Το πακέτο μέτρων των 540 δισ. ευρώ που συμφώνησε την Πέμπτη το Eurogroup αφορά στην αντιμετώπιση του άμεσου οικονομικού αντίκτυπου της πανδημίας του κορονοϊού, δηλαδή το αυξημένο κόστος για δαπάνες υγείας και τις τεράστιες δαπάνες για τη στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων λόγω των προληπτικών μέτρων περιορισμού των μετακινήσεων.
Το Eurogroup συμφώνησε, παράλληλα, ότι θα πρέπει να υπάρξει και ένα δεύτερο πακέτο μέτρων, όταν θα έχει αντιμετωπισθεί η πανδημία του κορονοϊού, ώστε να ανακάμψουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες, οι οποίες θα εισέλθουν φέτος σε μεγάλη ύφεση. «Συμφωνούμε ότι χρειάζεται μία συνεκτική στρατηγική στην ΕΕ για τη στήριξη των προσπαθειών των κρατών – μελών να επανέλθουν σε μία κανονική λειτουργία των κοινωνιών και των οικονομιών μας και την προώθηση της επανεκκίνησης της οικονομικής δραστηριότητας και των επενδύσεων για να διασφαλίσουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη», αναφέρει η ανακοίνωση του Eurogroup για την ευρωπαϊκή απάντηση στην πανδημία του κορονοϊού.
Αν και το μέγεθος του πακέτου αυτού δεν καθορίστηκε και μένει να αποφασισθεί από τους ηγέτες της ΕΕ, από δηλώσεις του Γάλλου υπουργού Οικονομικών, Μπρουνό Λεμέρ προκύπτει ότι θα είναι αντίστοιχης τάξης με το πρώτο πακέτο, δηλαδή άλλα περίπου 500 δισ. ευρώ. Ο Λεμέρ δήλωσε μετά το Eurogroup ότι υπήρξε συμφωνία για κινητοποίηση συνολικά 1 τρισ. ευρώ, προσθέτοντας ότι τα 500 δισ. ευρώ θα είναι άμεσα διαθέσιμα και ότι θα ακολουθήσει το Ταμείο Ανάκαμψης, για το οποίο, όπως είπε, ένα ποσό της τάξης των 500 δισ. ευρώ φαίνεται εύλογο. Όπως προκύπτει από την ανακοίνωση του Eurogroup, το Ταμείο Ανάκαμψης θα παρέχει χρηματοδότηση μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ «σε προγράμματα που έχουν σχεδιασθεί για την επανεκκίνηση της οικονομίας με βάση τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες, εξασφαλίζοντας την αλληλεγγύη με τις χώρες – μέλη που έχουν επηρεαστεί περισσότερο».
Ο τρόπος που θα χρηματοδοτηθεί το Ταμείο Ανάκαμψης μένει, επίσης, να αποφασισθεί, όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Eurogroup, στην οποία γίνεται λόγος για «καινοτόμα χρηματοπιστωτικά εργαλεία». Ο Λεμέρ εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η χρηματοδότηση θα γίνε με κοινή έκδοση χρέους, η μορφή της οποίας μένει να καθοριστεί. Πρόσθεσε, πάντως, ότι η κοινή έκδοση χρέους δεν σημαίνει την έκδοση ευρωομολόγων «καθώς θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση μελλοντικών δαπανών για την επανεκκίνηση των οικονομιών και όχι σπαταλών του παρελθόντος». Μία μορφή κοινής έκδοσης χρέους θα ήταν ο δανεισμός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τις αγορές με εγγυήσεις των κρατών – μελών, όπως θα κάνει η Κομισιόν και με το πρόγραμμα SURE για τη στήριξη της απασχόλησης, το οποίο έχει ύψος 100 δισ. ευρώ και περιλαμβάνεται στο πρώτο πακέτο μέτρων που εγκρίθηκε από το Eurogroup. Στο ενδεχόμενο αυτό αναφέρθηκε πρόσφατα ο Επίτροπος για τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό, Γιοχάνες Χαν, ο οποίος πρότεινε να αυξηθεί σημαντικά το όριο χρέους της Κομισιόν για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, λόγω της κρίσης του κορονοϊού. «Ο υπολογισμός του Χαν και της (προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) φον ντερ Λάιεν είναι πώς θα ήταν απλούστερο για χώρες, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, να συμφωνήσουν στην ανάληψη ενός τέτοιου χρέους από ότι στα αμφιλεγόμενα κορονο-ομόλογα», αναφέρει δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Sueddeutsche Zeitung.
Σύμφωνα με τον Λεμέρ, το Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί να είναι έτοιμο σε έξι μήνες, ενώ παράλληλα θα καταρτίζεται το σχέδιο δράσης για την ανάκαμψη από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. «Η πρόεδρος της Κομισιόν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σε διαβούλευση με άλλους θεσμούς, όπως της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έχουν αρχίσει την εργασία για τον σκοπό αυτό», αναφέρει η ανακοίνωση του Eurogroup.
