Κυοφορείται πάνω από έξι μήνες το deal μεταξύ της ελληνικής πολυεθνικής Chipita και του αμερικανικού κολοσσού Mondelēz, για το οποίο πολλά έχουν γραφεί και πολλά έχουν διαψευστεί. Οι συνθήκες έχουν πλέον ωριμάσει επαρκώς και, σύμφωνα με πληροφορίες της «Νέας Σελίδας», οι δύο πλευρές βρίσκονται στην τελική ευθεία για την επικείμενη συμφωνία. Μάλιστα, δεν αποκλείεται να πέσουν οι υπογραφές της εξαγοράς ακόμη και εντός του τρέχοντος μήνα.
Η πραγματικότητα, βέβαια, φαίνεται να είναι αρκετά πιο πεζή από το αρχικό εντυπωσιακό σενάριο ενός mega deal, βάσει του οποίου η προσφορά των Αμερικανών κυμαινόταν περί το 1,5 δισ. ευρώ (σε λογιστικούς όρους, 20 φορές τα EBITDA της Chipita, τα οποία πέρσι ήταν στα περίπου 70 εκατ. ευρώ). Η τελική προσφορά της αμερικανικής βιομηχανίας για την εξαγορά της Chipita φαίνεται να οριστικοποιείται σε επίπεδο αρκετά χαμηλότερο του 1 δισ. και, σύμφωνα με πληροφορίες, θα περιλαμβάνει μετρητά και μετοχές της Mondelēz, που θα δοθούν στους μετόχους της Chipita.
Από το 2010 μεγαλομέτοχος της Chipita είναι ο σαουδαραβικός Όμιλος Olayan, ο οποίος ελέγχει το 80% της ελληνικής πολυεθνικής. Ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, ιδρυτής της Chipita, ελέγχει το 12% των μετοχών της, ενώ ποσοστό 8% ελέγχουν γνωστά ονόματα του ελληνικού επιχειρείν, όπως οι Φώλιας, Αραμπατζής, Νένδος, Χατζάκου κ.ά. Στους επιχειρηματικούς κύκλους είναι γνωστό ότι εδώ και καιρό η σαουδαραβική επιχειρηματική οικογένεια που στήριξε τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο στην επαναγορά της Chipita από τη MIG προ οκταετίας επιθυμεί πλέον την αποεπένδυσή της.
Μετά το ναυάγιο της προσπάθειας ταυτόχρονης εισόδου της εταιρείας στα χρηματιστήρια του Λονδίνου και της Αθήνας, όταν αποδείχτηκε ότι η εταιρεία δεν μπορεί να αποτιμηθεί πάνω από 700 εκατ., ο Ομιλος Olayan στράφηκε στην εξεύρεση μεγάλου επενδυτή. Η πλευρά Θεοδωρόπουλου, η οποία δεν έδειχνε ενθουσιασμένη με ένα τέτοιο ενδεχόμενο, προέβη σε διαψεύσεις. Ωστόσο, το παιχνίδι ήταν και είναι αποκλειστικά στα χέρια των Σαουδαράβων, οι οποίοι άνοιξαν έναν μακρύ κύκλο επαφών με την αμερικανική Mondelēz, το δίκτυο της οποίας, όσον αφορά στην παραγωγική και εμπορική παρουσία της, είναι συμπληρωματικό με αυτό της Chipita.
Με την ευόδωση του επικείμενου deal, ο σαουδαραβικός όμιλος αφενός θα μπει στο μετοχικό κεφάλαιο της αμερικανικής Mondelēz, αφετέρου θα κάνει απόσβεση (στους μετόχους η επαναγορά της Chipita από τη MIG κόστισε 400 εκατ. και 327 εκατ. τα δανειακά της βάρη). Έχει αξία να αναφερθεί ότι ήδη η Mondelēz και ο Όμιλος Olayan διατηρούν στρατηγική συνεργασία στη Σαουδική Αραβία και την ευρύτερη περιοχή.
Οι δυσκολίες του deal
Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, η πολυπλοκότητα του deal έγκειται στον τρόπο διάρθρωσης της εταιρείας. Με εξαιρετικά έντονη παρουσία σε αγορές του εξωτερικού, η Chipita έχει 68 θυγατρικές με έδρα σε Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σερβία, Σλοβακία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Ρωσία, Ουκρανία, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Ινδία, Τουρκία, Δανία, Μεξικό, Νιγηρία, Γκάνα, Λευκορωσία, Ηνωμένο Βασίλειο και Μαλαισία, όπως προκύπτει από την οικονομική έκθεση για τη χρήση 2016.
