Ο καθηγητής Τζέφρι Σακς και ο στρατηγός Μπεν Χότζες μιλούν στην «Κ» για τα επόμενα βήματα στο δρόμο για την ειρήνη
Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα τελειώσει μέσα στο 2023 ή θα απλωθεί και θα κλιμακωθεί ακόμα περισσότερο; Πρέπει να επανέλθει η ειρήνη με αμοιβαίες υποχωρήσεις ή θα συνεχιστεί ο πόλεμος μέχρι την οριστική ήττα των ρωσικών δυνάμεων; Ο καθηγητής στη Σχολή Δημοσίων Υποθέσεων του πανεπιστημίου Κολούμπια Τζέφρι Σακς και ο πρώην διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, στρατηγός Μπεν Χότζες μίλησαν στην «Καθημερινή» και έχουν αντίθετες απόψεις. Ο Τζέφρι Σακς πιστεύει ότι η Ρωσία, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία πρέπει να συμφωνήσουν σε έναν συμβιβασμό με στόχο τον τερματισμό του πολέμου. Οι Ρώσοι θα πρέπει να αποχωρήσουν από την Ουκρανία και να εγκαταλείψουν την Κριμαία, αλλά θα πρέπει να υπάρξει ρητή διαβεβαίωση του ΝΑΤΟ ότι δεν θα επεκταθεί ποτέ στην Ουκρανία. Αντίθετα, ο στρατηγός Χότζες πιστεύει ότι ο πόλεμος μπορεί να τελειώσει μόνο με την απελευθέρωση του συνόλου της Ουκρανίας και την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από όλες τις ανατολικές περιοχές, αλλά και από την Κριμαία χωρίς η Ρωσία να λάβει κανένα αντάλλαγμα. Προτού παρουσιάσουμε τις απόψεις των δύο σημαντικών Αμερικανών, ας κάνουμε μια χρήσιμη αναδρομή στη σύγκρουση που σημάδεψε το 2022.
Οι πληροφορίες των Αμερικανών
Πριν από ένα χρόνο οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ προειδοποιούσαν ότι η Ρωσία θα εισβάλλει στην Ουκρανία. Στο τέλος του 2021 οι Ρώσοι συγκέντρωναν στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία, αλλά διαβεβαίωναν ότι έκαναν ασκήσεις και πολλοί τους πίστευαν. Στην Ελλάδα οι περισσότεροι υποτιμούσαν το ενδεχόμενο ρωσικής επίθεσης. Οι Ευρωπαίοι και οι Ουκρανοί εκτιμούσαν επίσης ότι ένας πόλεμος θα ήταν κάτι παράλογο. «Έχουμε μάθει να ζούμε σε ένταση με τη Ρωσία αλλά η Ρωσία δεν θα εισβάλλει, οι Αμερικανοί κάνουν πολύ θόρυβο χωρίς λόγο» μετέδιδαν πηγές της ουκρανικής κυβέρνησης. Αλλά οι Αμερικανοί είχαν δίκιο γιατί οι εκτιμήσεις τους στηρίζονταν σε πραγματικές πληροφορίες. Αποδείχθηκε για μια ακόμα φορά ότι οι υπηρεσίες τους είναι ανώτερες όλων – πλην των βρετανικών. Τι άλλο μπορεί να γίνει το 2023 που τώρα δεν πιστεύουμε ότι θα συμβεί; Ίσως μια πυρηνική βόμβα που θα διαμορφώσει μια νέα ισορροπία τρόμου μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας και ενδεχομένως θα επιβάλλει τη διαιώνιση της αντιπαράθεσης στην Ουκρανία;
Το μυστικό ταξίδι στην Ουάσιγκτον
Στις αρχές του 2022 οι Αμερικανοί είχαν βαθιά πληροφόρηση για τα σχέδια του Κρεμλίνου, αλλά δεν είχαν «ζυγίσει» καλά τις δυνατότητες της Ουκρανίας. Στα πρώτα 24ωρα του πολέμου που ξεκίνησε με την εισβολή της 23ης Φεβρουαρίου 2022 οι επιτελείς του Λευκού Οίκου, (που μόλις πριν από λίγους μήνες είχαν εγκαταλείψει το Αφγανιστάν στην τύχη του ανοίγοντας την όρεξη για αναθεωρήσεις σε πολλές άλλες περιοχές της γης), είχαν ξεγράψει και το Κίεβο. Ο Μπάϊντεν πρότεινε στον Ζελένσκι να δεχτεί να τον αναλάβει η CIA για να τον φυγαδεύσει στις ΗΠΑ. «Δεν χρειάζομαι βόλτα, χρειάζομαι όπλα», ήταν η επιγραμματική απάντηση του πολιτικού ηγέτη που απέδειξε αυτό που συχνά λέγεται: Ότι οι κωμικοί ηθοποιοί συγκαταλέγονται ανάμεσα στους πιο σοβαρούς ανθρώπους.
