Αυξήθηκαν οι καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών

Μαθήτρια δημοτικού σχολείου μιλούσε κρυφά σε συμμαθητές της για σεξουαλικά ζητήματα, τα οποία όμως δεν θα έπρεπε να γνωρίζει ένα εννιάχρονο κορίτσι. Ο δάσκαλος άκουσε τη συζήτηση, του φάνηκαν περίεργα όλα αυτά, διευκόλυνε το παιδί να εκφραστεί, με αποτέλεσμα να ξετυλιχτεί το κουβάρι της σεξουαλικής κακοποίησης από έναν φίλο της οικογένειας.

Σε άλλη περίπτωση, μητέρα ήταν παρούσα στη σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού της από τον σύντροφο της, ωστόσο δεν έκανε τίποτα για να το αποτρέψει και να το προστατέψει, ενώ σε μια τρίτη υπόθεση ένα μικρό κορίτσι βρήκε το θάρρος να εκμυστηρευτεί σε κοντινό της πρόσωπο την σεξουαλική της κακοποίηση από τον ίδιο της τον πατέρα.

Πρόκειται για παιδιά, κορίτσια και αγόρια, ηλικίας από τεσσάρων έως 17 ετών, που κακοποιούνται σεξουαλικά, συνήθως είτε από τους γονείς είτε από άτομα του στενού οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντος είτε από άτομα “υπεράνω υποψίας”. Οι παραπάνω είναι μόλις τρεις από τις δεκάδες υποθέσεις που έφτασαν στα γραφεία του Τμήματος Προστασίας Ανηλίκων της υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης και ζήτησαν άμεσα επίλυση.

Οι καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν αύξηση. Σύμφωνα με στοιχεία από την Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων της Διεύθυνσης Ασφαλείας Θεσσαλονίκης, από το 2015 έως και τους πρώτους μήνες του 2018, η συγκεκριμένη υπηρεσία έχει χειριστεί συνολικά 220 υποθέσεις, ενώ σε όλη την Κεντρική Μακεδονία οι καταγγελίες ξεπερνούν τις 250.

“Οι υποθέσεις ξεκινούν από μια απλή παρενόχληση, από προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας και φτάνουν έως αποπλανήσεις και βιασμούς. Πρόκειται για διαφορετικές εκφάνσεις της σεξουαλικής παρενόχλησης”, δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ – ΜΠΕ) η προϊσταμένη του Τμήματος Προστασίας Ανηλίκων της υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, Σοφία Κουσίδου.

Αύξηση των καταγγελιών λόγω του ότι τα παιδιά έσπασαν τη σιωπή τους

“Η αύξηση των καταγγελιών οφείλεται στο γεγονός ότι τα παιδιά πλέον μιλάνε. Έσπασαν τη σιωπή τους. Καταφέραμε σε ένα βαθμό, μέσα από τη συνεχή ενημέρωση, να μιλάνε τα παιδιά στους γονείς και οι γονείς να τ’ ακούν. Δεν θεωρούν οι γονείς απίθανο να συμβεί και στο δικό τους σπίτι ένα τέτοιο περιστατικό και παρατηρούν τις αλλαγές στη συμπεριφορά των παιδιών τους. Σε πολλές υποθέσεις, όταν η κακοποίηση γίνεται μέσα στο σπίτι, λαμβάνουμε αναφορά από τους δασκάλους” πρόσθεσε η κ.Κουσίδου.

Από τις παραπάνω 220 υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών που εξετάστηκαν από τις αστυνομικές αρχές της Θεσσαλονίκης, μέσα σε διάστημα λιγότερο των 3,5 ετών, συνελήφθησαν συνολικά 34 άτομα εκ των οποίων τα 22 προφυλακίστηκαν.

Αναλυτικότερα το 2015 συνελήφθησαν 15 άτομα εκ των οποίων προφυλακίστηκαν τα οκτώ, το 2016 συνελήφθησαν δέκα και προφυλακίστηκαν τα πέντε. Το 2017 και οι οκτώ συλληφθέντες προφυλακίστηκαν, ενώ στις φυλακές οδηγήθηκε και ο ένας συλληφθείς στις αρχές του 2018.

