Mήνας οικονομικού… Γολγοθά είναι αυτός που διανύουμε για την κυβέρνηση, καθώς σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαβουλεύσεις στο Μαξίμου για το σχέδιο κατά της ακρίβειας (ενεργειακής και όχι μόνο) που «χτυπάει» τους Ελληνες πολίτες. Η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης με την περαιτέρω ενίσχυση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων βρίσκεται στο επίκεντρο του σχεδίου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει κρούσει εδώ και καιρό τον κώδωνα και στις Βρυξέλλες, ζητώντας ενιαία μέτρα αντιμετώπισης, διαφορετικά, η Ελλάδα θα πορευθεί μόνη της.
Σε περίπτωση που μέσα στον Μάιο δεν υπάρξει αποδοχή των ελληνικών προτάσεων στη Σύνοδο Κορυφής (30 έως 31 Μαΐου), ο πρωθυπουργός θέλει να είναι έτοιμος και για το λόγο αυτό έχει δώσει εντολή στα αρμόδια υπουργεία να επεξεργαστούν ένα κοινό πλαίσιο για τη μείωση των λογαριασμών ρεύματος, που θα ενεργοποιηθεί ως Εθνικό Σχέδιο Δράσης. Ο τρόπος είναι ένας: Δραστική μείωση της τιμής που πληρώνουν οι πολίτες την κιλοβατώρα και παράλληλα να μην διαταράσσεται η δημοσιονομική σταθερότητα. Όπως ανέφερε προ ημερών ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο προσυνέδριο της ΝΔ στο Ηράκλειο, σημαντικές κρίνονται και οι συσκέψεις των υπουργών Οικονομικών της Ένωσης καθότι στο τραπέζι θα είναι οι επιπτώσεις στις οικονομίες και ως εκ τούτου οι συνεδριάσεις ενδέχεται να ανοίξουν το δρόμο για την επέκταση της δημοσιονομικής ευελιξίας και το 2023, όπως επίσης και το ενδεχόμενο να μην υπολογίζονται κάποιες δάπανες, όπως για την ενέργεια, στους κρατικούς προϋπολογισμούς.
Το σχέδιο της κυβέρνησης
Η κυβέρνηση έχει διαθέσει 4 δισ. ευρώ στη μάχη για την απορρόφηση μέρους της ενεργειακής κρίσης και ήδη ψηφίστηκε συμπληρωματικός προϋπολογισμός προσθέτοντας άλλα 2 δισ. ευρώ για ακόμη μεγαλύτερες εκπτώσεις σε λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου, ενώ χαμηλοσυνταξιούχοι, ανασφάλιστοι, υπερήλικες και ΑμεΑ θα λάβουν επίδομα 200 ευρώ τις ημέρες του Πάσχα, ενώ συνεχίζονται οι μέριμνες για τις δύσκολες επαγγελματικές κατηγορίες, όπως οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι και οι αλιείς.
Είναι ενδεικτικό πως ο o αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης τόνισε πως «…αν δεν παρέμβει η Ε.Ε. στην ενεργειακή κρίση, θα παρέμβουμε εμείς με επιδότηση των καταναλωτών, καθώς σχεδιάζεται από την κυβέρνηση η εναλλακτική λύση. Το καλύτερο θα ήταν να παρέμβει, αφού το πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στις τιμές του φυσικού αερίου. Αυτό προκαλεί την έκρηξη στις τιμές του ηλεκτρικού. Υπάρχουν τεράστια κέρδη σε αυτή την αγορά. Αν δεν παρέμβει η Ευρώπη, εμείς θα έρθουμε να παρέμβουμε στο να μειώσουμε σοβαρά τις επιπτώσεις των παράλογων τιμών για τα ελληνικά νοικοκυριά. Τα χρήματα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα βρεθούν, αλλά χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Η παρέμβαση που θα κάνουμε σε αυτή την περίπτωση μπορεί να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση γενικότερα του πληθωρισμού».
Τα μέτρα που βρίσκονται υπό εξέταση:
Στο τραπέζι βρίσκονται αρκετές προτάσεις άλλες περισσότερο στοχευμένες σε όσους χαρακτηρίζονται ως «ευάλωτα νοικοκυριά» και άλλες με περισσότερο οριζόντιο χαρακτήρα. Από αυτές κάποιες δημοσιονομικά είναι πιο εύκολες, ενώ υπάρχουν και σκέψεις για δραστικές παρεμβάσεις, ειδικά στον τομέα των τιμολογίων της ενέργειας (ηλεκτρικό ρεύμα και αέριο), οι οποίες όμως θα αλλάξουν τα δημοσιονομικά δεδομένα και πιθανά θα χρειαστούν και την έγκριση των θεσμών. Σύμφωνα με όσα έχουν εξεταστεί έως τώρα στο τραπέζι βρίσκονται τα εξής:
Διατήρηση των μέτρων στήριξης των νοικοκυριών αναφορικά με τους λογαριασμούς ρεύματος. Το σχέδιο περιλαμβάνει παράταση των μέτρων και τους επόμενους μήνες και εξέταση των δημοσιονομικών περιθωρίων επιδότησης των λογαριασμών. Παράλληλα εξετάζεται το ενδεχόμενο για πλήρη κάλυψη του κόστους σε ευάλωτα νοικοκυριά με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Επιδότηση των λογαριασμών λογαριασμών φυσικού αερίου, με ανοιχτό το ενδεχόμενο αύξησης του επιδοτούμενου ποσού.
Παράταση για του επόμενους μήνες του μέτρου της επιδότησης στο πετρέλαιο κίνησης.