Τριακόσιες ημέρες μετά, και τέσσερις ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα του 2022, ο Ζελένσκι έφτασε τελικά στην Ουάσιγκτον με μια μυστική επιχείρηση του στρατού και των υπηρεσιών των ΗΠΑ, όχι όμως για να γλιτώσει από τους Ρώσους. Πήγε στην αμερικανική πρωτεύουσα για να διεκδικήσει μια ακόμα μεγαλύτερη βοήθεια που θα συμβάλλει στην τελική νίκη της χώρας του. Η προετοιμασία γι’ αυτό το ταξίδι γινόταν αθόρυβα επί μήνες. Σύμφωνα με βρετανικές πηγές, που επικαλέστηκε το BBC, την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου οι Μπάϊντεν και Ζελένσκι έλαβαν την οριστική απόφαση αφού συνομίλησαν σε μια ασφαλή γραμμή επικοινωνίας που έχει αναπτύξει η NSA για τον Αμερικανό Πρόεδρο (πρόκειται για ένα σύστημα λίγο πιο προηγμένο από το whatsup που χρησιμοποιούμε σε βαθμό κατάχρησης στην Αθήνα νομίζοντας ότι δεν μας ακούει κανείς …).
Μέσα στη μαύρη Chevrolet Suburban
Ο Ζελένσκι έφυγε από το Κίεβο μετά τα μεσάνυχτα της 20ης προς 21η Δεκεμβρίου και νωρίς το πρωί έφτασε με τραίνο στον σταθμό της μεθοριακής πόλης Przemysl της Πολωνίας. Οι συνθήκες μυστικότητας δεν κράτησαν για πολύ. Η πολωνική τηλεόραση έδειξε τον Ζελένσκι και τη συνοδεία του να κατεβαίνουν από ένα τραίνο με τα χρώματα της Ουκρανίας στην πλατφόρμα του σταθμού και να κατευθύνονται προς αυτοκίνητα ανάμεσα στα οποία βρίσκονταν μερικές μαύρες Chevrolet Suburban που αποτελούν «σήμα κατατεθέν» των αμερικανικών κυβερνητικών υπηρεσιών. Όταν βλέπετε τέτοια αυτοκίνητα στο δρόμο (υπάρχουν και στην Αθήνα) να ξέρετε ότι ο θείος Σαμ σάς παρακολουθεί πίσω από τα μαύρα τζάμια. Μέσα σε λιγότερο από μια ώρα ο Ζελένσκι ταξίδευσε με την αμερικανική λιμουζίνα 80 χιλιόμετρα δυτικά, στο αεροδρόμιο Rzeszów. Εκεί τον περίμενε ένα Boeing C-40Β Clipper της Αμερικανικής Αεροπορίας που φαίνεται ότι είχε φτάσει εκεί από την αμερικανική βάση Ραμστάϊν της Γερμανίας.
Ένας υπνάκος για το Πρόεδρο
Το συγκεκριμένο αεροσκάφος είναι η «ενισχυμένη» στρατιωτική εκδοχή του γνωστού πολιτικού αεροσκάφους Boeing 737-700 Boeing Business Jet και έχει δυνατότητα πτήσης 9.300 χιλιόμετρα χωρίς ανεφοδιασμό – τρεις φορές μεγαλύτερη από το πολιτικό 737. Οι Αμερικάνοι το χρησιμοποιούν για μετακινήσεις των επιφανών του στρατού και της κυβέρνησής τους. Διαθέτει υποδομή γραφείου και γι’ αυτό το αποκαλούν «γραφείο των αιθέρων». Περιλαμβάνει υπνοδωμάτιο που μάλλον αξιοποίησε ο ουκρανός ηγέτης που ήδη ταξίδευε σχεδόν 10 ώρες προτού επιβιβαστεί στο αεροσκάφος.