Οι παραπάνω συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν είτε εντός ορίων αυτοφώρου, είτε κατόπιν εκδόσεως εντάλματος σύλληψης, ενώ σε πολλές από τις λοιπές περιπτώσεις που δεν πραγματοποιήθηκε καμία σύλληψη, ελήφθησαν απολογίες των φερόμενων δραστών.

Κατά κύριο λόγο, όπως γνωστοποιείται στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, από το Τμήμα Προστασίας Ανηλίκων Θεσσαλονίκης οι συλληφθέντες είναι άνδρες. Ωστόσο, σε δύο υποθέσεις οι δράστιδες ήταν γυναίκες, μητέρες των θυμάτων, εκ των οποίων η μία συνελήφθη και προφυλακίστηκε.

«Υπάρχουν μήνες που δεν προλαβαίνουμε τις υποθέσεις. Και μισή καταγγελία να έχουμε, θα την “ξεσκονίσουμε” μέχρι τέλους. Παλαιότερα μπορεί να υπήρχε η αντίληψη ότι τα παιδιά λένε ψέματα. Εμείς είμαστε βέβαιοι πως το παιδί λέει πάντα την αλήθεια. Και σε κάποιες περιπτώσεις η αλήθεια που αποκαλύφθηκε ήταν πιο σοκαριστική από αυτά που μας ανέφερε αρχικά το παιδί» συμπλήρωσε η προϊσταμένη του Τμήματος Προστασίας Ανηλίκων.

Εκτός όμως από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Κεντρικής Μακεδονίας για το ίδιο διάστημα, από 2015 έως τις αρχές του 2018, χειρίστηκε άλλες 31 υποθέσεις σχετικές με εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας σε βάρος ανηλίκων.

Πιο αναλυτικά στην Κεντρική Μακεδονία, πλην της Θεσσαλονίκης, το 2015 οι αρχές ασχολήθηκαν με επτά υποθέσεις παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, από τις οποίες συνελήφθησαν πέντε άτομα, ενώ σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος δύο Ελλήνων. Το 2016 οι υποθέσεις ανήλθαν σε 14, από τις οποίες συνελήφθησαν οκτώ άτομα και σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος άλλων επτά, ενώ για το 2017 από τις επτά υποθέσεις είχαμε πέντε συλλήψεις και σχηματισμό δικογραφίας σε βάρος άλλων δύο.

Χαρακτηριστικό είναι πως τους πρώτους τρεις μήνες του 2018 τις αρχές της Κεντρικής Μακεδονίας τις απασχόλησαν τρεις υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης, με αποτέλεσμα να συλληφθούν πέντε άτομα και να σχηματιστεί δικογραφία σε βάρος ενός ακόμη. Ενδεικτικά τα αδικήματα που αφορούν οι υποθέσεις είναι αποπλάνηση ανηλίκων, προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας και κατάχρηση σε ασέλγεια.

“Η δική μας ικανοποίηση, ως αστυνομικοί, είναι όταν καταλήγει ο δράστης στη φυλακή. Αρκετά βράδια μείναμε ξάγρυπνοι να σκεφτόμαστε τις υποθέσεις. Είναι φριχτό να βλέπεις ένα παιδί να κακοποιείται. Όταν πλησιάζουν οι μέρες του δικαστηρίου, παρακολουθούμε από κοντά τις υποθέσεις” συμπλήρωσε η κ.Κουσίδου.

Πρόσθεσε δε πως “η υπηρεσία μας χειρίστηκε υποθέσεις με παιδιά ηλικίας από τεσσάρων ετών και άνω. Το πρόβλημα είναι στα πιο μικρά παιδιά ή σε παιδιά με νοητική στέρηση που δεν μπορούν να μιλήσουν και δεν μπορούν να εκφραστούν, με αποτέλεσμα τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης να γίνονται γνωστά μόνο εάν απαιτηθεί μεσολάβηση γιατρού”.

Για την επίλυση των υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης είναι απαραίτητη η συνεργασία των αστυνομικών με τις εισαγγελικές αρχές, ενώ η παρουσία ψυχολόγων βοηθά τα παιδιά να μπορέσουν να “ανοίξουν” τις ψυχές τους κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Πέρα όμως από τις καταγγελίες είναι πάρα πολλές και οι τηλεφωνικές κλήσεις στις αστυνομικές υπηρεσίες για συμβουλευτική υποστήριξη.

