Βρισκόμαστε στη καρδιά του Φθινοπώρου, ο Οκτώβρης φτάνει σιγά σιγά στη δύση του και μπορεί πλέον τα ρολόγια να γύρισαν μια ώρα πίσω και η νύχτα να απλώνει το πέπλο της νωρίς, ωστόσο εμείς εδώ στο LamiaNow συνεχίζουμε τις περιπλανήσεις μας, στα πανέμορφα χωριά της περιοχής, ολοκληρώνοντας το Νομό Φθιώτιδας, με τη μεγάλη Κυρία της Ορεινής Φθιώτιδας, την Παύλιανη.
Αφετηρία των ταξιδιών μας στο Νομό Φθιώτιδας ήταν το Γαρδίκι Ομιλαίων συνεχίσαμε με την Βελίτσα και κατόπιν σας ξεναγήσαμε στις ομορφιές του Μαυρίλου.
Η “Μεγάλη Κυρία” της ορεινής Φθιώτιδας λοιπόν, η Παύλιανη, αποτελεί τον τελευταίο μας προορισμό του νομού μας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν και άλλα εξίσου όμορφα χωριά που περιμένουν τους επισκέπτες να τα ανακαλύψουν.
Η Παύλιανη είναι χτισμένη στις καταπράσινες πλαγιές της Οίτης αποτελεί τον νούμερο 1 και….”must visit” προορισμό της περιοχής.
Λίγα λόγια για την Παύλιανη
Η Παύλιανη τα τελευταία χρόνια προσελκύει όλο και περισσότερους ταξιδευτές, οι οποίοι αναζητούν την ηρεμία, τη χαλάρωση σε συνδυασμό με αθλητικές δραστηριότητες μέσα σε ένα πυκνό ελατοδάσος. Τον χειμώνα το χωριό φοράει τα λευκά του για να υποδεχτεί τους επισκέπτες του ενώ την άνοιξη βασιλεύει το πράσινο. Το καλοκαίρι προσφέρει απλόχερα δροσιές και τρεχούμενα νερά ενώ το φθινόπωρο η πάχνη και τα κόκκινα φύλλα την μεταμορφώνουν σε ένα μέρος μυστηριακό. Mε ένα μοναδικό στην Eλλάδα φυσικό Πάρκο στις πηγές του Aσωπού, ο επισκέπτης εκστασιάζεται μέσα από ένα μαγευτικό μονοπάτι, όπου αντανακλούν τα χρώματα των αιωνόβιων δέντρων και των νερών, καταλήγοντας στην καρδιά του φυσικού πάρκου.
H πέτρα και το ξύλο, ως κυρίαρχα υλικά της οικιστικής της δόμησης, συνδυάζονται μοναδικά και τα σπίτια βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με την φύση.
Η Παύλιανη έχει ενταχθεί στο Habitat Agenda, ένα πιλοτικό πρόγραμμα που αφορά στη βιώσιμη ανάπτυξη των παραδοσιακών χωριών και στην εκτέλεση πρότυπων έργων ανάπλασης για την αναβάθμισή τους.
Στο χωριό θα βρει κανείς όμορφους και προσεγμένους ξενώνες για τη διαμονή του ενώ θα έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει πολλές παραδοσιακές γεύσεις στα ταβερνάκια.
Η Παύλιανη αποτελεί ιδανικό προορισμό για όσους θέλουν ένα ήρεμο Σαββατοκύριακο ή μερικές μέρες διακοπών μακριά από τη βουή και την πολυκοσμία της πόλης.
Βέβαια δεν γίνεται να επισκεφθείς την Παύλιανη, να βρεθείς στο θεματικό πάρκο και να μην ανηφορίσεις λίγο ψηλότερα, ως τον θρόνο του Δία, όπου από το καλοκαίρι, δεσπόζει πλέον ο θρόνος του Game of Thrones!
Το όνομα
H Παύλιανη είναι γνωστή από τους αρχαίους χρόνους. Kοντά στην Παύλιανη και σε υψόμετρο 1800 μ. υπάρχουν τα ερείπια από τον αρχαίο ναό αφιερωμένο στον Hρακλή. Μία θεωρία για την ονομασία του χωριού αναφέρει ότι το όνομά της το οφείλει στους πρώτους της κατοίκους, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που πίστεψαν στα διδάγματα του Αποστόλου Παύλου. Πιο πιθανή εκδοχή όμως είναι να οφείλεται σε Σλαβική ονομασία.