Λίγη ώρα πριν από την απογείωση ένα γερμανικό κατασκοπευτικό Boeing AWACS προπορεύτηκε πάνω από τη Βόρεια Θάλασσα όπου καραδοκούν ρωσικά υποβρύχια. Το AWACS «άκουγε» τις υποθαλάσσιες ρωσικές συζητήσεις και αποκρυπτογραφούσε τα σήματα έτοιμο να προειδοποιήσει το σύστημα αεράμυνας του ΝΑΤΟ σε περίπτωση που οι Ρώσοι είχαν πληροφορηθεί για τη μυστική επιχείρηση και ετοιμάζονταν να … προσφέρουν τιμές στον Ουκρανό πρόεδρο. Τελικά οι Ρώσοι, ακόμα κι αν γνώριζαν, δεν έκαναν τίποτα.
«Μάνατζερ σε στρηπτιζάδικο»
Καθώς ο Ζελένσκι πλησίαζε στη Βρετανία ένα αμερικανικό F-35 απογειώθηκε από μια βρετανική βάση και συνόδευσε το Clipper για κάποιο τμήμα του ταξιδιού πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό. Στη συνέχεια, τα ραντάρ της αμερικανικής αεράμυνας το οδήγησαν στη βάση Άντριους, κοντά στην Ουάσιγκτον. Οι μυστικές υπηρεσίες επέβαλλαν δρακόντεια μέτρα ασφαλείας στον Ζελένσκι και τη συνοδεία του για τις επισκέψεις του στο Κογκρέσο και στον Λευκό Οίκο. «Γνωρίζουμε ότι οι Ρώσοι έχουν πράκτορες στην Αμερική και δεν θέλουμε να γίνει καμιά στραβή», είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο ABC ανώτατος Αμερικανός αξιωματούχος. Το Κρεμλίνο κάγχασε. «Είναι αρχηγός κράτους εκείνος που τον περιφέρουν οι Αμερικανοί με αυτό τον τρόπο;».
Ο οπαδός του Τραμπ τηλεπαρουσιαστής Τάκερ Κάρλσον βγήκε στο Fox News και είπε ότι ο Ζελένσκι με το χακί μπλουζάκι έμοιαζε με μάνατζερ στριπτιζάδικου και έπρεπε να τον διώξουν από το Κογκρέσο. Μόνο που η αντικομφορμιστική εμφάνιση συμβάλλει στην διατήρηση της παγκόσμιας δημοτικότητας του Ουκρανού Προέδρου. Οι λαοί δεν θέλουν οι επαναστάτες να φοράνε γραβάτες και κοστούμια, όπως έχει δείξει άλλωστε και η ελληνική εμπειρία.
Η ολική επαναφορά του θείου Σαμ
Οι ΗΠΑ δεν θα οργάνωναν μια μυστική επιχείρηση υψηλού ρίσκου για να μεταφέρουν τον Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον αν δεν ήθελαν να δείξουν τις δυνατότητες που διαθέτουν για να «ελέγχουν», όταν χρειάζεται, την κυκλοφορία και να επιβάλλουν την ασφάλεια σε όλη την Ευρώπη. Παράλληλα, ήθελαν να στείλουν το μήνυμα ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει γίνει πλέον μια δική τους υπόθεση. Δεν έχει σημασία ότι δεν έδωσαν στον Ζελένσκι σχεδόν κανένα από τα όπλα που ζήτησε – πέραν από τους Πάτριοτ. Το ότι τον έφεραν στο Κογκρέσο – και πίσω του οι δύο κυρίες, Νάνσυ Πελόζι και Κάμαλα Χάρις άνοιξαν περιχαρείς μια σημαία της Ουκρανίας – δείχνει ότι εκτιμούν με ασφάλεια πως Ρωσία μπορεί να ηττηθεί.