Διατήρηση της επιδότησης βενζίνης για τους ιδιοκτήτες οχημάτων, ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο να διευρυνθούν οι δικαιούχοι.
Διατήρηση για ακόμα 6 μήνες (έως το τέλος του χρόνου) του μειωμένου ΦΠΑ στην εστίαση, τον τουρισμό και τις μεταφορές.
Πρόσθετες ενισχύσεις στον αγροτικό τομέα για την κάλυψη του κόστους σε λιπάσματα, ζωοτροφές κ.ά.
Επανάληψη της «επιταγής ακρίβειας» σε χαμηλοσυνταξιούχους, δικαιούχους τους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και αναπηρικού επιδόματος ΟΠΕΚΑ, ανασφάλιστους υπερήλικες, δικαιούχους του επιδόματος παιδιού.
Επέκταση του προγράμματος «Συν-Εργασία» και για το επόμενο διάστημα.
Μείωση των συντελεστών ΦΠΑ από το 13% στο 6% σε βασικά είδη διατροφής.
Η λίστα με τα πιθανά μέτρα περιλαμβάνει ακόμα και επιδότηση ενοικίου για ευάλωτα νοικοκυριά στη βάση εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, αλλά και κάλυψη του κόστους διαβίωσης με αύξηση των υφιστάμενων επιδομάτων σε ειδικές κατηγορίες πολιτών.
Το «πρόβλημα» με τον ΦΠΑ
Ενας επιπλέον πονοκέφαλος που καλείται να λύσει η κυβέρνηση, είναι αυτός του ΦΠΑ καθώς υπάρχουν σενάρια για μείωσή του σε κάποια βασικά καταναλωτικά προϊόντα. Ο κ. Σκυλακάκης ξεκαθάρισε ότι «το θέμα της μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα το αξιολογεί η κυβέρνηση. Είναι δύσκολο μέτρο γιατί δεν μπορεί να διασφαλιστεί ότι θα μεταφερθεί αυτή η μείωση στον καταναλωτή και τα νοικοκυριά. Ένα μέρος της μπορεί να χαθεί στην εφοδιαστική αλυσίδα. Ένα δεύτερο πρόβλημα είναι ότι με πολλά χρήματα παρεμβαίνεις λίγο στα αδύναμα νοικοκυριά. Το μέτρο αξιολογείται, εφόσον πραγματοποιηθεί θα είναι εξαιρετικά περιορισμένο σε ό,τι αφορά στα προϊόντα. Θα αφορά το πολύ σε 2-3 προϊόντα, γιατί κάθε ένα από αυτά έχει μεγάλο δημοσιονομικό κόστος».
Η οικονομική ασφυξία που οδηγεί 1 στους 2 Έλληνες να περιορίζουν το σούπερ μάρκετ
Πέντε στους δέκα Έλληνες καταναλωτές έχουν μειώσει «πολύ και αρκετά» τις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ και οκτώ στους δέκα σε ένδυση-υπόδηση, το πρώτο τρίμηνο του έτους. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία Netrino, μεταξύ 24/3 και 30/3 2022 σε δείγμα 407 ατόμων μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα και Ηράκλειο). Αναφορικά με τις αγορές στα σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με την έρευνα της Netrino, σε ποσοστό 47,5% οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι τις μείωσαν «πολύ και αρκετά», 25% τις μείωσαν «λίγο» και 27% «καθόλου».
Μεγαλύτερη μείωση στις αγορές παρατηρείται σε Λάρισα (54%) και Πάτρα (51%). Εξετάζοντας το προφίλ των ερωτηθέντων, αυτοί που έχουν μειώσει σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό «πολύ και αρκετά» τις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ το πρώτο τρίμηνο του έτους είναι κυρίως γυναίκες (50%) και άτομα άνω των 45 ετών (51%). Αντίθετα, μόνο το 15% των νοικοκυριών, δήλωσε επαρκές εισόδημα που περισσεύει και για αποταμίευση.
Η πασχαλινή κίνηση δεν… ανασταίνει την αγορά
Και αν το Πάσχα θεωρείται μια τονωτική ένεση της αγοράς, όπως σημειώνει σε ανακοίνωσή του το Περιφερειακό Επιμελητηριακό Συμβούλιο Αττικής (ΠΕΣΑ), η πασχαλινή εορταστική περίοδος είναι τόσο μικρής διάρκειας και περιορισμένης κατανάλωσης που δεν θα υπερβεί τα 1,5 δις ευρώ σε τζίρο και δεν επαρκεί για να… αναστήσει την ελληνική αγορά. «Οι αυξήσεις στα τρόφιμα, που περιλαμβάνονται στο πασχαλινό τραπέζι, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα περιορίσουν την κατανάλωση και τον πασχαλινό τζίρο έως και 30% σε πολλούς άλλους κλάδους του λιανικού εμπορίου», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση της ΠΕΣΑ που επιπλέον ανέφερε πως η Κυριακή των Βαΐων ανέδειξε… μουδιασμένη κίνηση στα καταστήματα, ενώ κλείνοντας τόνισε πως:
«Οι κεντρικές και περιφερειακές αγορές της Αττικής, παρά τις πολλές δυσκολίες, τις ανατιμήσεις και το ενεργειακό κόστος, που έχουν υποστεί όλες οι επιχειρήσεις, εγγυώνται την απόλυτη επάρκεια όλων των πασχαλινών ειδών και τροφίμων για τους καταναλωτές, είτε φύγουν για Πάσχα στο χωριό, είτε μείνουν στο Λεκανοπέδιο».
reader.gr