Το προφίλ των παιδόφιλων

Ο παιδόφιλος, στα γενικά του χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την αστυνομία είναι συνήθως άντρας, άνω των 30 ετών, με λίγους φίλους της ηλικίας του και συχνάζει σε χώρους με παιδιά όπως παιδικές χαρές, ίντερνετ καφέ, αθλητικά κέντρα κ.α.

Συχνά μάλιστα εργάζεται με παιδιά, ενώ δεν αποκλείεται να είναι και άτομο “υπεράνω πάσης υποψίας”. Σε πολλές περιπτώσεις είναι γνωστό μέλος της εκάστοτε τοπικής κοινωνίας και συνήθως ανήκει στο περιβάλλον του παιδιού ή της οικογένειας.

Όπως έχει αποδειχτεί σε αρκετές περιπτώσεις στην πράξη, χρησιμοποιεί τα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση σε παιδιά, ενώ ενδέχεται να προσποιείται τον έφηβο για να συζητά και να παίζει παιχνίδια μαζί τους στο διαδίκτυο.

Στοχεύει σε συγκεκριμένες ηλικίες και φύλο, συνήθως παιδιά προεφηβικής ηλικίας, και δρα μεθοδικά και με υπομονή για να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους. Μπορεί επίσης να προβεί σε πράξεις συναισθηματικού εκβιασμού ή να απειλήσει το παιδί, προκειμένου να μην αποκαλύψει τις δραστηριότητες του στους γονείς του.

Χρήσιμες συμβουλές για την προστασία των παιδιών από πράξεις ασέλγειας

Σύμφωνα με τα στοιχεία, περίπου ένα στα πέντε παιδιά πέφτει θύμα κάποιας μορφής σεξουαλικής κακοποίησης ή βίας. Για το λόγο αυτό, οι γονείς θα πρέπει να παρατηρούν απότομη αλλαγή στη συμπεριφορά του παιδιού τους ή εάν ξαφνικά εμφανίζει προβλήματα στον ύπνο ή βλέπει συχνά εφιάλτες. Επίσης, θα πρέπει να προσέχουν εάν ζωγραφίζει θέματα με σεξουαλικό περιεχόμενο ή έχει σεξουαλική συμπεριφορά που δεν ταιριάζει με την ηλικία του ή ακόμη εάν μιλάει συχνά για κάποιον ενήλικο για τον οποίο δεν μιλούσε στο παρελθόν.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν σημάδια που θα πρέπει να υποψιάσουν τους γονείς, προκειμένου να δώσουν περισσότερη προσοχή στο παιδί τους και να δουν τι συμβαίνει. Οι γονείς θα πρέπει ακόμη να συζητήσουν με τα παιδιά τους για τους κινδύνους του διαδικτύου, χωρίς όμως να απαγορεύουν τη χρήση του.

Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και κάποια βασικά “όχι” που θα πρέπει να λένε τα παιδιά. Δεν θα πρέπει να αφήνουν ποτέ έναν ενήλικο να αγγίζει τα γεννητικά τους όργανα, εκτός κι αν είναι γιατρός στο ιατρείο του. Επίσης, θα πρέπει να ξεχωρίζουν το “δώρο” από τη “δωροδοκία”, να μην κρατήσουν κάτι κρυφό ή μυστικό από τους γονείς τους, να γνωρίζουν πως υπάρχουν κίνδυνοι στο δρόμο ή στο διαδίκτυο.

Στην περίπτωση που υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποιος ενήλικος ασελγεί σε βάρος ανηλίκων απευθυνόμαστε στην υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής, στο Τμήμα Ανηλίκων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης και στις κατά τόπους Υπηρεσίες Ασφαλείας.

Επίσης, υπάρχουν οι τηλεφωνικές γραμμές βοήθειας: 1056 Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS (Το Χαμόγελο του Παιδιού), 1107 Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας, 116 -111 Ευρωπαϊκή Γραμμή Στήριξης Παιδιών και Εφήβων, 80011 80015 Γραμμή Βοήθειας ΥποΣΤΗΡΙΖΩ, 11525 Γραμμή Μαζί για το Παιδί της Ένωσης “Μαζί για το Παιδί”, 800 11 32000 Γραμμή του Συνηγόρου του Πολίτη για τα Παιδιά και 11188 Υποδιεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.