Το μόνιμο κατεστημένο της Ουάσιγκτον δεν ξεχνά ποτέ, όπως έχει αποδειχθεί σε πολλές άλλες υποθέσεις, διαχρονικά. Σήμερα δίνει την εντύπωση ότι η εκδίκηση είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση της τάξης έπειτα από μια περίοδο μέσα στην οποία ο Πούτιν συμπεριφερόταν ως κυρίαρχος στις δημόσιες συναντήσεις του δίπλα σε έναν εργολάβο της Νέας Υόρκης και παρουσιαστή ριάλιτι σόου που βρέθηκε στον Λευκό Οίκο και κόντεψε να καταργήσει το ΝΑΤΟ μοιράζοντας με τη Ρωσία – για πρώτη φορά μετά το 1990 και την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης – την επιρροή στην Ευρώπη. Το τηλεοπτικό φαινόμενο Τραμπ εξελίχθηκε σε μια πολιτική πραγματικότητα που κόντεψε να μεταβάλλει τις παγκόσμιες ισορροπίες. Για πολλούς στην Ουάσιγκτον, οι ΗΠΑ δεν έχουν τώρα την πολυτέλεια να εγκαταλείψουν την Ουκρανία γιατί αν το κάνουν τότε θα πρέπει να εκχωρήσουν την Ανατολική Ευρώπη στην Ρωσία στέλνοντας παράλληλα το μήνυμα στην Κίνα ότι το ίδιο θα ισχύσει για την Ταϊβάν και την Νοτιοανατολική Ασία. Οι ΗΠΑ είναι αναγκασμένες να δράσουν στην Ουκρανία προκειμένου έτσι να ενισχύσουν με νέα υποστηρίγματα την δεδομένη παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Σε διαφορετική περίπτωση θα έλθει η αρχή του τέλους για την αμερικανική ηγεμονία παρασύροντας το δολάριο και μαζί την ίδια την αμερικανική οικονομία, αλλά και την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων, όπως και το μέλλον της Δημοκρατίας.
Ο Ζελένσκι έχει καταλάβει ότι στην Ουκρανία διαδραματίζεται μια μάχη με παγκόσμια σημασία και γι’ αυτό είπε στους λίγους προς το παρόν Ρεπουμπλικανούς που εγείρουν αντιρρήσεις ότι οι φίλοι των Ρώσων, δηλαδή το Ιράν, θα επιτεθούν σε λίγο προς άλλους συμμάχους των ΗΠΑ, εννοώντας το Ισραήλ. Έφυγε από την Ουάσιγκτον μόνο με το αντιαεροπορικό σύστημα Πάτριοτ και μια πρόσθετη βοήθεια ύψους 1,85 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά προφανώς θα λάβει αργότερα, στην ώρα τους, τα τανκς Abrams, τα αεροσκάφη F16 και τους πύραυλους μεγάλου βεληνεκούς ATACMS, που ζήτησε.
Τα δύο λάθη του Πούτιν
Φαίνεται ότι οι ΗΠΑ εξαντλούν με αργούς και προσεκτικούς ρυθμούς τη Ρωσία την ίδια ώρα που ο ρωσικός ενεργειακός εκβιασμός προς την Ευρώπη και ιδίως προς την Γερμανία απέτυχε. Οι Γερμανοί για μια ακόμα φορά πέτυχαν έναν ακατόρθωτο στόχο και διαθέτουν αυτή τη στιγμή μεγάλα αποθέματα αερίου. Οι δεξαμενές τους είναι γεμάτες κατά 90%. Η βιομηχανία τους μείωσε την κατανάλωση αερίου κατά 25% την ίδια ώρα που η παραγωγή υποχώρησε μόλις κατά 1,5%. Μια χώρα εξαρτημένη κατά 55% από το ρωσικό αέριο κατόρθωσε σε μεγάλο βαθμό να πετύχει την απεξάρτησή της από τη Μόσχα μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο. Γιατί λοιπόν η Δύση να σταματήσει τώρα; Το δεύτερο μεγάλο λάθος του Πούτιν μετά την υποτίμηση της διάθεσης και της δυνατότητας της Ουκρανίας να αμυνθεί, ήταν η υποτίμηση των δυνατοτήτων της Γερμανίας να αντικαταστήσει το ρωσικό αέριο.
