Κάθε φορά που ξεσπά μια κρίση , οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται όπως οι πρωτόγονοι , που βρέθηκαν για πρώτη φορά κατάφατσα με τη φωτιά . Στην αρχή έκπληξη και αμηχανία , στη συνέχεια περιέργεια και , τέλος , όταν οι πύρινες γλώσσες της αρχίζουν να ” χαϊδεύουν ” τη σάρκα τους , φόβο και πανικό αλλά και μια παρόρμηση : να το βάλουν στα πόδια για να γλιτώσουν από την άγνωστη απειλή .Άλλωστε στο μυαλό τους ,οι κρίσεις είναι σαν το καμίνι που λιώνει την ίδια τους τη ζωή . Από τη μια στιγμή στην άλλη τους ισοπεδώνει , διαλύει οικογένειες , καταπίνει περιουσίες και μετατρέπει την ήσυχη ρουτινιάρικη καθημερινότητα σε εφιάλτη. Η ιστορία της ανθρωπότητας δείχνει ότι ο οδοστρωτήρας της κρίσης κάνει… διακρίσεις .
Σε όλες τις μείζονος έντασης οικονομικές κρίσεις , από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα , αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο είναι τα μέλη της μεσαίας τάξης . Αυτοί πληρώνουν το μεγαλύτερο μέρος του λογαριασμού , καθώς πιστωτές αλλά και κυβερνήτες τους φορτώνουν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την υπερχρέωση που προκάλεσε την κρίση . Σε όλες τις κρίσεις υπάρχουν και οι κερδισμένοι . Πρώτοι και καλύτεροι οι πιστωτές . Αυτοί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο , όχι μόνο δεν χάνουν το κεφάλαιό τους αλλά αντίθετα το ” αυγατίζουν ”. Το μόνο άγνωστο είναι το πότε και το πώς .Δηλαδή το πότε θα εισπράξουν τα κέρδη και μέσω ποιων διαδικασιών θα γίνει αυτό .Αλλά και και στις ίδιες χώρες -θύματα πολλοί άνθρωποι επωφελούνται από τη δυστυχία που σκορπά η κρίση για να μεγαλώσουν τις περιουσίες τους . Πολλοί τους χαρακτηρίζουν ως ” νοικοκυραίους ”. Λάθος . Η λέξη αυτή ουσιαστικά χρησιμοποιείται περίπου ως…. εξαγνισμός , αφου οι περισσότεροι από αυτούς βρίσκονται κοντά στις εξουσίες ή στους πιστωτές και έχουν τη δυνατότητα και την τεχνογνωσία να ανακαλύψουν τις ” ευκαιρίες ” . Στο μυαλό των περισσοτέρων ανθρώπων οι ” ευκαιρίες ” που προκαλεί η κρίση έχουν χαρακτήρα μεταφυσικό .
Όμως η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για το αποτέλεσμα των πολιτικών που απαιτούν οι πιστωτές και που με -λιγότερη ή περισσότερη – επιμέλεια και ενάργεια εφαρμόζουν οι κυβερνήτες . Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι τους τελευταίους δύο αιώνες το μόνο που έχει αλλάξει είναι το περιτύλιγμα . Οι τραπεζίτες και οι μεσάζοντες κερδίζουν υπερκέρδη από τους ευάλωτους οφειλέτες . Και αυτό το πετυχαίνουν επιβάλλοντας ληστρικά επιτόκια , χρεώνοντας υπερβολικές προμήθειες , υπολογίζοντας άχρηστα κόστη και παίζοντας παιχνίδια με την ονομαστική αξία του δανείου .
