Μάταλα. Βρισκόμαστε στο Ηράκλειο της Κρήτης, τη δεκαετία του ’60, κάτω απ’ τα πόδια σου υπάρχει ζεστή, χρυσή αμμουδιά.
Μπροστά σου ορθώνονται σπηλιές που έχουν λαξευτεί από ανθρώπινο χέρι, πριν από κάμποσες χιλιάδες χρόνια.
Από μέσα τους ακούγεται μια κιθάρα και ανθρώπινες φωνές να συζητούν και να τραγουδάνε σ’ ένα πλήθος από διαφορετικές γλώσσες.
Η πρότερη ταφική ηρεμία που κυριαρχούσε στο μέρος την ρωμαϊκή εποχή, έχει αντικατασταθεί απ’ τους ήχους αυτών που βρήκαν σ’ αυτό το μέρος το σπίτι του. Καλώς ήρθες στα ιστορικά Μάταλα!
Η έναρξη του εποικισμού έγινε απ’ τους λεγόμενους Μπίτνικς, που έβαλαν πρώτοι εκείνοι τα θεμέλια για την «επανάσταση» του ’60, αλλά και για να κάνουν αυτό το χωριό της Κρήτης και τις σπηλιές του, τόπο κατοικίας τους.
Λίγο αργότερα ακολούθησαν οι Χίπις, που άφησαν για πάντα την σφραγίδα τους σ’ αυτό το ψαροχώρι, αφού όποιος ακούει πια Μάταλα, το πρώτο πράγμα που σκέφτεται είναι τα παιδιά των λουλουδιών.
Απηυδισμένοι απ’ τον σύγχρονο τρόπο ζωής τους και με ό,τι αυτό συνεπάγεται, οι Χίπις αποφάσισαν να γίνουν κυριολεκτικά ένα με το φυσικό περιβάλλον. Τρεφόντουσαν με αυτά που κατάφερναν να ψαρέψουν, δούλευαν φροντίζοντας τη γη και κυκλοφορούσαν ημίγυμνοι ή και εντελώς γυμνοί.Παραλία Μάταλα: Το κίνημα της ελευθερίας ανθεί σε κρητικό έδαφος
Η έναρξη του εποικισμού έγινε απ’ τους λεγόμενους Μπίτνικς, που έβαλαν πρώτοι εκείνοι τα θεμέλια για την «επανάσταση» του ’60, αλλά και για να κάνουν αυτό το χωριό της Κρήτης και τις σπηλιές του, τόπο κατοικίας τους. Λίγο αργότερα ακολούθησαν οι Χίπις, που άφησαν για πάντα την σφραγίδα τους σ’ αυτό το ψαροχώρι, αφού όποιος ακούει πια Μάταλα, το πρώτο πράγμα που σκέφτεται είναι τα παιδιά των λουλουδιών.
Απηυδισμένοι απ’ τον σύγχρονο τρόπο ζωής τους και με ό,τι αυτό συνεπάγεται, οι Χίπις αποφάσισαν να γίνουν κυριολεκτικά ένα με το φυσικό περιβάλλον. Τρεφόντουσαν με αυτά που κατάφερναν να ψαρέψουν, δούλευαν φροντίζοντας τη γη και κυκλοφορούσαν ημίγυμνοι ή και εντελώς γυμνοί. Πρέσβευαν την παγκόσμια ειρήνη και ομοψυχία, ερωτεύονταν, παντρεύονταν, δημιουργούσαν. Άρα τι πιο ταιριαστό απ’ το να μένουν πραγματικά στην αγκαλιά της γης.
Σιγά-Σιγά τα Μάταλα άρχισαν να γίνονται διάσημα παγκοσμίως προσελκύοντας στο εσωτερικό των σπηλιών τους, προσωπικότητες διεθνούς εμβέλειας. Η Τζάνις Τζόπλιν, ο Μπομπ Ντίλαν και πολλοί άλλοι αστέρες της εποχής, βρέθηκαν να ζουν έστω και για λίγο σε κρητικό έδαφος, το οποίο μάλιστα τους τροφοδότησε με έμπνευση για να συνθέσουν τραγούδια.