Ο ειρηνιστής Τζέφρυ Σακς
Παρόλα αυτά ο Τζέφρυ Σακς, πάντοτε ειρηνιστής, πιστεύει ότι η Αμερική δεν πρέπει να επιδιώκει να είναι η μοναδική υπερδύναμη και οφείλει να αποδεχτεί ότι πρέπει να μοιραστεί την επιρροή στον κόσμο με σεβασμό σε όλες τις άλλες χώρες. «Οι διαπραγματεύσεις είναι εφικτές και πρέπει να γίνουν για να σταματήσει η αιματοχυσία», λέει στην «Καθημερινή». «Ο Πρόεδρος Μπάϊντεν, ο επικεφαλής των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων Μαρκ Μάϊλυ, ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν, αλλά και ο Πρόεδρος Πούτιν έχουν εκφραστεί θετικά για το ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων. Απορρίπτουν τις διαπραγματεύσεις η Ουκρανική κυβέρνηση και οι νεοσυντηρητικοί στην Ουάσιγκτον με επικεφαλής την υφυπουργό Εξωτερικών Βικτώρια Νιούλαντ.»
Ο Σακς υποστηρίζει μια ισορροπημένη συμφωνία, που θα περιλαμβάνει αφενός την δυτική δέσμευση ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί στην Ουκρανία και αφετέρου τη ρωσική απόφαση για την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από όλη την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας. «Οι εγγυητές μιας τέτοιας συμφωνίας θα είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Ινδία, Τουρκία και Γερμανία.» Η πρόταση Σακς είναι ταυτόχρονα ουτοπική και ρεαλιστική. Ουτοπική γιατί μια απόφαση αυτοπεριορισμού του ΝΑΤΟ θα κλονίσει την εμπιστοσύνη στη Συμμαχία και θα σημάνει εμμέσως ότι οι σφαίρες επιρροής επιστρέφουν. Εξίσου ουτοπική είναι η προσδοκία ότι η Ρωσία μπορεί να εγκαταλείψει την Κριμαία. Παράλληλα, η πρόταση Σακς είναι ρεαλιστική γιατί μάλλον δεν υπάρχει άλλος τρόπος τερματισμού του πολέμου με ειρηνική διαπραγμάτευση. Το πιθανότερο είναι όμως ότι το ΝΑΤΟ θα επιχειρήσει να προστατεύσει το δικαίωμά του να επεκτείνεται σε όποια χώρα το καλεί και ταυτόχρονα η Ρωσία δεν θα εγκαταλείψει την Κριμαία παρά μόνο με στρατιωτική ήττα.
Οι ασύμβατοι όροι της ειρήνης
Ο Πούτιν δηλώνει ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί, αλλά υπονοεί ότι μπορεί να συμφωνήσει στην κατάπαυση του πυρός με αντάλλαγμα την αναγνώριση των προσαρτημένων στη Ρωσία ουκρανικών εδαφών και όχι την αποχώρηση της Ρωσίας από την Ανατολική Ουκρανία και την Κριμαία. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από το Κίεβο, αλλά ούτε από την Ουάσιγκτον. Παράλληλα, σημαντικές πρωτεύουσες του ΝΑΤΟ, όπως το Λονδίνο και η Βαρσοβία στηρίζουν την πολιτική Ζελένσκι κατά της Ρωσίας που περιλαμβάνει την ανάκτηση του συνόλου των εδαφών που έχει προσαρτήσει η Ρωσία. Ο Σακς προειδοποιεί ότι «οι πόλεμοι έχουν την τάση να κλιμακώνονται όπως οι φωτιές στα δάση και γι’ αυτό είναι επικίνδυνοι και δεν πρέπει ποτέ να αφήνονται να τεθούν εκτός ελέγχου». Εάν ο πόλεμος κλιμακωθεί τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί, ούτε η χρήση πυρηνικών όπλων. Ακριβώς γι’ αυτό πρέπει οι «παίκτες» να επιδείξουν σύνεση και αυτοσυγκράτηση.
