Είναι η σπηλιά της Αρσαλής ( Αγίας Ιερουσαλήμ) όπου οι Υπαταίοι, τιμώντας την μνήμη της διαμόρφωσαν ένα μέρος του εσωτερικού της, σε Εκκλησούλα και την γιορτάζουν την Πέμπτη της Διακαινησίμου, με χαρακτήρα πανηγυρικό, σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα.
H πανδημία δεν στέρησε ούτε φέτος την Αρσαλή από τους πιστούς της. Αν και λιγότεροι αριθμητικά -και έχοντας ελεγχθεί για τον ιό – οι Υπαταίοι τίμησαν και φέτος το ιερό τους έθιμο.
Οι πρώτοι ξεκίνησαν χθες το πρωί, ανέβηκαν τον “γλυκό” Γολγοθά όπως αποκαλούν την όχι και τόσο εύκολη διαδρομή για το εκκλησάκι και διανυκτέρευσαν γύρω από τη σπηλιά. Οι υπόλοιποι πήραν τον ανήφορο σήμερα το πρωί μαζί με τον ιερέα για να ψάλλουν τη θεία Λειτουργία.
Το μεσημέρι θα κατηφορίσουν προς την Υπάτη αφού σταματήσουν στα Περιβόλια. Το έθιμο θέλει όλο το χωριό να συγκεντρώνεται στο πανέμορφο αυτό σημείο, πάνω από την Αγία Κυριακή και να υποδέχεται τους Αρσαλιώτες και όλοι μαζί να επιστρέφουν στην Υπάτη περιφέροντας την εικόνα και η γιορτή να κλείνει με μεγάλο γλέντι στην πλατεία.
Φέτος, τα περιοριστικά μέτρα δεν επιτρέπουν την πιστή τήρηση του εθίμου, όμως τίποτα δεν είναι ικανό να μειώσει το θρησκευτικό συναίσθημα και τη συγκίνηση των Υπαταίων για την Αρσαλή τους.
Εικόνες από την Αρσαλή μας μεταφέρει ο Πάνος Κοντογεώργος.
Η Αγία Ιερουσαλήμ έχει το ξωκλήσι της και στο Αργυροχώρι. Ανάμεσα στο δροσερό πλατανόδασος, στον κεντρικό δρόμο λίγο πριν φτάσουμε στην Υπάτη, το γραφικό ξωκλήσι χτύπησε το πρωί τις καμπάνες του καλώντας τους πιστούς για τη Θεία Λειτουργία και την αρτοκλασία.
Η Αγία Ιερουσαλήμ είναι η αγία των σπηλαίων και των βράχων και το έθιμο προέρχεται από τα αρχαία ελληνορωμαϊκά ΡΟΖΑΛΙΑ (παγανιστικές εορτές της Ανοιξης), ενώ κατά τους χρόνους της Επανάστασης του 1821 η Αγία Ιερουσαλήμ υπήρξε ορμητήριο και σημείο συνάντησης των οπλαρχηγών της περιοχής. Για τους ντόπιους θεωρείται η “δική” τους αγία που τους προστατεύει από τα δεινά και εκείνοι ανταποδίδοντας, προστατεύουν, τηρούν και περνούν στις επόμενες γενιές, τα έθιμα που είναι αφιερωμένη σε εκείνη.