Η ποινική αντιμετώπιση όσων παρέχουν ναρκωτικές ουσίες σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι κάθε άλλο παρά ενιαία. Ολλανδία και Ελλάδα βρίσκονται στα άκρα
Η άνευ αδείας προσφορά ναρκωτικών συνιστά ποινικό αδίκημα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά οι ποινές που προβλέπονται από τον νόμο διαφέρουν σημαντικά. Από πρόσφατη έρευνα του EMCDDA (Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας) σχετικά με τη γνώμη των ασκούντων νομικά επαγγέλματα στα κράτη μέλη της ΕΕ προκύπτει ότι οι ποινές που αναμένουν οι εν λόγω ειδικοί για παρόμοια αδικήματα διακίνησης ναρκωτικών διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών όπως φαίνεται και στο πιο κάτω διάγραμμα.
Οι διαφορές αυτές μπορεί να οφείλονται σε εθνικούς, ιστορικούς και πολιτισμικούς παράγοντες που επηρεάζουν το σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης μιας χώρας, καθώς και σε διαφορετικές εθνικές απόψεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα της επιβολής ποινών ως αποτρεπτικό μέσο. Από την μελέτη προέκυψε επίσης ότι, παρότι η νομοθεσία μπορεί να προβλέπει παρόμοιες ποινές για διαφορετικές ουσίες, στις περισσότερες χώρες οι ασκούντες νομικά επαγγέλματα προβλέπουν ότι οι ποινές θα διαφέρουν ανάλογα με την ουσία. Αυτό σημαίνει ότι οι δικαστές λαμβάνουν υπόψη πτυχές όπως οι θεωρούμενες επιβλαβείς για την κοινωνία συνέπειες των διάφορων ναρκωτικών.
Ποινές από 1 έως 20 χρόνια
Όπως φαίνεται και από το διάγραμμα, η ψαλίδα ανάμεσα στο πιο ανεκτικό και στο πλέον αυστηρό κράτος φθάνει τα 20 χρόνια. Συγκεκριμένα η πώληση ενός κιλού ηρωίνης ή κάνναβης επιφέρει σχεδόν μηδαμινή φυλάκιση στην Ολλανδία ενώ στην Ελλάδα που βρίσκεται στον αντίποδα για την μεν εμπορία ενός κιλού κάνναβης προβλέπονται ποινές φυλάκισης 10 ετών ενώ για την ίδια ποσότητα ηρωίνης η φυλάκιση ίσως να φθάσει και τα 20 χρόνια.
Η εφαρμογή των νομοθεσιών παρακολουθείται μέσω των στοιχείων που υποβάλλονται σχετικά με τα αδικήματα που εμπίπτουν στη νομοθεσία περί ναρκωτικών. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκτιμάται ότι το 2015 -τελευταία χρονιά που υπάρχουν στοιχεία – αναφέρθηκαν 1,5 εκατομμύριο αδικήματα σχετικά με τα ναρκωτικά, εκ των οποίων τα περισσότερα (57 %) αφορούσαν τη χρήση ή την κατοχή κάνναβης από περίπου 1 εκατομμύριο παραβάτες της νομοθεσίας. Τα αναφερθέντα αδικήματα αυξήθηκαν κατά σχεδόν ένα τρίτο (31 %) μεταξύ 2006 και 2015.
Συνολικά, τα αναφερθέντα αδικήματα που σχετίζονται με προσφορά ναρκωτικών αυξήθηκαν κατά 18 % από το 2006 και εκτιμάται ότι ξεπέρασαν τις 214.000 περιπτώσεις το 2015.
Η κάνναβη αφορά την πλειονότητα των αδικημάτων που σχετίζονται με την προσφορά ναρκωτικών (57 %). Από το 2013 παρατηρείται ραγδαία αύξηση στις αναφορές αδικημάτων που αφορούν την προσφορά MDMA.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εκτιμάται ότι το 2015 αναφέρθηκαν περισσότερα από 1 εκατομμύριο αδικήματα τα οποία σχετίζονται με τη χρήση ή την κατοχή για προσωπική χρήση, αριθμός αυξημένος κατά 27 % έναντι του 2006. Περίπου τα τρία στα τέσσερα (74 %) αναφερθέντα αδικήματα που σχετίζονται με κατοχή ναρκωτικών αφορούν κατοχή κάνναβης. Η αυξητική τάση των αδικημάτων που αφορούν κατοχή αμφεταμινών και MDMA συνεχίστηκε και το 2015.
– Με στοιχεία απο το EMCDDA