Η κατάχρηση των αντιβιοτικών σε όλο τον κόσμο έχει μειώσει στο έπακρο την αποτελεσματικότητά τους και τα βακτήρια που είναι πλέον ανθεκτικά στα αντιβιοτικά εμφανίζονται όλο και συχνότερο και με αυξανόμενο ρυθμό. Δυστυχώς και στη Ελλάδα μεγάλο ποσοστό ασθενών έχει την τάση να προχωρά σε χρήση φαρμάκων, χωρίς τη συμβουλή ενός γιατρού ή φαρμακοποιού, κάτι το οποίο αντί να βοηθά, επιβαρύνει τον οργανισμό και την κοινωνία.
Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά της Κατάχρησης των Αντιβιοτικών, που τιμάται κάθε χρόνο στις 18 Νοεμβρίου, ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την υγεία και την Ασφάλεια, Βιτενις Αντριουκαϊτις, σημειώνει ότι «αν η αντίσταση στα αντιβιοτικά δεν περιοριστεί, είναι σε θέση να γυρίσει την Ιατρική εκατό χρόνια πίσω».
Η παραγωγή νέων αντιβιοτικών είναι σχεδόν ανύπαρκτη ή πραγματοποιείται σε πάρα πολύ αργούς ρυθμούς στην καλύτερη περίπτωση.
«Δουλεύουμε μαζί με τα κράτη μέλη και τους διεθνείς εταίρους μας για να διασφαλίσουμε ότι θα ενισχυθεί η πρόληψη και ο έλεγχος της μικροβιακής αντοχής σε όλους τους τομείς στο πλαίσιο μιας ενιαίας πολιτικής υγείας ώστε να εξασφαλισθεί η διαθεσιμότητα νέων αντιμικροβιακών φαρμάκων για το μέλλον» τονίζει ο κ. Αντριουκαϊτις.
Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά των Αντιβιοτικών, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), παρουσίασε τα αποτελέσματα έρευνας που δείχνουν ότι η αντίσταση των μικροβίων στα αντιβιοτικά συνεχίζει να αυξάνει, με οκτώ χώρες να αναφέρουν διαπεριφερειακή εξάπλωση και τρεις χώρες ενδημική κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι σε αυτές τις τρεις χώρες συνεχώς περισσότερα νοσοκομεία δέχονται επανειλημμένα ασθενείς που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ούτε με αντιβιοτικά τελευταίας γενιάς.
Δυστυχώς και στη Ελλάδα, σύμφωνα με τον καθηγητή Κλινικής Φαρμακολογίας Δημήτρη Κούβελα, ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών με γρίπη,κρυολόγημα ή κάποια εποχιακή ίωση, έχει την τάση να προχωρά σε χρήση φαρμάκων, χωρίς μάλιστα τη συμβουλή ενός γιατρού ή φαρμακοποιού, κάτι το οποίο αντί να βοηθά, επιβαρύνει τον οργανισμό και την κοινωνία.
«Η χρήση αντιβιοτικών για λάθος λόγους, όπως για το κρυολόγημα, τη γρίπη ή τον πονόλαιμο όχι μόνο δεν ωφελεί, αλλά μπορεί να προκαλέσει σειρά ανεπιθύμητων δράσεων», υπογραμμίζει ο κ. Κούβελας.
Οι ειδικοί δεν σταματούν να επαναλαμβάνουν ότι η αντιβίωση δεν ενδείκνυται παρά μόνο στη θεραπεία λοίμωξης που έχει προκληθεί από μικρόβιο. Στην Ελλάδα τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση αντιβιοτικών είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και είναι άμεση ανάγκη να περιοριστεί με κάθε τρόπο.
Ο Στάθης Σκληρός, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, συμπληρώνει ότι «έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου η πανδημία της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά έχει γίνει μια παγκόσμια κρίση υγείας. Είναι ένα σιωπηλό τσουνάμι που, χωρίς ήχο, ‘βρυχάται’ σ’ όλο τον κόσμο και απειλεί να καταστρέψει όλους τους πυλώνες πάνω στους οποίους είναι χτισμένη η σύγχρονη Ιατρική. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αυτή η κατάσταση απαιτεί άμεση δράση και όλοι πρέπει να μοιράζονται την ευθύνη για τη διατήρηση των αντιβιοτικών για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές».
Υπάρχουν περισσότερα από 250 είδη ιών που προκαλούν τα ίδια συμπτώματα, δηλαδή καταρροή, βήχα, συνάχι, πονόλαιμο, δακρύρροια και χαμηλό πυρετό (κάτω από 38 βαθμούς). Oι περισσότερες όμως από τις λοιμώξεις που μας συμβαίνουν, θεραπεύονται από μόνες τους μέσα σε διάστημα μικρότερο ή μεγαλύτερο των τριών ημερών.
