Η πανδημία του κορονοϊού προκάλεσε, σε παγκόσμια κλίμακα, υγειονομικό, κοινωνικό και οικονομικό «σοκ» τόνισε ο υπουργός Οικονομίας Χρήστος Σταϊκούρας.
Ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι οι “συνέπειες είναι πολύπλευρες και μεγάλες.Οι οικονομίες κλυδωνίζονται και η έκβαση είναι ακόμη αβέβαιη. Η Ελλάδα αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει την πολύπλευρη κρίση, με συγκριτική επιτυχία. Δρα συνετά, μεθοδικά και αποτελεσματικά.Αυτό αναγνωρίζεται στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια σκηνή, σε υγειονομικό και οικονομικό επίπεδο.
Ενδεικτικά, πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις Προβλέψεις της, επισήμανε την «ταχεία πολιτική αντίδραση της Κυβέρνησης», με «δημοσιονομικά μέτρα που στρώνουν τον δρόμο για ταχύτερη ανάκαμψη», «τα οποία αναμένεται να αποσοβήσουν ευρείας κλίμακας απολύσεις και πτωχεύσεις».
Επιπρόσθετα, η σημερινή, εξαιρετικά θετική Έκθεσή της, στο πλαίσιο της 6ης αξιολόγησης ενισχυμένης εποπτείας, αναδεικνύει την υπευθυνότητα της Κυβέρνησης στο πεδίο της οικονομίας, επιβεβαιώνει τόσο την ταχύτητα λήψης μέτρων όσο και την επάρκεια αυτών, και επισημαίνει την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στη χώρα μας, παρά τις αντίξοες συνθήκες του τελευταίου χρονικού διαστήματος”.
Σχέδιο 4 φάσεων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού
Όπως τόνισε ο κ. Σταϊκούρας η κυβέρνηση έχει σχέδιο που ξεδιπλώνεται, μεθοδικά και αποφασιστικά, σε 4 φάσεις, ώστε να απαντηθούν, κατά τον βέλτιστο δυνατό τρόπο, οι διαφορετικές ανάγκες που κάθε φορά προκύπτουν από τις ορθές επιλογές της χώρας στο υγειονομικό πεδίο.
Κατά την 1η φάση, τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο, είχαμε περιορισμούς στην οικονομική δραστηριότητα.
Στη 2η φάση, στην οποία σήμερα βρισκόμαστε, πραγματοποιείται σταδιακή επαναλειτουργία των επιχειρήσεων.
Η 3η φάση, από τον επόμενο μήνα μέχρι και τον Οκτώβριο, θα χαρακτηρίζεται από την προοδευτική ανάκαμψη της οικονομίας.
Και στη συνέχεια, κατά την 4η φάση, υπό την προϋπόθεση της ομαλής και θετικής εξέλιξης αντιμετώπισης της πανδημίας, θα έχουμε ανάταξη της οικονομίας.
Στόχος αυτού του προγραμματισμού είναι η ταχύτερη και πιο ισχυρή επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, ώστε η χώρα να ανακτήσει τη δυναμική που είχε αναπτύξει πριν την υγειονομική κρίση.
Οι δράσεις κατά την 1η φάση
Ειδικότερα, κατά την 1η φάση, η Κυβέρνηση προτεραιοποίησε και μερίμνησε για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της δημόσιας υγείας.
Για το σκοπό αυτό ενίσχυσε τον Προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας, περίπου κατά 275 εκατ. Ευρώ.
Παράλληλα, με οριζόντιες και έγκαιρες παρεμβάσεις, άπλωσε ένα ευρύ «δίχτυ προστασίας» πάνω από νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
- Προχώρησε σε αναστολές πληρωμής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
- Έδωσε φορολογικά κίνητρα σε εργαζόμενους και εργοδότες.
- Μείωσε τα ενοίκια σε επιχειρήσεις, εργαζόμενους και φοιτητές.
- Προχώρησε στην καταβολή αποζημίωσης ειδικού σκοπού σε μισθωτούς, επαγγελματίες και επιχειρήσεις, στηρίζοντας περισσότερο τα πιο αδύναμα οικονομικά στρώματα.
- Χορήγησε επιπλέον επιδόματα ανεργίας και στήριξε μακροχρόνια ανέργους.
Συνολικά, σήκωσε το βάρος της λειτουργίας του συνόλου, σχεδόν, της οικονομίας, όπως είχε καθήκον μέσα στην πρωτοφανή αυτή κρίση, ενισχύοντας 2.000.000 πολίτες. Όλα αυτά συνιστούν εμπροσθοβαρή δράση!
