Μετά από δεκαετίες ανασκαφών, οι ερευνητές πιστεύουν ότι έχουν βρει επιτέλους τα ερείπια της βιβλικής πόλης Σόδομα στην Ιορδανία.
Οι ειδικοί ερευνούν την περιοχή Ταλ ελ Χαμάαμ στην Ιορδανία και έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα λείψανα μίας τεράστιας πόλης που χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού ταιριάζουν με τη βιβλική περιγραφή της πόλης, που σύμφωνα με τις Γραφές καταστράφηκε από τον Θεό ως τόπος ακολασίας.
Οχι μόνο είναι η μεγαλύτερη πόλη στην περιοχή ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού, όπως περιγράφεται στη Βίβλο, αλλά χρονολογείται επίσης μεταξύ 3500 και 1540 π.Χ. και φαίνεται να εγκαταλείφθηκε ξαφνικά.
Η πλειονότητα των αναφορών για τα Σόδομα και τα Γόμορρα εμφανίζονται στο βιβλίο της Γένεσης. Οι δύο πόλεις ήταν βασίλεια στην πεδιάδα του Ιορδάνη ποταμού, βόρεια από τη Νεκρά Θάλασσα και περιγράφονται στη Βίβλο ως ανθισμένα, καταπράσινα και με πολλά νερά.
Ειδικότερα, τα Σόδομα είναι μια από τις μεγαλύτερες πόλεις ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού που αναφέρονται σε όλο το βιβλίο της Γένεσης και την Καινή Διαθήκη. Είχαν χαρακτηριστεί ως εμπορικό πέρασμα και λόγω του μεγέθους της πόλης, αναφερόταν ως βαριά οχυρωμένη με πύργους και ψηλά χοντρά τείχη. Στην Αγία Γραφή, τα Σόδομα λέγεται ότι καταστράφηκαν από τον Θεό και τους αγγέλους γιατί δεν κατάφεραν να βρουν δίκαιους άνδρες μέσα στα τείχη της πόλης.
Συγκριτικά, το τεράστιο Ταλ ελ Χαμάαμ, χρονολογείται μεταξύ 3500 και 1540 πΧ και το γεγονός ότι τα Σόδομα αναφέρονταν ως η μεγαλύτερη πόλη στην περιοχή – 5 με 10 φορές μεγαλύτερα από τις άλλες πόλεις- το καθιστούν μια προφανής επιλογή.
Ο Στιβ Κόλινς από το Πανεπιστήμιο Τρίνιτι νοτιοδυτικά του Νέου Μεξικού, ο οποίος ήταν επικεφαλής της ανασκαφής είπε στο Popular Archaeology ότι το Ταλ ελ Χαμάαμ ήταν μία «τερατώδης» σε μέγεθος πόλη σε σύγκριση με άλλες στην περιοχή την ίδια περίοδο.
Λίγα ήταν γνωστά για την εποχή του Χαλκού στα νότια της κοιλάδας του Ιορδάνη ποταμού, πριν ξεκινήσουν οι ανασκαφές το 2005, αλλά η τεράστια πόλη δίνει την εντύπωση μίας εξελιγμένης κοινωνίας.
Η ομάδα του Κόλινς βρήκε αποδείξεις για μια πόλη με προμαχώνες και χοντρά πλίνθινα τείχη πάχους 5,2 μέτρων και 10 μέτρα ύψος, με πύλες, παρατηρητήρια και τουλάχιστον ένα οδόστρωμα.
Κατά τη διάρκεια της Μέσης Εποχής του Χαλκού, ο τοίχος αυτός αντικαταστάθηκε από ένα τεράστιο προμαχώνα 7 μέτρων με μια επίπεδη κορυφή που απλωνόταν γύρω από την πόλη.
Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι η πόλη που ανακάλυψαν είναι τα Σόδομα καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι ευδοκίμησε στις όχθες του ποταμού Ιορδάνη και ήταν ένας σημαντικός εμπορικός δρόμος, όπως περιγράφεται στη Βίβλο. Περαιτέρω στοιχεία που να στηρίζουν τους ισχυρισμούς είναι ότι Ταλ ελ Χαμάαμ ξαφνικά εγκαταλείφθηκε σε κάποιο χρονικό σημείο προς το τέλος της Μέσης Εποχής του Χαλκού.
«Αυτό που έχουμε στα χέρια μας είναι μια σημαντική πόλη-κράτος, άγνωστη στους επιστήμονες πριν ξεκινήσουμε το έργο μας» επεσήμανε ο Κόλινς.
«Το Ταλ ελ Χαμάαμ ταιριάζει με την περιγραφή του χώρου όπου βρισκόταν Σόδομα σύμφωνα με τη Βίβλο, ως η μεγαλύτερη πόλη της εύφορης ανατολικής περιοχής Κικάρ. Ετσι, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι, αν ήθελε κανείς να βρει τα Σόδομα, θα έπρεπε να αναζητήσει την μεγαλύτερη πόλη που υπήρχε στην περιοχή αυτή κατά τη διάρκεια της Εποχής του Χαλκού, την εποχή του Αβραάμ. Οταν ερευνήσαμε την περιοχή, το Ταλ ελ Χαμάαμ ήταν μια προφανής επιλογή, δεδομένου ότι ήταν πέντε έως 10 φορές μεγαλύτερο από τις άλλες πόλεις της Εποχής του Χαλκού σε όλη την περιοχή, ακόμη και εκείνες που βρίσκονταν πέρα από τον Ιορδάνη ποταμό»
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Κόλινς, γνωρίζουμε πολύ λίγα για την εποχή του Χαλκού στα νότια της κοιλάδας του Ιορδάνη. Οι περισσότεροι αρχαιολογικοί χάρτες της περιοχής ήταν κενοί.
«Ηταν μια ακατοίκητη έρημος για πάνω από 700 χρόνια, αλλά στη συνέχεια, μετά από αυτούς τους επτά αιώνες, άρχισε να ακμάζει και πάλι – όπως υποδεικνύεται από την τεράστια σιδερένια πύλη που οδηγεί στην πόλη» επισημαίνει ο Κόλινς.
Αυτό έχει προταθεί, επειδή οι ερευνητές έχουν βρει μερικά αντικείμενα από την ύστερη φάση της περιόδου του Χαλκού. Η περιοχή παρέμεινε έρημη για περίπου 700 χρόνια και μετά ανακατοικήθηκε, όπως αποδεικνύεται από τα ευρήματα και τα λείψανα ενός οικισμού της Εποχής του Σιδήρου.
Οι αρχαιολόγοι που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, με επικεφαλής τον Στίβεν Κόλινς, πιστεύουν ότι αυτά τα στοιχεία, λαμβάνοντας υπόψιν και το μέγεθος και την προνομιακή τοποθεσία της πόλης, αποδεικνύουν ότι πρόκειται για τα Σόδομα.
Η καταστροφή των Σοδόμων, μαζί με τα Γόμορρα αναφέρεται σε πολλά μέρη της Αγίας Γραφής, συμπεριλαμβανομένης της Γένεσης και της Καινής Διαθήκης, καθώς και στο Κοράνι.
Η ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης περιγράφει πώς ο Θεός κατέστρεψε τους «κακούς αμαρτωλούς» των Σοδόμων με φωτιά και θειάφι, αλλά επέτρεψε, σε περιοχές της πόλης ένας καλός άνθρωπος, να φύγει με την οικογένειά του. Και οι δύο πόλεις έχουν χρησιμοποιηθεί ως μεταφορές για την φαυλότητα και την ομοφυλοφιλία.
Ο Δρ Κόλινς εξηγεί ότι η πόλη εγκαταλείφθηκε στο τέλος της Εποχής του Χαλκού, ίσως μετά από ένα σεισμό, αλλά άλλοι εμπειρογνώμονες προτείνουν ότι η ερήμωση έγινε μετά από πτώση αστεροειδούς, που ερμηνεύθηκε ως θεϊκή οργή.