Ο βήχας και ο πονόλαιμος που είναι από τα πολύ συνηθισμένα συμπτώματα των ιώσεων εάν δεν οφείλονται σε κάποια βακτηριακή λοίμωξη, θα κάνουν τον κύκλο τους και θα υποχωρήσουν, χωρίς να χρειαστεί η λήψη αντιβίωσης.
Πότε η ίωση δεν είναι αναγκαία και πότε είναι:
| Κοινή αιτία: ιοί | Κοινή αιτία: βακτήρια |
| Κρυολόγημα, καταρροή, βήχας, πονοκέφαλος | Ουρολοίμωξη και λοίμωξη των νεφρών |
| Πονόλαιμος, ιγμορίτιδα | Επίμονος βήχας, βήχας σε άτομα με προβλήματα στους πνεύμονες, υψηλό πυρετό ή με σοβαρό πρόβλημα υγείας |
| Μολύνσεις αυτιών στα παιδιά | Λοιμώξεις του δέρματος π.χ. |
| Εμετός και διάρροια | Μηνιγγίτιδα |
| Δεν είναι απαραίτητη | Μπορεί ή είναι απαραίτητη |
Να θυμάστε λοιπόν:
1. Το κοινό κρυολόγημα και γενικά οι ιώσεις δεν χρειάζονται αντιβιοτικά.
2. Τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στον οργανισμό μας.
3. Η κακή και άσκοπη χρήση των αντιβιοτικών μακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει μικρόβια που δεν θα σκοτώνονται από τα αντιβιοτικά που έχουμε στην διάθεση μας. Άρα είναι καθήκον όλων μας να προστατέψουμε τα όπλα που έχουμε σήμερα στη διάθεση μας για να αντιμετωπίζουμε τις μολύνσεις.
4. Οι απλές λοιμώξεις, στην πλειοψηφία τους, αυτοθεραπεύονται.
5. Για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, χρησιμοποιείτε προϊόντα που δεν περιέχουν αντιβιοτικό.
6. Όπου είναι εφικτό, αποφύγετε τη λοίμωξη με κατάλληλο εμβολιασμό.
7. Τα αποχρεμπτικά απομακρύνουν τις εκκρίσεις από τους αεραγωγούς.
8. Τα παυσίπονα ανακουφίζουν από τον πόνο και τον πυρετό.
Ακόμα:
- Προτιμήστε τους φρέσκους χυμούς, καθώς οι τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C βοηθούν τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες να έχουν καλύτερη άμυνα απέναντι στις ιώσεις έτσι ώστε να αντιμετωπίζουν ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά το κρυολόγημα.
- Πιείτε ζεστό, αραιωμένο τσάι με λίγο μέλι.
- Κάντε γαργάρες με χλιαρό αλατόνερο αρκετές φορές τη μέρα.
- Χρησιμοποιήστε συσκευή ατμού ή υγραντήρα στο υπνοδωμάτιό σας.
- Αποφύγετε το κάπνισμα αλλά και το παθητικό κάπνισμα.
- Αποφύγετε την κατανάλωση κρύων και καυτερών τροφών.
- Μην λαμβάνετε αντιβίωση χωρίς ιατρική συμβουλή, γιατί με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσονται ανθεκτικά στελέχη μικροβίων στον οργανισμό σας.
- Αερίστε καθημερινά το σπίτι για αρκετή ώρα κάθε φορά.
- Πλένετε τακτικά τα χέρια σας και τα χέρια των παιδιών σας, για παράδειγμα μετά από φτέρνισμα ή βήξιμο, πριν αγγίξετε άλλα αντικείμενα ή ανθρώπους.
Δώστε λοιπόν, χρόνο στον εαυτό σας να αναρρώσει. Απευθυνθείτε στο γιατρό σας και μόνο όταν εκείνος σας δώσει κάποια αγωγή με αντιβίωση, λαμβάνετε τα αντιβιοτικά ακριβώς όπως ορίζει η συνταγή, συμπεριλαμβανομένων της ποσότητας των δόσεων, της συχνότητας και της διάρκειας της αγωγής. Δεν σταματάτε το φάρμακο απλώς όταν αισθανόσαστε καλύτερα. Η μικρότερη διάρκεια της αγωγής σημαίνει ότι δεν εξοντώνονται όλα τα βακτηρίδια, παρά μόνο τα πιο ευάλωτα. Επίσης, αν μειώσετε τη διάρκεια της θεραπείας ή τις δόσεις, ή δεν τηρήσετε τη συχνότητα λήψης τους (για παράδειγμα αν παίρνετε το φάρμακο μία φορά την ημέρα αντί για 2-3 φορές όπως συνιστάται), τότε δεν θα υπάρχει αρκετή ποσότητα φαρμάκου στον οργανισμό σας, τα βακτήρια θα επιβιώσουν και μπορεί να γίνουν πιο ανθεκτικά.
