ζώων ενδέχεται να είναι τόσο μικροί που θα χρειαστεί να ζήσουν σε αιχμαλωσία προκειμένου να σωθεί το είδος.
Κάποιες περιοχές του δάσους που έχει καεί ίσως χρειαστούν δεκαετίες για να γίνουν και πάλι πράσινες και οι ειδικοί τονίζουν ότι χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις για να αποκατασταθεί το περιβάλλον και να δοθεί ευκαιρία στα ζώα που διασώθηκαν να επιβιώσουν.
Ελλειψη τροφής
«Μεγάλος αριθμός ζώων πεθαίνουν μετά το πέρασμα της πυρκαγιάς επειδή υπάρχει έλλειψη τροφής και επειδή δεν έχουν πλέον καταφύγιο», ή επειδή κατασπαράσσονται από άλλα ζώα, εξήγησε ο Μάιου Κρόουθερ του πανεπιστημίου του Σίδνεϊ.
Το ποσοστό εξόντωσης των μαρσιποφόρων στην Αυστραλία ήταν ήδη το πιο αυξημένο παγκοσμίως, όμως οι πυρκαγιές ενδέχεται να οδηγήσουν στον πλήρη αφανισμό κάποιων ειδών σε συγκεκριμένες περιοχές.
«Οι πληθυσμοί των καγκουρό θα προσπαθήσουν να ανασυνταχθούν. Όταν επιστρέψουν, βέβαια (…) τα χόρτα δεν είναι πλέον πράσινα, τα φυλλώματα δεν υπάρχουν, οι θάμνοι έχουν εξαφανιστεί, τα δέντρα έχουν καεί», εξήγησε η Πράις.
Το ένα τρίτο του νησιού Καγκουρό, ένας πραγματικός παράδεισος για τα ζώα που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της Αυστραλίας, έχει καταστραφεί. Κάποια μοναδικά είδη που ζούσαν στο νησί ενδέχεται να έχουν εξαφανιστεί.
(με πληροφορίες από CNN, BBC, ΑΠΕ)