Μήπως υποβαθμίζει ο Σακς το γεγονός ότι η ιστορία της Ρωσίας είναι γεμάτη γεγονότα στα οποία η Μόσχα επιτίθεται και κατακτά γειτονικές χώρες; «Είναι απλουστευτικό να θεωρούμε ότι οι Ρώσοι ενδιαφέρονται να κατακτούν τους γείτονές τους. Δεν το έκαναν για την Σουηδία, τη Φινλανδία ή την Αυστρία τον περασμένο αιώνα. Η Ρωσία άρχισε να δρα στην Ουκρανία μόνο μετά το πραξικόπημα κατά του Γιανουκόβιτς που έγινε με τη συνενοχή των ΗΠΑ και τουλάχιστον με την ανοχή της ΕΕ. Ακόμα και η καθυπόταξη χωρών του ανατολικού μπλοκ θα είχε αποφευχθεί ή τερματιστεί το ’50 ή το ’60 εάν οι ΗΠΑ είχαν αποδεχθεί μια ουδέτερη Γερμανία και όχι μια στρατιωτικοποιημένη Δυτική Γερμανία μέλος του ΝΑΤΟ. Αυτή ήταν η άποψη για παράδειγμα του σπουδαίου Αμερικανού διπλωμάτη και ιστορικού Τζωρτζ Κέναν.»
Ο στρατηγός Χότζες «βλέπει» νίκη του Ζελένσκι
Ο πρώην στρατιωτικός διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, Μπεν Χότζες μιλώντας στην «Καθημερινή» εκφράζει μια διαφορετική άποψη. Πιστεύει ότι δεν πρέπει η Αμερική να χαρίσει στη Ρωσία μια ακόμα «παγωμένη σύγκρουση» (frozen conflict), δηλαδή έναν πόλεμο που σταματάει και «παγώνει» χωρίς καθαρό αποτέλεσμα και με κίνδυνο να αναζωπυρωθεί ανά πάσα στιγμή. Παρόλα αυτά όλοι οι αναλυτές των πολεμικών συγκρούσεων εκτιμούν ότι ελάχιστοι πόλεμοι τελειώνουν με καθαρή νίκη της μιας πλευράς, όπως έγινε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι περισσότεροι τελειώνουν με κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις που οδηγούν σε αμφιλεγόμενα πολιτικά αποτελέσματα – και αυτό συνέβη στον Πόλεμο του Κόλπου το 1990, στην αραβοισραηλινή σύγκρουση του 1973 και στην Βοσνία το 1995.
«Το καλοκαίρι θα πάρουν πίσω την Κριμαία»
Ο Χότζες όμως προφανώς εκτιμά ότι δεν είναι η στιγμή για κατάπαυση του πυρός. «Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν κατορθώσει να αποκτήσουν μια δυναμική που δεν αναστρέφεται. Έχουν στριμώξει τους Ρώσους στον τοίχο. Πιστεύω ότι οι Ουκρανοί μπορούν να προχωρήσουν και να θέσουν τις προϋποθέσεις έτσι ώστε να απελευθερώσουν την Κριμαία ως το τέλος Αυγούστου 2023.» Τι θα γίνει όμως εάν μέσα στις επόμενες εβδομάδες οι Ρώσοι επιτεθούν στο Κίεβο με ακόμα μεγαλύτερες δυνάμεις, όπως λέγεται ότι μπορεί να κάνουν; Κινδυνεύουν οι Ουκρανοί στο δρόμο για την Κριμαία να χάσουν το Κίεβο; «Οι Ρώσοι θα ήθελαν να μπορούν να χτυπήσουν και πάλι το Κίεβο, αλλά δεν μπορούν. Όλη η συζήτηση που γίνεται είναι για να αποσπάσουν την προσοχή των Ουκρανών από την Κριμαία και να τους κάνουν να ανησυχούν για τα βόρεια σύνορα. Δεν πιστεύω όμως ότι οι Ρώσοι μπορούν να έχουν 300.000 στρατιώτες ετοιμοπόλεμους, καλά εκπαιδευμένους, εξοπλισμένους και έτοιμους να πολεμήσουν μέσα σε 2 μήνες.»