Η Φίνος Φιλμ μάλιστα μετέφερε το συνεργείο της στην παραλία Μάταλα για σκηνές της γνωστής ταινίας «Η θεία μου η Χίπισσα» με πρωταγωνίστρια την Ρένα Βλαχόπουλου.
1Το τέλος της εγκατάστασης στα Μάταλα
Δεν άργησαν όμως να γεννηθούν εντάσεις απ’ όσους δεν αναγνώριζαν στην ζωή των Χίπις την ελευθερία και την αυτοδιάθεση, αλλά έναν εν δυνάμει εκχυδαϊσμό των ηθών και κίνδυνο για διαφθορά της νεολαίας. Την ήδη πολιτικά ταραγμένη δεκαετία του 1970, η αστυνομία λαμβάνει δράση ύστερα και από ανάμειξη της εκκλησίας, κάνοντας έρευνα στην περιοχή και προχωρώντας σε συλλήψεις υπόπτων για λιποταξία στον πόλεμο του Βιετνάμ.
Ο τόπος που άλλοτε γιορταζόταν η απελευθέρωση, κυριαρχείται απ’ τις δυνάμεις καταστολής. Η ψευδαίσθηση της παρεχόμενης ασυλίας είχε πια τελειώσει, με τις σπηλιές να κλείνουν οριστικά κοντά στα τέλη της δεκαετίας και τους ενοίκους τους να μεταφέρονται στην Ίο.
2Τα Μάταλα στο σήμερα
Τα Μάταλα δεν έχουν πλέον καμία σχέση με τις εικόνες της δεκαετίας του 1960. Φτάνοντας τώρα σ’ αυτό το παραθαλάσσιο μέρος, θα αντικρίσεις κυρίως τουρίστες που καταφθάνουν απ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, για να δουν αυτό το θρυλικό μέρος και να μεταφερθούν νοητά στο παρελθόν της Χίπικης φιλοσοφίας απολαμβάνοντας ταυτόχρονα την φυσική ομορφιά του τοπίου.
Οι σπηλιές αποτελούν πλέον τουριστικό αξιοθέατο της περιοχής, που πρέπει να επισκεφτείς και να θαυμάσεις την θέα πάνω απ’ το βράχο. Μόλις την δεις, σίγουρα θα δικαιώσεις όσους είχαν επιλέξει να ήταν το πρώτο πράγμα που αντίκριζαν μόλις ξυπνούσαν.
Η πανέμορφη παραλία των Μάταλων που ξεκινάει απ’ τον οικισμό μέχρι τις περίφημες σπηλιές σε προσκαλεί για να κάνεις την βουτιά σου. Κρυστάλλινα νερά και ψιλή άμμος συνθέτουν to μοναδικό σκηνικό αυτής της οργανωμένης ακτής, που θα θες να ξανά επισκεφτείς και να μείνεις μέχρι την ώρα που ο ήλιος φτάνει στη δύση του για την ημέρα.
3Πώς θα πας στα Μάταλα
Τα Μάταλα βρίσκονται σε απόσταση 70 χιλιομέτρων απ’ την πόλη του Ηρακλείου της Κρήτης (εκεί μπορείς να βρεθείς είτε ακτοπλοϊκώς, είτε αεροπορικώς απ’ την Αθήνα), για να φτάσεις ως εκεί και να τα δεις με τα μάτια σου ακολούθησε την εθνική οδό Ηρακλείου-Μοιρών.
5Tip: Ένα δέντρο έξι αιώνων
Ερχόμενος στα Μάταλα μην ξεχάσεις να κάνεις μια στάση για να δεις από κοντά το πιο διάσημο δέντρο του κόσμου. Μια ελιά έξι αιώνων στέκει στην πλατεία της περιοχής, συμβολίζοντας την ίδια την ζωή. Πάνω της θα δεις σκαλισμένα τα πρόσωπα τεσσάρων θεοτήτων: του Δία, του Ποσειδώνα, του Διόνυσου και του Ερμή, έργο του καλλιτέχνη Σπύρου Στεφανάκη.
exploringgreece.tv