Η στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην δεύτερη φάση
Όπως τόνισε ο κ. Σταϊκούρας “στη 2η φάση, την οποία σήμερα διανύουμε, με το σταδιακό άνοιγμα της οικονομικής δραστηριότητας, η Κυβέρνηση συνεχίζει να στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
- Επεκτείνει τη δυνατότητα αναστολής πληρωμής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, σε εργαζόμενους και εργοδότες.
- Επεκτείνει το δικαίωμα αναστολής σύμβασης εργασίας, την αποζημίωση ειδικού σκοπού και την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών.
- Συνεχίζεται η μείωση των ενοικίων στο σύνολο των πληττόμενων επιχειρήσεων.
- Ολοκληρώνεται η καταβολή της Επιστρεπτέας Προκαταβολής.
Περισσότερες από 53.000 επιχειρήσεις, κυρίως μικρές και μεσαίες, οριστικοποίησαν την αίτησή τους.
Και μέχρι σήμερα, σε 34.000 από αυτές πιστώθηκαν σημαντικά χρηματικά ποσά στους λογαριασμούς τους. Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα πιστωθούν και στις υπόλοιπες.
Παράλληλα, προχωρούν τα εργαλεία της επιδότησης επιτοκίου, του κεφαλαίου κίνησης, των εγγυοδοτικών μηχανισμών, της διαμόρφωσης ενός νέου θεσμικού πλαισίου για πιστώσεις σε μικρές επιχειρήσεις, με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων.
Όλα αυτά συνιστούν ουσιαστική στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, στο μέτρο των δυνατοτήτων της χώρας”.
Οι παρεμβάσεις στην τρίτη φάση από Ιούνιο μέχρι Οκτώβριο
Στην 3η φάση, από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο, τη φάση της προοδευτικής ανάκαμψης της οικονομίας, οι κυβερνητικές παρεμβάσεις, όπως θα αναπτύξουμε στη συνέχεια, εδράζονται σε τέσσερις πυλώνες:
1ος. Στη συνέχιση και διεύρυνση των μέτρων στήριξης της απασχόλησης.
2ος. Στη περαιτέρω ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων.
3ος. Στη λήψη στοχευμένων φορολογικών μέτρων.
4ος. Στην αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους.
Πολιτικές με πιο μόνιμα χαρακτηριστικά στην 4η φάση
Τέλος, στην 4η φάση, από το φθινόπωρο, όσο θα σταθεροποιείται και θα ανατάσσεται η οικονομία, τόσο θα αποκτούμε περισσότερες δυνατότητες να δρομολογήσουμε πολιτικές με πιο μόνιμα χαρακτηριστικά, ώστε η χώρα να συνεχίσει από εκεί που ήταν πριν την πανδημία.
Συνεκτικές πολιτικές, ενδεικτικά, στα πεδία της πράσινης οικονομίας, της εξωστρέφειας, της καινοτομίας και τεχνολογίας, που θα εμπεριέχονται στο Στρατηγικό μας Σχέδιο για την Ανάπτυξη της Οικονομίας.
Όλα τα μέτρα και οι πολιτικές που θα ξεκινήσουν σε δυο εβδομάδες
Σήμερα λοιπόν, θα σας μιλήσουμε, κυρίως, για την 3η φάση.Θα σας μιλήσουμε για συγκεκριμένες πολιτικές, οι οποίες θα αρχίσουν να ξετυλίγονται από την μεθεπόμενη εβδομάδα.
1ον. Επεκτείνεται, για ακόμη μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, το δικαίωμα αναστολής σύμβασης εργασίας των εργαζομένων, η αποζημίωση ειδικού σκοπού και η κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών τους.
Συνεχίζεται η δυνατότητα αναστολής σύμβασης εργασίας, σε ποσοστό μάλιστα έως 100%, των εργαζομένων στους κλάδους του τουρισμού, της εστίασης, των μεταφορών, του πολιτισμού και του αθλητισμού.
2ον. Δημιουργείται νέος μηχανισμός στήριξης της βραχυχρόνιας απασχόλησης, ώστε να διατηρηθούν θέσεις εργασίας και να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα.
3ον. Παρέχεται επίδομα ανεργίας στους εποχικά απασχολούμενους που δεν θα προσληφθούν την τρέχουσα τουριστική περίοδο.
Και παράλληλα, παρέχεται επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για τους εποχικά εργαζόμενους μερικής απασχόλησης.