Είναι δυνατόν να πιστέψουμε ότι θα μπορέσει ποτέ η Μόσχα να εγκαταλείψει την Κριμαία; Η Κριμαία είναι εθνικό θέμα για τους Ρώσους. «Εσείς πιστεύετε ότι οι 500.000 Ρώσοι που έχουν φύγει από τη χώρα σκέφτονται την Κριμαία; Καθόλου. Εάν οι Ρώσοι κατορθώσουν να επιβάλλουν την παραβίαση των Συνθηκών επάνω στις οποίες στηρίζεται η διεθνής τάξη και όλα τα κράτη, όπως η Ελλάδα, οι ΗΠΑ, η Γερμανία κλπ, τότε αυτό θα είναι μια πολύ σοβαρή εξέλιξη που πρέπει να αποφευχθεί».
Κατά συνέπεια, η επίσκεψη Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον σηματοδοτεί την οριστική δέσμευση των ΗΠΑ στον πόλεμο αυτό προκειμένου να επιτευχθεί ήττα των Ρώσων και ανανέωση της ισχύος της παγκόσμιας τάξης όπως σήμερα την ξέρουμε; «Η επίσκεψη Ζελένσκι ήταν σημαντική για τρεις λόγους. Πρώτον, ενισχύθηκε η στενή σχέση με τον Μπάϊντεν, αλλά και γενικότερα διαπιστώθηκε η διακομματική υποστήριξη στο Κογκρέσο. Δεύτερον, συνέβαλλε στην ενίσχυση της υποστήριξης των Συμμάχων οι οποίοι βλέπουν πρώτα τι κάνουν οι ΗΠΑ και μετά αποφασίζουν τι θα κάνουν αυτοί. Τρίτον, ήταν μια κακή ημέρα για τον Πούτιν ο οποίος υποτιμά το status της Ουκρανίας, αλλά είδε τον Ζελένσκι να μιλάει για την Ουκρανία μέσα στο Κογκρέσο και να απευθύνεται σε όλο τον κόσμο».
«Ο Πούτιν δεν είναι Χίτλερ»
Είναι οι πύραυλοι Πάτριοτ που έλαβε η Ουκρανία ένα αρκετά ισχυρό όπλο; Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι οι Πάτριοτ είναι πλέον ένα απαρχαιωμένο όπλο που θα ηττηθεί στο πεδίο της μάχης. «Σίγουρα υπολογίζουν πολύ τους Πάτριοτ για να μιλούν τόσο πολύ γι’ αυτούς», παρατηρεί ο Χότζες. «Κανένα οπλικό σύστημα στον κόσμο δεν είναι τέλειο και όλα μπορούν να ηττηθούν κάποια στιγμή, αλλά οι Πάτριοτ είναι το καλύτερο στον κόσμο για τον σκοπό που υπάρχει, δηλαδή για να εξασφαλίζει αμυντική θωράκιση κατά βαλλιστικών πυραύλων και αντιαεροπορική προστασία. Δεν θα δημιουργηθεί μια ασπίδα πάνω από όλη την Ουκρανία, αλλά θα υποστηρίξει ουσιαστικά τη χώρα.»
Αξίζουν όλα αυτά το ρίσκο για μια πυρηνική κλιμάκωση; «Εάν πραγματοποιηθεί χρήση πυρηνικού όπλου η απάντηση των ΗΠΑ θα είναι συντριπτική και όλοι όσοι βρίσκονται γύρω από τον Πούτιν δεν θα θελήσουν να συνδεθούν ποτέ με μια τέτοια απόφαση. Η Ρωσία θα απομονωθεί περισσότερο από ποτέ». Αν ο Χίτλερ διέθετε ατομική βόμβα και ζούσε τις τελευταίες ημέρες του στο καταφύγιο του Βερολίνου θα την χρησιμοποιούσε ή όχι; «Δεν πιστεύω ότι ο Πούτιν είναι τρελός όπως ο Χίτλερ. Είναι λογικός και υπολογίζει όλους τους ρεαλιστικούς υπολογισμούς».
kathimerini.gr
