Αγωνία σε περιφερειακό επίπεδο προκαλεί η αβεβαιότητα για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στη Συρία την επόμενη ημέρα της ανατροπής του καθεστώτος Άσαντ, καθώς μια ομαλή μετάβαση σε ένα αντιπροσωπευτικό δημοκρατικό σύστημα εξουσίας φαντάζει δύσκολη και ο κίνδυνος μιας νέας εμφύλιας διαμάχης παραμένει υπαρκτός. Τα μεγάλα ερωτήματα και προκλήσεις τίθενται τώρα για τη Συρία μετά από έναν 14ετή εμφύλιο πόλεμο που έχει δημιουργήσει μεγάλες διαχωριστικές εθνοτικές γραμμές που μπορεί να απειλήσουν και τη διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας.
Πλέον θα πρέπει εντός των επόμενων ωρών και ημερών να διαπιστωθεί αν οι τζιχαντιστές της HTS, που αποτελούσαν τον κύριο κορμό των δυνάμεων που οδήγησαν στην ανατροπή του Άσαντ, θα είναι πρόθυμοι να επιτύχουν συνεννόηση με τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας αλλά και τους εξόριστους ηγέτες της αντιπολίτευσης προκειμένου να υπάρξει μια ομαλή διαδοχή. Συγχρόνως, το μεγάλο ερώτημα και πρόκληση είναι πώς η νέα κατάσταση πραγμάτων στη Δαμασκό θα διαχειριστεί τη σχέση με τον φιλοκουρδικό SDF που ελέγχει μεγάλο τμήμα της χώρας στα βορειοανατολικά, περιοχές που έχουν και τους περισσότερους πλουτοπαραγωγικούς πόρους της χώρας…
Οι εξελίξεις στη Συρία θέτουν προκλήσεις και για όλες τις γειτονικές χώρες αλλά και περιφερειακά, καθώς είναι γνωστή η ρήση ότι «ειρήνη στη Μέση Ανατολή χωρίς τη Συρία δεν μπορεί να υπάρξει…».
Και η Αθήνα παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις και είναι χαρακτηριστικό ότι η ελληνική πρεσβεία στη Δαμασκό παρέμεινε εν λειτουργία όλο αυτό το διάστημα παρά την προέλαση των ανταρτών και των τζιχαντιστών προς τη Συριακή πρωτεύουσα.
Για την Ελλάδα υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς στη χώρα παραμένει μικρός αριθμός Ελλήνων και συνδεδεμένων με αυτούς προσώπων οι οποίοι προς το παρόν δεν έχουν αντιμετωπίσει ιδιαίτερα προβλήματα πέραν αυτών που αντιμετωπίζουν όλοι οι πολίτες της χώρας.
Η σημαντική ορθόδοξη κοινότητα της Συρίας (πριν από τον πόλεμο ηταν το 10% του πληθυσμού), που βρίσκεται υπό την σκέπη του Πατριαρχείου Αντιοχείας, αγωνιά για τις εξελίξεις καθώς επί καθεστώτος Άσαντ δεν υπήρξαν ιδιαίτερες προκλήσεις για την ασφάλειά τους. Όμως, με την παρουσία στην ηγεσία των δυνάμεων που ανέτρεψαν τον Άσαντ, των τζιχαντιστών της HTS, υπάρχει εύλογη αγωνία για την επόμενη ημέρα. Γιατί εάν δεν υπάρξει μια συντεταγμένη και συμφωνημένη διαδικασία αποκατάστασης της δημοκρατίας στη χώρα και επικρατήσει ο νόμος του ισχυρού, που αυτή τη στιγμή είναι οι τζιχαντιστές, αυτό θα οδηγήσει σε έξοδο του χριστιανικού στοιχείου από τη χώρα και διάλυση της μακραίωνης χριστιανικής παρουσίας σε μια από τις ιστορικές κοιτίδες του.
Από τη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας στη Συρία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό όμως και το μείζον ζήτημα του προσφυγικού. Ήδη στο άκουσμα της είδησης για την ανατροπή του Άσαντ, εκατοντάδες Σύριοι πρόσφυγες έσπευσαν στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία προκειμένου να επιστρέψουν στη χώρα τους.
Η ομαλοποίηση της κατάστασης θα διαμορφώσει τις συνθήκες για επιστροφή του μεγαλύτερου μέρους από τα 4,5 εκατομμύρια Σύριους πρόσφυγες που φιλοξενεί σήμερα η Τουρκία, κάτι που θα χαλαρώσει σημαντικά την πίεση που δέχεται η ίδια η Άγκυρα και την οποία πολύ συχνά προσπαθεί να μεταφέρει προς την Ευρώπη εργαλειοποιώντας το προσφυγικό, με πρώτο «θύμα» τη χώρα μας.
Από την Αθήνα πάντως δεν διαφεύγει της προσοχής ότι οι εξελίξεις στη Συρία δείχνουν προς το παρόν να είναι εξαιρετικά ευνοϊκές για τον Τούρκο πρόεδρο Τ. Ερντογάν, που μαζί με τον ειδικό για τη Μ. Ανατολή Χακάν Φιντάν διαμόρφωσε τη στρατηγική του για τη Συρία και εναντίον του Άσαντ και ενώ μέχρι πριν μερικές εβδομάδες πίεζε για συνάντηση με τον Άσαντ, τις τελευταίες εβδομάδες έδωσε τις «ευλογίες» του για την έναρξη της επιχείρησης που οδήγησε στην ανατροπή του.
Η Τουρκία πλέον έχει αναδειχθεί σε έναν από τους πιο ισχυρούς παίκτες στη Συρία, μετά την έξοδο της Ρωσίας και του Ιράν και θα διεκδικήσει να μετατραπεί αυτή σε συνομιλητή και ενδιάμεσο της Δύσης και των άλλων περιφερειακών δυνάμεων προς τις δυνάμεις που ελέγχουν τώρα τη Δαμασκό. Για την ίδια την Τουρκία αυτό βεβαίως δημιουργεί σοβαρές προκλήσεις καθώς εάν επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί την κατάσταση προκειμένου να στραφεί εναντίον της κουρδικής οντότητας στη Βορειοανατολική Συρία, πιθανόν να προκαλέσει νέα εμφύλια σύρραξη που θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση στην περιοχή.
Μια ισχυρή Τουρκία που θα επιχειρήσει να λύσει τα θέματα ασφαλείας στα νότια σύνορα της, προφανώς θα διαθέσει όλες τις δυνάμεις της σε αυτή την κατεύθυνση και αυτό μπορεί να προσφέρει μια περίοδο διατήρησης των ήρεμων νερών στα άλλα διπλωματικά μέτωπά της, μεταξύ αυτών και με την Ελλάδα.
protothema.gr