Πως θα πάμε
Τοποθετημένη γεωγραφικά στην Κεντρινή Ελλάδα, οι αποστάσεις από και προς μεγάλες πόλεις καθιστούν το χωριό προσιτό προορισμό. Δυόμισι ώρες από την Αθήνα, τρεισίμισι από την Θεσσαλονίκη, τρείς απο την Πάτρα και μόλις 50 λεπτά από το χιονοδρομικό κέντρο Παρνασσού. Μπαίνοντας στο χωριό συναντάμε τον οικισμό Κάτω Παύλιανη και μετά από 1 χλμ. την Άνω Παύλιανη.
Η μάχη της Παύλιανης
Στις εκατοντάδες συγκρούσεις των ανταρτών του ΕΛΑΣ και των λαϊκών οργανώσεων τού με του κατακτητές της χώρας μας η μάχη της Παύλιανης υπήρξε μια από τις πιο εντυπωσιακές της Ελληνικής αντιστασιακής εποποιίας.
Υπήρξε η κορυφαία αναμέτρηση των μαχητών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ του Συγκροτήματος Κεντρικής και Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας (Ρούμελης) με μια δύναμη χιλιάδων Ιταλών στρατιωτών,οι όποιοι ενεργούσαν την πρώτη μεγάλη εκκαθαριστική τους επιχείρηση προς την περιοχή της Ελεύθερης Ελλάδος.
Οι υποδουλωμένοι Έλληνες,ως γνωστόν,πέρασαν πολύ γρήγορα στην αντίσταση και οργανωθήκαν προετοιμάζοντας την απελευθέρωση τους.Ο εχθρός παρακολουθούσε πανικόβλητος αυτόν τον απελευθερωτικό συναγερμό του Ελληνικού λάου,και ετοίμαζε τα δικά του σχεδία να αντιμετωπίσει την κατάσταση.Οι ωμικές οργανώσεις, οι οποίες είχαν παντού τις πήγες των πληροφοριών τους,έμαθαν,αμέσως τα σχεδία των κατακτητών.Τεράστιες εχθρικές δυνάμεις,κυρίως Ιταλικές,επρόκειτο να εξαπολυθούν σε μια λυσσαλέα έφοδο,σε όλη τη χωρά,σε όλα τα ορεινά συγκροτήματα. Κυρία ιδέα των ηγετικών οργάνων του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, για την αντιμετώπιση των μεγάλων εκκαθαριστικών επιχειρήσεων,ήταν να αποσύρουν τα τμήματα τους από τις προωθημένες περιοχές δράσεως και να τα εγκαταστήσουν σε κεντρικές ορεινές θέσεις.Για την Κεντρική – Ανατολική Ρούμελη το αρχηγείο εγκαταστάθηκε στην Ορεινή Παρνάσσιδα. Υπήρχαν πληροφορίες ότι για τους Ιταλούς η περιοχή Παρνάσσιδος -Παύλιανης είχε στρατηγική σημασία για τις περαιτέρω εξελίξεις.Έτσι λοιπόν το σχέδιο αντιμετώπισης και αναχαίτισης των Ιταλών στήθηκε στην Παύλιανη. Η μαχητική ομάδα της Παύλιανης αποτελείτο από 60 άντρες με αρχηγείο,τους τον Κώστα Σάπια, Ιωάννη Θεοχάρη και Κώστα Κριάρη. Ενισχύθηκαν και με άντρες του εφεδρικού ΕΛΑΣ από το Κουμαρίτσι και το Γαρδίκι . Σύνολο 200 άντρες περίπου. Ο Καλλίας (ανθυπολοχαγός Χαρ. Μώκος ) και Παν.Τζιβάρας – Δήμος, αποτελούσαν το αρχηγείο της επιχείρησης.Το ηθικό των χωριανών και των ανταρτών ήταν υψηλότατο.
3 Ιουνίου 1943. Λίγο πριν το μεσημέρι o Καλλίας και η ομάδα των Παλιόσπιτων είχαν κιόλας αρπαχτεί σχεδόν στα χεριά με τους Ιταλούς,ενώ αναμένοντα οι συντεταγμένες δυνάμεις από το Μαυρολιθαρι. Σύσσωμο το χωριό συμπαραστάτη στους μαχητές.Νέοι και γεροί ζούσαν στον παλμό των γεγονότα.Το συγκινητικό ήταν ότι ο Καλλίας είχε δώσει ρητή εντολή να γίνεται οικονομία πυρομαχικών. Κάθε σφαίρα έπρεπε να βρίσκει τον στόχο τρίβολοι οι άντρες που συμμετείχαν στην επιχείρηση πάλευαν με λιονταρίσια καρδιά και πατριωτισμό και ώσπου να νυχτώσει η Ιταλική φάλαγγα ήταν εντελώς διασκορπισμένη και αποδεκατισμένη.
