Την Τρίτη το Δημοτικό Συμβούλιο Λαμιέων έλαβε εσπευσμένα μία απόφαση που θα επηρεάσει ποικιλοτρόπως και σημαντικά τη ζωή στην πόλη μας για τα επόμενα χρόνια. Συγκεκριμένα, η ετερόκλητης σύστασης δημοτική παράταξη του Δημάρχου Λαμιέων αναμόρφωσε τον προϋπολογισμό εκκινώντας έτσι τη διαδικασία παραχώρησης της αποκομιδής απορριμμάτων σε ιδιώτη.
του Ιωάννη Γ. Γεωργαντά*
contact@georgadas.gr
Είναι κοινά αποδεκτό πως ζούμε σε μία εποχή που σχεδόν όλες οι κοινωνικές-πολιτικές-οικονομικές βεβαιότητες και σταθερές των προηγούμενων δεκαετιών έχουν καταρρεύσει. Οφείλουμε λοιπόν να εξετάζουμε όλα τα σημαντικά θέματα χωρίς ιδεοληψίες και δογματισμούς. Θα πρέπει χωρίς παρωπίδες και με διεπιστημονική προσέγγιση να λαμβάνονται αποφάσεις υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.
Στο παραπάνω πλαίσιο θα μπορούσε η απόφαση ιδιωτικοποίησης της αποκομιδής απορριμμάτων να ήταν αποδεκτή εάν όντως εξυπηρετούσε τις ανάγκες του δημοσίου συμφέροντος. Είναι όμως έτσι; Υπήρξε η καταλληλότερη επιλογή από οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική σκοπιά; Εκτιμώ πως όχι και σε αυτή την κατεύθυνση θα επιχειρηματολογήσω.
Αρχικά θα πρέπει να τονίσουμε πως οι πρώτες ενδείξεις μας προϊδεάζουν πως το οικονομικό κόστος της ιδιωτικοποιημένης αποκομιδής θα είναι κατά πολύ υψηλότερο από αυτό της παρούσας κατάστασης.
Αυτό το άγουρο συμπέρασμα μπορεί να εξαχθεί κάνοντας μία απλή σύγκριση. Σήμερα με την δημόσιου χαρακτήρα αποκομιδής οι οικονομοτεχνικές μελέτες του Δήμου υπολογίζουν το ετήσιο κόστος περίπου στα 1,2 εκατ. € (σχεδόν 100.000 €/μήνα). Στον αντίποδα, στην αναμόρφωση του προϋπολογισμού εγγράφονται 930.000 € που ουσιαστικά αφορούν μόνο το τελευταίο τετράμηνο του έτους, καθώς έχουμε ήδη μέσα Ιούλη και πρέπει να υπολογίσουμε κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα ώσπου να προχωρήσει η διαγωνιστική διαδικασία. Εάν λοιπόν οι πρώτες αυτές ενδείξεις έχουν αναγνωσθεί σωστά τότε είναι πιθανό να δούμε εκτίναξη του απαιτούμενου κόστους για τη συγκεκριμένη παροχή. Ένα κόστος που σύντομα θα κληθεί να το πληρώσει κάθε δημότης, κάτοικος και επαγγελματίας της περιοχής μέσω των δημοτικών τελών.
Ας δούμε τώρα την κοινωνική παράμετρο του θέματος. Η εργασία στην αποκομιδή απορριμμάτων είναι δύσκολη, ανθυγιεινή και σίγουρα αποτελεί λύση έσχατης ανάγκης και όχι πρώτη επιλογή κάποιου συμπολίτη μας. Προτιμούμε λοιπόν οι συμπολίτες μας που εργάζονται στον τομέα αυτό να δουλεύουν σε συνθήκες σχετικής αξιοπρέπειας ή να πληρώνουμε πολύ περισσότερα χρήματα για την υπηρεσία αυτή και ταυτόχρονα να έχουμε συμπολίτες μας που θα εργάζονται μισθολογικά απαξιωμένοι προκειμένου να προκύψει το εργολαβικό κέρδος; Προτιμούμε οι συμπολίτες μας που εργάζονται στον τομέα αυτό να έχουν προσληφθεί με κριτήρια ΑΣΕΠ στα οποία περιλαμβάνονται και η κοινωνική μοριοδότηση ευπαθών ομάδων (πολύτεκνοι, μακροχρόνια άνεργοι, κλπ) ή ο τομέας αυτός να στελεχωθεί με υπόγειες διαδρομές αλληλοεξυπηρέτησης επιχειρηματικών και πολιτικών συμφερόντων που είναι σε όλους μας γνωστές. Θεωρώ πως η απάντηση σε όσα αντίστοιχα ερωτήματα τεθούν είναι αυτονόητα υπέρ της αξιοπρέπειας, της αξιοκρατίας και της γενικότερης κοινωνικής συνοχής.