4ον. Δίδεται η δυνατότητα αναστολής πληρωμής των δόσεων βεβαιωμένων οφειλών προς τη φορολογική αρχή σε όσες επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές, καθώς και στους κλάδους του τουρισμού, της εστίασης, των μεταφορών, του πολιτισμού και του αθλητισμού, και για τον μήνα Ιούνιο.
Οι εργαζόμενοι των οποίων οι συμβάσεις τελούν σε προσωρινή αναστολή, έχουν το δικαίωμα αναστολής των δόσεων βεβαιωμένων οφειλών.
5ον. Επεκτείνεται η δυνατότητα μείωσης ενοικίου κατά 40%, τον μήνα Ιούνιο, σε όσες επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές και στις επιχειρήσεις που ανήκουν στους κλάδους του τουρισμού, της εστίασης, των μεταφορών, του πολιτισμού και του αθλητισμού.
Επιπλέον, δίνεται η ίδια δυνατότητα και σε όσες επιχειρήσεις άνοιξαν τον Μάιο, συμπεριλαμβανομένου του λιανικού εμπορίου.
Επιπρόσθετα, στις επιχειρήσεις που ανήκουν στους κλάδους του τουρισμού, των μεταφορών, του πολιτισμού και του αθλητισμού, δίδεται η δυνατότητα μείωσης του ενοικίου και κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο.
Τέλος, δικαίωμα μείωσης ενοικίου για την 1η τους κατοικία και τη φοιτητική κατοικία των εξαρτώμενων μελών τους, διατηρούν και όλοι οι εργαζόμενοι των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε καθεστώς προσωρινής αναστολής.
6ον. Για τους ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν ακίνητα σε πληττόμενες επιχειρήσεις και εργαζόμενους, αναστέλλονται οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών.
Επίσης, γι’ αυτούς τους ιδιοκτήτες, προβλέπεται η δυνατότητα συμψηφισμού μέρους του εισοδήματος που έχασαν, με φορολογικές υποχρεώσεις μετά τον Ιούλιο.
7ον. Χορηγείται 2η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, με βάση την απώλεια τζίρου των μηνών Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου.
Το αδιάθετο υπόλοιπο της πρώτης φάσης, που μόλις ολοκληρώθηκε, θα προστεθεί στη 2η φάση, ώστε το συνολικό ποσό που θα έχει χορηγηθεί, μέχρι τέλος Ιουνίου, να διαμορφωθεί στα 2 δισ. ευρώ.
8ον. Προβλέπεται μείωση της προκαταβολής φόρου.
Για τις επιχειρήσεις που θα εμφανίσουν μείωση τζίρου κατά τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο, αθροιστικά άνω ενός ποσοστού, θα προβλεφθεί μείωση της προκαταβολής φόρου που καλούνται να πληρώσουν εντός του 2020 για το 2021, κατά ένα ποσοστό.
Το ποσοστό θα προσδιοριστεί τον Ιούλιο, με βάση τα στοιχεία τζίρου που θα έχουν υποβάλει οι επιχειρήσεις για την προηγούμενη περίοδο.
9ον. Μειώνεται ο ΦΠΑ στις μεταφορές από το 24% στο 13%, για την περίοδο 1 Ιουνίου – 31 Οκτωβρίου 2020.
Καλύπτει μεταφορές επιβατών με τρένο, με μετρό και τραμ, με αστικά και υπεραστικά λεωφορεία, με αεροπλάνο, με πλοίο, με συνδυαστικές μεταφορές.
Οι πολίτες, κυρίως τα πιο αδύναμα εισοδηματικά στρώματα, θα ωφεληθούν ιδιαίτερα από αυτή την πρόνοια της πολιτείας.
10ον. Μειώνεται ο ΦΠΑ στον καφέ και στα μη αλκοολούχα ποτά από το 24% στο 13% για την περίοδο 1 Ιουνίου – 31 Οκτωβρίου 2020.
11ον. Μειώνεται ο ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο από 80/20 (80% με 13% και 20% με 24%) σε 90/10 για την περίοδο 1 Ιουνίου – 31 Οκτωβρίου 2020.
12ον. Μειώνεται ο ΦΠΑ στα εισιτήρια των κινηματογράφων από το 24% στο 13% για την περίοδο 1 Ιουνίου – 31 Οκτωβρίου 2020.
13ον. Οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων προσαυξημένες κατά 100%, έναντι 30% που είναι σήμερα, για δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν από 1η Σεπτεμβρίου.