Οι κυβερνήσεις των χωρών που δανείζουν σχεδόν πάντα χρησιμοποιούν το χρέος για να πετυχαίνουν ευρύτερους οικονομικούς και πολιτικούς στόχους: -ΝΑ ΕΛΕΓΧΟΥΝ ΤΙΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ -ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ ΣΕ ΤΕΤΟΙΟ ΒΑΘΜΟ ΩΣΤΕ ΝΑ ΤΙΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΥΝ ΣΕ ΑΝΔΡΕΙΚΕΛΑ. -ΝΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΕ ΚΡΙΣΙΜΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΚΑΙ , ΚΥΡΙΩΣ , ΣΤΗΝ ΕΞΟΠΛΙΣΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ . -ΝΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΝΤΑΙ ΠΛΟΥΤΟΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ -ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ , ΜΕ ΟΡΟΥΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΠΕΜΠΟΥΝ ΣΤΙΣ ΠΙΟ ΣΤΥΓΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΑΣ . -ΝΑ ΥΠΑΓΟΡΕΥΟΥΝ ΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ – ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ ΑΠΕΙΛΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΕΚΒΙΑΖΟΝΤΑΣ . -ΝΑ ΠΡΟΩΘΟΥΝ ΑΡΕΣΤΟΥΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΤΡΕΠΟΥΝ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΘΕΩΡΟΥΝ ΕΧΘΡΙΚΟΥΣ .
Μελετώντας κανείς την ιστορία των οικονομικών κρίσεων ,διαπιστώνει τις ανατριχιαστικές ομοιότητες που αφορούν τις πράξεις , τα κίνητρα , τις μεθοδεύσεις , τα εργαλεία , τις πολιτικές και τις σκοπιμότητες . Και ενώ όλα αυτά επαναλαμβάνονται, κάθε άνθρωπος που βρίσκεται αντιμέτωπος με την κρίση αισθάνεται την αμηχανία του πρωτόγνωρου , την έκπληξη του ανυποψίαστου , τον φόβο του άγνωστου και τον πανικό του ανυπεράσπιστου .Ενδεχομένως οι αποστάσεις – χρονικές , γεωγραφικές και κοινωνικές – που μεσολαβούν μεταξύ κάθε νέας κρίσης από την προηγούμενη βοηθούν τους ανθρώπους να ξεχνούν , να υποτιμούν , να προσπερνούν και να παραχώνουν στο σεντούκι των γνώσεων και των εμπειριών μία σχεδόν αξιωματική αλήθεια : οι κρίσεις είναι συστατικό κομμάτι της ανθρώπινης ιστορίας .Αν μάλιστα επικεντρωθεί κανείς στις οικονομικές κρίσεις και μελετήσει την ιστορία τους , τις αφορμές , τα κίνητρα , τη διάρκεια και τα αποτελέσματά τους , τότε δεν θα διαπιστώσει μόνο την κυκλικότητα αλλά και ανατριχιαστικές ομοιότητες που θα τον κάνουν να αναρωτηθεί αν τελικά οι άνθρωποι μαθαίνουν από τα λάθη και τα πάθη τους .
Αυτό όμως που προκαλεί απορία είναι ότι δεν είναι μόνο οι απλοί πολίτες που προσπαθούν να καταχωνιάσουν οτιδήποτε έχει σχέση με την κρίση , αλλά και οι υποτιθέμενοι υπεύθυνοι κυβερνήτες . Αλήθεια , πως μπορεί να ερμηνεύσει το γεγονός ότι οι χώρες που ανήκουν στο κλαμπ των ” ευαίσθητων ” οφειλετών επαναλαμβάνουν διαχρονικά τα ίδια ακριβώς λάθη; Υπερχρεώνονται προκειμένου να χρηματοδοτήσουν δημόσιες δαπάνες ( κυρίως στρατιωτικές και καταναλωτικές) και κάποια στιγμή διαπιστώνουν ότι πλέον βρίσκονται σε αδιέξοδο . ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ . Η ιστορία των κρίσεων του ελληνικού χρέους είναι η τυπική περίπτωση των ”μαρτυρίων ” που υφίστανται οι οφειλέτες . Από τα δάνεια της ανεξαρτησίας μέχρι την σημερινή κρίση χρέους σε κάθε κεφάλαιό της μπορεί να ανακαλύψει κανείς ιστορίες : κερδοσκοπίας , διαφθοράς ,κακοδιαχείρισης , υποκρισίας ΄πολιτικών και γεωπολιτικών σκοπιμοτήτων , εξάρτησης και κατάφωρης καταπάτησης όλων των αρχών που διέπουν τις διεθνείς σχέσεις και τα όρια του κοινωνικού ρόλου του κράτους.