Κλείνοντας ας εξετάσουμε την περιβαλλοντική παράμετρο του θέματος. Η συλλογιστική που ανέπτυξε ο Δήμαρχος προέβαλλε τη λύση της ιδιωτικοποίησης ως τη μόνη υπεύθυνη λύση που θα εξασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος αποκομιδής. Ας είμαστε λοιπόν ξεκάθαροι! Δεν μπορεί να μιλά για υπευθυνότητα η δημοτική αρχή που δεν έχει ακόμα ψηφίσει σχέδιο τοπικής διαχείρισης αποβλήτων (ΤΟΣΔΑ)! Δεν μπορούμε άλλο να βλέπουμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος, ούτε να μπαίνουμε σε λογικές πονάει δόντι κόβει κεφάλι! Η λύση στον ευαίσθητο αυτό τομέα δεν μπορεί να είναι η μοιραία προβληματική ιδιωτικοποίηση του! Η μόνη υπεύθυνη λύση είναι μια καλά σχεδιασμένη νέα πολιτική για τα απορρίμματα με εκμετάλλευση ευρωπαϊκών πόρων και με συμμέτοχο τον πολίτη! Μία πολιτική ελαχιστοποίησης του λεγόμενου σύμμεικτου μέσω της αύξησης της ανάκτησης και αξιοποίησης ανακυκλώσιμων υλικών αλλά και της οργανωμένης κομποστοποίησης των οργανικών αποβλήτων (υπολείμματα τροφών, κατάλοιπα κλαδέματος, κλπ). Όλα τα άλλα είναι αποπροσανατολιστικά ημίμετρα και σύντομα θα βιώσουμε νέα ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα και αδιέξοδα σε σχέση με τη βιωσιμότητα του Χ.Υ.Τ.Α. και άλλα στα οποία θα αναφερθούμε στο προσεχές διάστημα.
Συμπερασματικά, θα πρέπει να παραδεχτούμε πως για μία ακόμα φορά ο Δήμος μας οδηγήθηκε σε συντηρητικές επιλογές με ανυπολόγιστο κόστος! Όσο και αν θέλει κάποιος να στρατευτεί στη σωκρατική θεώρηση πως «ουδείς εκών κακός» (κανείς δεν πράττει το κακό εν γνώσει του) προκύπτουν σημαντικά ερωτήματα για τη συγκεκριμένη επιλογή και θα πρέπει να έχουμε αυξημένα αντανακλαστικά στο άμεσο μέλλον. Ωστόσο αν θέλουμε να διατηρήσουμε μέρος της αισιοδοξίας μας θα πρέπει την κρίση αυτή να προσπαθήσουμε να την κάνουμε ευκαιρία. Θα πρέπει ως προοδευτικοί πολίτες να ξεκινήσουμε τον διάλογο για την οικοδόμηση ενός στρατηγικού προγράμματος που θα περιλαμβάνει μία τελείως διαφορετική αντίληψη για την εκμετάλλευση των απορριμμάτων με προτεραιότητα στους άξονες της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος, της κοινωνικής αλληλεγγύης και του σεβασμού στα χρήματα των πολιτών.
Ένα καλύτερο κοινό μέλλον είναι εφικτό! Αρκεί να το πιστέψουμε και να αναλάβουμε όλοι την ευθύνη που μας αναλογεί στη δημιουργία του!
*Ο Ιωάννης Γ. Γεωργαντάς είναι τ. Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων, Φυσικός-Μετεωρολόγος Παν. Αθηνών και τελειόφοιτος MSc Διαχείρισης Αποβλήτων