Τα νέα για την μάχη της Παύλιανης και το λαμπρό της αποτέλεσμα διαδόθηκαν ακαριαία σε όλη την ορεινή Παρνασσίδα, σε όλα τα χωριά της και σε όλο το μέτωπο των αντάρτικων δυνάμεων.Οι συνέπειες βεβαία ήταν ανάλογες και για τον άμαχο πληθυσμό.Ο λυσσαλέος κατακτητής επιδόθηκε σε επιδρομές αεροπλάνων αναγνωριστικών,καταδικαστικών ακόμη και στούκας στην προσπάθεια του να εντοπίσει τους αντάρτες μέσα στα δασωμένα βουνά.
Τελικά οι ιταλικές δυνάμεις αποκρούστηκαν και εγκατέλειψαν την περιοχή μετά από την νέα μάχη,ανάλογη προς εκείνη της Παύλιανης που θα λάβαινε χώρο αργότερα στην περιοχή της Καλοσκοπής. Η προσπάθεια τους να εκμηδενίσουν τις αντάρτικες δυνάμεις είχε αποτύχει ολοκληρωτικά,ενώ η εκστρατεία αυτή τους είχε στοιχίσει σοβαρότατες απώλειες.
Τι θα δει κανείς στη Παύλιανη;
Πάρκο αναψυχής
Το αισθητικό δάσος της Παύλιανης και το πάρκο αναψυχής, βρίσκεται ανάμεσα στην Ανω και Κάτω Παύλιανη. Περνώντας τη μουσική γέφυρα η περιήγηση αρχίζει με το Μουσείο Υδροκίνησης, το οποίο στεγάζει το νεροπρίονο, το νερόμυλο, τα μαντάμια και τη νεροτριβή και συνεχίζει ακολουθώντας τους μαιάνδρους που σχηματίζει η κοίτη του Ασωπού ποταμού, κάτω απο τον πυκνό ίσκιο που ρίχνουν τα πλατάνια, τα σφενδάμια, οι καρυδιές και οι καστανιές. Η νοτισμένη βλάστηση που μοσχοβολάει, τα πανύψηλα έλατα, οι σπάνιοι σχηματισμοί δέντρων και ο ήχος των πηγών του Ασωπού θα συνεπάρει τον επισκέπτη!
Δίπλα στο συγκρότημα της υδροκίνησης βρίσκεται το μονοπάτι που οδηγεί στο Παρκάκι! Ετοιμαστείτε να ζήσετε μια μοναδική εμπειρία ζωής! Αιώρες, ξυλοκρέβατα και τελεφερίκ πάνω απ’ το ποτάμι, πισίνα για τολμηρούς, τζακούζι, γήπεδο river-volley παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους είναι μόνο μερικά απ’αυτά που θα συναντήσετε στο οδοιπορικό σας! Μυστικά μονοπάτια, γεφυράκια, τούνελ και η σπηλιά του Καμάρα φροντισμένη και έτοιμη να υποδεχτεί κουρασμένους πεζοπόρους! Ευφάνταστες πινακίδες με οδηγίες και πληροφορίες υπάρχουν σε όλη τη διαδρομή!
Κέντρο Ενημέρωσης Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Οίτης
Tο Κέντρο Ενημέρωσης του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Οίτης, στεγάζεται στο παλιό πέτρινο Δημοτικό Σχολείο της Παύλιανης, είναι ένα μνημείο παραδοσιακής δόμησης. Στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του Σχολείου, το Κέντρο Ενημέρωσης με σύγχρονο, ευχάριστο και παραστατικό τρόπο δίνει τη δυνατότητα σε ένα ευρύ κοινό, όλων των ηλικιών, να έρθει σε επαφή με τη βιοποικιλότητα και το φυσικό περιβάλλον της Οίτης.
Η αίθουσα περιλαμβάνει εκθεματικές επιφάνειες που παρουσιάζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Εθνικού Δρυμού Οίτης και την ανθρωπογεωγραφία της περιοχής, διαθέτει ψηφιακό διαδραστικό πίνακα με διάφορα εκπαιδευτικά παιχνίδια-εφαρμογές, αλλά και ηχητική εγκατάσταση που αναπαράγει τους ήχους των ζώων του δάσους. Στόχος είναι η ενεργοποίηση των αισθήσεων (όραση, ακοή, αφή) του επισκέπτη, προκειμένου να ανακαλύψει βιωματικά τη βιοποικιλότητα του βουνού και να ευαισθητοποιηθεί σε θέματα περιβαλλοντικής προστασίας.
Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό και η ξενάγηση στο χώρο γίνεται δωρεάν από το προσωπικό του Φορέα κατόπιν συνεννόησης για την ημερομηνία επίσκεψης (Τηλ. 22310 59007), ενώ ο χώρος είναι προσβάσιμος και από άτομα με ειδικές ανάγκες
Μνημείο πεσόντων της μάχης της Παύλιανης
Ο επισκέπτης φθάνοντας στην Κάτω Παύλιανη συναντά το Μνημείο των πεσόντων της μάχης της Παύλιανης, η οποία έλαβε χώρα στις 3 Ιουνίου 1943. Η μάχη της Παύλιανης υπήρξε μια από τις κορυφαίες αναμετρήσεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ Ρούμελης με Ιταλικές δυνάμεις οι οποίες ενεργούσαν την πρώτη εκκαθαριστική επιχείρηση στην περιοχή της ελεύθερης Ελλάδας.Το σχέδιο αντιμετώπισης στήθηκε και 60 Παυλιανίτες με μια ενίσχυση 140 αντρών από Κουμαρίτσι και Γαρδικάκι και 300 ανταρτών της εφεδρείας που ρίχτηκαν στη μάχη. 1500 Ιταλοί αποδεκατίστηκαν σε μερικές ώρες.
The Game Of Thrones
Απέναντι από τη βρύση του πάρκινγκ, είναι το μονοπάτι που οδηγεί στον σιδερένιο θρόνο. Κατά τη διαδρομή υπάρχουν παντού κατατοπιστικές πινακίδες και σηματοδοτημένο μονοπάτι.
Η ιστορία του δικού μας Game Of Thrones ξεκινά πριν αρκετό καιρό, όταν η νεολαία του χωριού, μάς ζήτησε να κατασκευάσουμε το σήμα κατατεθέν της σειράς που έχει γίνει εμμονή σε όλο τον κόσμο!
Ο Σύλλογος, αν και επρόκειτο για ένα μεγαλεπήβολο και μακρινό σχέδιο, ξεκίνησε με άκρα μυστικότητα έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να κάνει το όνειρο της νεολαίας του χωριού, πραγματικότητα! Κάτοικοι, φίλοι, επισκέπτες, γιαγιάδες & παππούδες, προσέφεραν από το υστέρημά τους για την αγορά των υλικών και δύο χρόνια μετά, το μεγάλο εγχείρημα ξεκίνησε!
Οι λάτρεις της σειράς ανέλαβαν να μας κατευθύνουν με φωτογραφικό υλικό και όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και έτσι ιγκόγνιτο άρχισε η κατασκευή του! Χρησιμοποιήθηκαν: 300 kg σίδερο, 250 kg σιδερένιες λάμες, 30 kg ξύλο, 10 kg μπογιές, 10 kg τσιμέντο και 800 ώρες δουλειάς! Μάστορας και εθελοντές, εθελοντές και μάστορας. Πότε 10, πότε 20 πότε περισσότεροι…
Η κατασκευή πήρε σάρκα και οστά στις 10 Απριλίου 2019. Για τη μεταφορά του στα 1.260 μέτρα υψόμετρο, στην άκρη ενός χωραφιού, επιστρατεύτηκε ένα αγωνιστικό off road όχημα 4Χ4, ένας θαρραλέος οδηγός και πολλά χέρια προκειμένου να σηκώσουν την 700 κιλών κατασκευή.
Ο σιδερένιος Θρόνος, δημιουργήθηκε μετά την διαταγή που έδωσε ο Αίγκον ο Κατακτητής, στον Δράκο του, Βαλέριον, να λιώσει με την καυτερή του ανάσα χίλια σπαθιά των ηττημένων εχθρών του κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Κατάκτησης (War of Conquest). Στον σιδερένιο Θρόνο, κάθεται ο Βασιλιάς των Andals και των πρώτων Ανθρώπων και από σήμερα θα στέκει επιβλητικός στην κορυφή του κόσμου, στην Παύλιανη!
Δείτε Φωτογραφίες
Πηγή φωτογραφιών και πληροφοριών:
pavliani.info
ethnikiantistasi-dse.gr
instagram/ #pavliani
Δεν υπάρχει Βελίτσα. Υπάρχει μόνο Τιθορέα. Το άλλο χωριό, στον κάμπο, ονομάζεται Κάτω Τιθορέα.