Το μοντέλο ανάπτυξης της Chipita βασίζεται σε μακροχρόνιες συνεργασίες με τοπικούς επιχειρηματίες, τόσο για τη δημιουργία μονάδων παραγωγής με τεχνογνωσία Chipita όσο και για τη διάθεση των προϊόντων. Οι κατά τόπους συνεταίροι της δεν δεσμεύονται για τις μελλοντικές κινήσεις τους, γεγονός που δημιουργεί αγκυλώσεις στην οριστικοποίηση της συμφωνίας. Η Mondelēz θέτει όρους και ζητά εγγυήσεις για να εξασφαλίσει ότι οι partners ανά τον κόσμο θα συνεχίσουν να δεσμεύονται από τις υφιστάμενες συμφωνίες και δεν θα μετατραπούν σε δυνάμει ανταγωνιστές.
Ποια είναι η Mondelez International
Η Mondelēz International είναι market leader στην αγορά σνακ παγκοσμίως. Έχει παρουσία σε 165 χώρες και για το 2017 εμφάνισε καθαρά έσοδα 26 δισ. δολαρίων και καθαρά κέρδη κοντά στα 3 δισ. δολάρια. Μεταξύ των πιο γνωστών σημάτων που διαθέτει είναι τα μπισκότα Oreo, η σοκολάτα Toblerone, οι τσίχλες Trident και Dentyne, οι καραμέλες Halls, η Kiss, η γκοφρέτα 3BIT, η Merenda, η Lacta και το τυρί Philadelphia. Στην Ελλάδα ο όμιλος δραστηριοποιείται μέσω της Mondelēz Hellas και έχει παρουσία από το 1988 ως Kraft Foods και ως Jacobs Suchard παλαιότερα. Η Kraft Foods μετονομάστηκε σε Mondelēz International το 2013. Διαθέτει το ιστορικό εργοστάσιο σοκολάτας Παυλίδη στην οδό Πειραιώς και απασχολεί περίπου 300 άτομα.
Η επόμενη μέρα για τον «αυτοκράτορα των κρουασάν»
Ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος έχτισε το προσωπικό του success story από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, οπότε και σύστησε τα συσκευασμένα κρουασάν με γέμιση σοκολάτα στο ελληνικό καταναλωτικό κοινό. Το 1991 κυκλοφόρησε το κρουασάν 7Days και το 1995 τα Βake Rolls. Το 1996 η οικογένεια Olayan πίστεψε στο όραμα του νεαρού τότε επιχειρηματία, βοηθώντας τον να κάνει το άνοιγμα εκτός συνόρων. Με τα εργοστάσια στο Ριάντ και την Τζέντα, η ελληνική βιομηχανία εδραίωσε σημαντικά μεγέθη στην Ανατολή. Αργότερα ήρθαν οι επενδύσεις στην Ινδία, την Τουρκία και την Ινδονησία, αγορές από τις οποίες προέρχεται το 60% των εσόδων της Chipita.
Δέκα χρόνια αργότερα και ενώ η αυτοκρατορία του Σπύρου Θεοδωρόπουλου δεσπόζει σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, έρχεται η συνένωση με τον Ομιλο Δέλτα του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, για να περάσει έναν χρόνο αργότερα, το 2007, ως Vivartia πλέον, στη MIG υπό τον έλεγχο του Βγενόπουλου. Τρία χρόνια αργότερα, ο Mr Chipita, χάρη στη διαρκή στήριξη των Olayan, μαζί με ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών διεκδικεί εκ νέου το επιχειρηματικό του τέκνο. Στα χρόνια της κρίσης η εταιρεία επεκτείνεται διεθνώς και απογειώνεται, με ρυθμούς ανάπτυξης που κάποιες χρονιές φτάνουν και το 30%. Μια ιστορία επιτυχίας που δικαιολογεί το ενδιαφέρον ενός κολοσσού όπως η Mondelēz.
Προ διετίας η αλλαγή διοίκησης στο γκρουπ Olayan έφερε και τα πρώτα σύννεφα στις σχέσεις με τον Θεοδωρόπουλο. Όταν το 2017 ο επιχειρηματίας κατάφερε να εξαγοράσει την αλλαντοβιομηχανία Νίκας από τον άλλοτε συνεργάτη του Άγγελο Πλακόπηττα συνάντησε την έντονη αντίδραση των Σαουδαράβων. Ενδεικτική των επιδιώξεων Θεοδωρόπουλου ήταν η κίνησή του να συνεργαστεί με τη Νιτσιάκος, ενώ στο στόχαστρο του επιχειρηματία παραμένει και η εταιρεία ΒΙΚΗ. Εάν τελικά η Chipita περάσει στα χέρια των Αμερικανών, όλα δείχνουν ότι ο Θεοδωρόπουλος θα επιδοθεί στο όραμα μιας κυρίαρχης αλλαντοβιομηχανίας μέσω εξαγορών και συνεργασιών.
Δημοσιεύθηκε στο φύλλο 76 της «Νέας Σελίδας» την Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2018.