Μια σειρά από δύσκολες εξισώσεις, γεωπολιτικές προβλέψεις και «αγχωµένες» χρηµατιστηριακές συναλλαγές καθορίζει την τιµή του «µαύρου χρυσού» που καταλήγει να χύνεται στο ρεζερβουάρ των αυτοκινήτων µας και µας χαρίζει την ελευθερία των µετακινήσεων. Με βαρύ κόστος.
Οι καταναλωτές ακούν τις αναλύσεις για τη διαµόρφωση της τιµής της βενζίνης, χωρίς να καταλαβαίνουν γιατί ξαφνικά ξεπέρασε τα δύο ευρώ ανά λίτρο, όπου αναµένεται να παραµείνει, βάζοντας «φωτιά» στις τσέπες τους.
Με τη βοήθεια του προέδρου των πρατηριούχων Αττικής, Γιώργου Ασµάτογλου, η «Α» χαρτογραφεί την πορεία του πετρελαίου από την εξόρυξη µέχρι και την αντλία του βενζινάδικου και τη διαµόρφωση της λιανικής τιµής του.
Όπως εξηγεί: «Η τιµή του αργού πετρελαίου επηρεάζεται από δύο παραµέτρους: τη ζήτηση και τις παγκόσµιες εξελίξεις. Η τιµή του διυλισµένου επηρεάζεται από τρεις παράγοντες: την τιµή του αργού, την τιµή του διυλισµένου ως χρηµατιστηριακό προϊόν (η αξία των µετοχών των πετρελαϊκών εταιρειών) και την ισοτιµία ευρώ – δολαρίου».
Αλυσίδα διακίνησης
Για όσους δεν είναι εξοικειωµένοι µε τις χρηµατιστηριακές πρακτικές, υπάρχει και πιο εύκολος τρόπος να εξηγηθεί: τα ελληνικά διυλιστήρια αγοράζουν αργό πετρέλαιο, κλείνοντας συµφωνίες για τρίµηνα συµβόλαια µε τη διεθνή τιµή της στιγµής που γίνεται η συναλλαγή.
Για παράδειγµα, σήµερα όποιος αγοράσει πετρέλαιο θα το πληρώσει 89,6 δολάρια/βαρέλι (ισούται µε 42 αµερικανικά γαλόνια ή 159 λίτρα).
«Το διυλιστήριο θα λάβει το προϊόν, θα το διυλίσει και θα το διοχετεύσει στην αγορά. Η τιµή στην οποία θα πουληθεί το διυλισµένο προϊόν είναι κοινή για τις χώρες της Μεσογείου και αναπροσδιορίζεται καθηµερινά (µεσογειακή τιµή Platts). Το διυλιστήριο µε αυτό τον τρόπο µπορεί -ανά περίπτωση- να έχει µηδενικό κέρδος ή και αρνητικό ή και να το διπλασιάσει. Πρέπει λοιπόν το διυλιστήριο να µπορεί να προβλέπει σωστά τις διεθνείς εξελίξεις στις τιµές του αργού αλλά και του διυλισµένου προϊόντος», εξηγεί στην «Α» ο Γιώργος Ασµάτογλου.
Με αυτή την καθορισµένη τιµή, το διυλιστήριο προµηθεύει το καύσιµο προς τις εταιρείες εµπορίας, που θα επωµιστούν και το µεταφορικό κόστος προς τα πρατήρια.
«Το περιθώριο κέρδους αυτών των εταιρειών εξαρτάται από τις συµφωνίες που έχει κάνει µε τα πρατήρια-πελάτες, αλλά και από το χρηµατοοικονοµικό κόστος, αφού όλες κάνουν διάφορες επενδύσεις», εξηγεί ο κ. Ασµάτογλου.
Επόµενος σταθµός η αντλία στο βενζινάδικο. Το πρατήριο κατά τη διάθεση του καυσίµου στη λιανική αγορά έχει συνήθως ένα περιθώριο κέρδος που κυµαίνεται στο 2%-7%, σταθερό την τελευταία τριετία, κατά την οποία από το υπουργείο Ανάπτυξης έχει επιβληθεί πλαφόν στο περιθώριο κέρδους. Όµως από την αντλία στο ρεζερβουάρ το πολύτιµο καύσιµο βγαίνει επιβαρυµένο µε φόρους που ξεπερνούν το 40%.
Επιβαρύνσεις
Εκτός από το κόστος µεταφοράς, τα καύσιµα επιβαρύνονται µε φόρους που επιβάλλονται είτε στο διυλιστήριο είτε στην αντλία του πρατηρίου.
Κατά τη µεταφορά του το καύσιµο βαρύνεται από το ανταποδοτικό τέλος ΡΑΕ, την Εισφορά Ειδικού Λογαριασµού Πετρελαιοειδών και το Ειδικό Τέλος ∆ικαιωµάτων Εκτέλεσης Τελωνειακών Εργασιών.
Στη λιανική πώληση προστίθενται ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης 0,7 ευρώ/λίτρο για τη βενζίνη, 0,41 ευρώ/λίτρο για το πετρέλαιο κίνησης και 0,43 ευρώ/λίτρο για το υγραέριο, καθώς και ο ΦΠΑ µε συντελεστή 24%.
Ενδεικτικά, την εβδοµάδα που διανύουµε η τιµή διυλιστηρίου ορίζεται στα 0,6891 €/lt. Προστίθεται ένα ποσοστό 41,31% που είναι οι επιβαρύνσεις από φόρους, τέλη και λοιπά και 7,11% το εκτιµώµενο περιθώριο κέρδους των εταιρειών εµπορίας και των πρατηριούχων. Η τελική τιµή αντλίας είναι 1,336 €/lt. Σε αυτή την τιµή θα προστεθεί ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης και ο ΦΠΑ. Έτσι, από τη χονδρική µέχρι τη λιανική τιµή η βενζίνη έχει «φορέσει καπέλο» ύψους 51,58%.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 18/04/2024
parapolitika.gr
