Σαν χάρτινος πύργος καταρρέει το «εγχείρημα» της ανώνυμης εταιρείας διαχείρισης απορριμμάτων «ΦΟΔΣΑ Στερεάς Α.Ε.», που έφτιαξαν δήμαρχοι μεγάλων δήμων της Στερεάς Ελλάδας, μετά και την απόφαση του VΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου που κρίνει μη νόμιμη τη σύσταση της εταιρείας.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που, σε συνδυασμό με τις αλλαγές που περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου το οποίο έδωσε σε διαβούλευση το υπουργείο Εσωτερικών, για τη «σύσταση και οργάνωση νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων της χώρας», έρχεται να δώσει τέλος στην ανώνυμη εταιρεία που είχαν συστήσει δήμαρχοι της Στερεάς Ελλάδας (Λαμιέων, Χαλκιδέων, Θηβαίων, Δελφών, Δωρίδος και Καρπενησίου), αλλά και να δικαιώσει ταυτόχρονα παρατάξεις δημοτικών συμβουλίων και δήμους (π.χ. Λιβαδειάς) που είχαν αντιταχθεί και χαρακτήριζαν από την αρχή μη νόμιμη τη διαδικασία που έχει ακολουθηθεί.
Επί της διαδικασίας
Εντονες αντιρρήσεις για τη διαδικασία είχε και η αποκεντρωμένη διοίκηση Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, οι υπηρεσίες της οποίας είχαν ακυρώσει δεκάδες αποφάσεις των εμπλεκόμενων δήμων, που αφορούσαν μεταξύ άλλων εισφορές προς την ανώνυμη εταιρεία.
Η εξέλιξη αυτή, ωστόσο, εκτός από τις όποιες επιπτώσεις στον σχεδιασμό της διαχείρισης απορριμμάτων, προκαλεί και άμεσα προβλήματα, καθώς ένα έργο αρχικού προϋπολογισμού 16 εκατ. ευρώ που αφορά τη δημιουργία Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων στη Θήβα βρίσκεται «στον αέρα».
Τόσο το Ε΄ Κλιμάκιο όσο και το VΙ Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου χαρακτηρίζουν με αποφάσεις τους μη νόμιμη τη σύσταση του ΦΟΔΣΑ Στερεάς Α.Ε., καθώς δεν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις που θέτουν τα άρθρα 13 και 16 του Ν. 4071/2012, με συνέπεια να μην μπορεί να υπογράψει τη σύμβαση εκτέλεσης του έργου με την ανάδοχο εταιρεία και παράλληλα να μη διαθέτει τις προϋποθέσεις για την άσκηση αρμοδιοτήτων που αφορούν τη διαχείριση απορριμμάτων.
Τον διαγωνισμό του συγκεκριμένου έργου είχε τρέξει η ΔΕΠΟΔΑ ΘΗΒΑΣ Α.Ε., η οποία ωστόσο έχει λυθεί και συγχωνευτεί στον ΦΟΔΣΑ Στερεάς, με αποτέλεσμα να μην μπορεί πλέον ούτε η ίδια να υπογράψει τη σύμβαση ανάθεσης του έργου.
Λοιπά «αγκάθια»
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις αντιρρήσεις που υπήρξαν, εκτός από την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα και τον έλεγχο των δημοτικών συμβουλίων στη διαχείριση των απορριμμάτων, είχαν τεθεί και ζητήματα σχετικά με τη λειτουργία της ανώνυμης εταιρείας, καθώς σε αυτήν μεταβιβάστηκαν περιουσιακά στοιχεία, εγκαταστάσεις και μηχανήματα των φορέων διαχείρισης που συγχωνεύτηκαν, με την τιμολόγηση της διαχείρισης, αλλά και με την απασχόληση προσωπικού με τη μέθοδο της εκμίσθωσης από εργολάβο με συμβάσεις κάτω των 200.000 ευρώ, προκειμένου να μην περνούν από προσυμβατικό έλεγχο.
Τις αντιρρήσεις τους ως προς τη νομιμότητα της σύστασης του ΦΟΔΣΑ Α.Ε. είχαν εκφράσει τόσο υπηρεσίες των υπουργείων Εσωτερικών και Περιβάλλοντος όσο και η αποκεντρωμένη διοίκηση Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, ο ασκών χρέη γενικού γραμματέα της οποίας μάλιστα απειλήθηκε από τη διοίκηση της ανώνυμης εταιρείας με αγωγές και μηνύσεις.
Ευρύτερες επιπτώσεις
Η παρούσα κατάσταση αναμένεται να έχει επιπτώσεις και στην ίδια τη διαχείριση απορριμμάτων και στη λήψη αποφάσεων που αφορούν τον σχεδιασμό και τα απαιτούμενα έργα, καθώς οι προβλέψεις του νέου νόμου για τη διαχείριση απορριμμάτων που δόθηκε σε διαβούλευση προϋποθέτουν συνεργασίες μεταξύ δήμων και φορέων διαχείρισης, που για τη Στερεά Ελλάδα μπορεί να είναι ακόμη και τρεις.
Μάλιστα, ούτε στο σχέδιο νόμου υπάρχει κάποια θετική πρόβλεψη για τον ΦΟΔΣΑ Στερεάς Α.Ε., καθώς ουσιαστικά δεν τον αναγνωρίζει καν, εκτός από μία διάταξη που αφορά την αναγνώριση των δαπανών που έχουν γίνει μέχρι τώρα για τη διαχείριση απορριμμάτων, αφού σε διαφορετική περίπτωση υπήρχε ζήτημα κυρώσεων.
Οι εξελίξεις απασχόλησαν και την έκτακτη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του ΦΟΔΣΑ Στερεάς Α.Ε., με τους δημάρχους που μετέχουν να αποφασίζουν -σύμφωνα με πληροφορίες- να προχωρήσουν άμεσα στη διάλυση της ανώνυμης εταιρείας.