14ον. Δημιουργείται Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, ώστε να υπάρχει ένα συνεκτικό πλαίσιο ανάπτυξης στοχευμένων πολιτικών υποστήριξης του οικοσυστήματος.
Δίνονται κίνητρα σε φυσικά πρόσωπα που εισφέρουν επενδυτικά κεφάλαια [angel investors] για νεοφυείς επιχειρήσεις, με τη μορφή εκπτώσεων φόρου επί του ποσού που επενδύεται.
15ον. Δρομολογείται πρόγραμμα στο οποίο το Κράτος θα επιδοτεί, για ορισμένο χρονικό διάστημα, σημαντικό μέρος των μηνιαίων δόσεων όσων πλήττονται από τις συνέπειες του κορονοϊού, και έχουν δάνεια με υποθήκη στην πρώτη κατοικία.
Καλύπτονται όλα τα “κόκκινα δάνεια”
Καλύπτει όλα τα «κόκκινα δάνεια», τόσο αυτά που δημιουργήθηκαν πριν το τέλος του 2018, όσο και αυτά που μεταγενέστερα – μέχρι σήμερα – προέκυψαν, για τους πολίτες που επλήγησαν από τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης.
Καλύπτει όμως, και αυτό είναι πολύ σημαντικό, και τα εξυπηρετούμενα δάνεια των συμπατριωτών μας που επλήγησαν από την πανδημία.
Παράλληλα, θέτει δικλείδες ασφαλείας, ώστε να μην επωφεληθούν της επιδότησης οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Με το νέο πρόγραμμα, επιπροσθέτως προς την παράταση του υφιστάμενου πλαισίου:
- Ενισχύονται, για πρώτη φορά, οι συνεπείς δανειολήπτες, με εξυπηρετούμενα δάνεια, οι οποίοι έχουν πληγεί από την πανδημία.
- Υποστηρίζεται το σύνολο των δανειοληπτών που επλήγησαν από την υγειονομική κρίση, και έχουν «κόκκινο» δάνειο, ακόμη και μετά το τέλος του 2018.
- Καλλιεργείται η κουλτούρα πληρωμών.
- Περιορίζεται ο κίνδυνος δημιουργίας μιας νέας γενιάς «κόκκινων» δανείων.
- Ενισχύεται η κοινωνική συνοχή.
- Καλύπτονται πολλαπλάσιοι δανειολήπτες σε σχέση με το υφιστάμενο πλαίσιο.
Το συνολικό κόστος των μέτρων που βρίσκονται σε εφαρμογή ή θα υλοποιηθούν διευρύνεται στα περίπου 14,5 δισ. ευρώ, και η προστιθέμενη αξία τους στα 20 δισ. ευρώ.
Όπως επιβεβαιώνει σήμερα, στην Έκθεσή της, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σε αυτό το πλαίσιο παρεμβάσεων θα προστεθούν, το επόμενο διάστημα, νέες πολιτικές που συνδέονται και με την αξιοποίηση Ευρωπαϊκών ταμείων, όπως είναι:
- η ενίσχυση της απασχόλησης μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος SURE,
- η αξιοποίηση εγγυοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων,
- και η αξιοποίηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, που μελλοντικά θα δημιουργηθεί.
Το συνολικό κόστος των μέτρων εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 24 δισ. ευρώ.
Για να υλοποιήσουμε όλες αυτές τις συνεκτικές πολιτικές, έχουμε διασφαλίσει τα αναγκαία «καύσιμα».
- Διαχειριζόμαστε, με προνοητικότητα και σύνεση, τους εγχώριους πόρους, προκειμένου να μην εξαντληθούν στη μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των επιπτώσεών της.
- Αξιοποιούμε πλήρως τα αυξημένα περιθώρια δημοσιονομικής ευελιξίας και ενίσχυσης της ρευστότητας τα οποία πηγάζουν από τις αποφάσεις του Eurogroup και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
- Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε, στο βέλτιστο βαθμό και την κατάλληλη στιγμή, τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά χρηματοοικονομικά εργαλεία.
- Διεκδικούμε, περαιτέρω, δραστικές και καινοτόμες χρηματοδοτικές λύσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Δανειζόμαστε επιτυχώς από τις αγορές, παρά το δυσμενές διεθνές περιβάλλον.
- Υλοποιούμε διαρθρωτικές αλλαγές, με στόχο την τόνωση των επενδύσεων, την ενίσχυση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.
