Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο σημαντικότερος παράγοντας ανάπτυξης κάθε μορφής καρκίνου είναι η κληρονομικότητα. Είναι επίσης ξεκάθαρο, ότι η χρόνια φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες και η ανεπαρκής αποτοξίνωση του οργανισμού, αυξάνουν πολύ τις πιθανότητες της πάθησης, με ή χωρίς προδιάθεση.
Τα κραμβοειδή λαχανικά είναι μια ομάδα τροφίμων με ισχυρή αντιοξειδωτική, αποτοξινωτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Οι πιο γνωστοί εκπρόσωποι αυτής της κατηγορίας είναι το λάχανο, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τα λαχανάκια βρυξελλών, η λαχανίδα, τα γογγύλια και άλλα λιγότερο γνωστά.
Η σημασία τους για την υγεία είναι τεράστια διότι καταπολεμούν βλαβερές ουσίες(ελεύθερες ρίζες) που δημιουργούνται στο σώμα οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν καρκινογένεση, γήρανση και καταστροφή των κυττάρων. Η ομάδα των κραμβοειδών λαχανικών αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμίνης C και καροτενοειδών και καλή πηγή βιταμίνης Ε, μαγγανίου, ψευδαργύρου και σεληνίου, όλα τους με αντιοξειδωτική δράση. Οι φυτικές ίνες που βρίσκονται σε αφθονία στα κραμβοειδή λαχανικά συμβάλουν στην καλή λειτουργία του εντέρου προστατεύοντας το από χρόνια φλεγμονή.
Τα τελευταία χρόνια οι ερευνητές έχουν στρέψει την προσοχή τους σε μια συγκεκριμένη ομάδα φυτοχημικών που βρίσκονται στα κραμβοειδή λαχανικά, τις γλυκοσινολάτες. Αυτές μεταβολίζονται με την βοήθεια ενός ενζύμου το οποίο είναι ενεργό μέχρι και 48 ώρες μετά την συγκομιδή παρέχοντας στο σώμα ισχυρή αντικαρκινική προστασία. Μετά τις 48 ώρες το ένζυμο αδρανοποιείται.
Για την επανεργοποίηση του χρειάζεται να τεμαχίσουμε το λαχανικό σε μικρά κομμάτια και να το αφήσουμε για αρκετά λεπτά πριν το μαγειρέψουμε εκτεθειμένο στο ατμοσφαιρικό οξυγόνο. Ο χρόνος μαγειρέματος δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεπερνά τα 10 λεπτά διότι το ένζυμο καταστρέφεται. Στην πράξη, όσο αυξάνεται η ένταση της θερμότητας και ο χρόνος μαγειρέματος από 1-10 λεπτά, τόσο μειώνεται η δράση του ενζύμου κάθε λεπτό που περνάει.
Για αυτό τον λόγο τα μεγαλύτερα οφέλη τα αποκομίζουμε όταν το λαχανικό καταναλώνεται φρέσκο και ωμό. Όσο το ένζυμο παραμένει δραστικό η απορρόφηση των φυτοχημικών γίνεται στο ανώτατο τμήμα του πεπτικού σωλήνα(λεπτό έντερο) με αποτέλεσμα οι ευεργετικές ιδιότητες των ουσιών αυτών να διοχετεύονται σε όλο το σώμα προστατεύοντάς το από διάφορες μορφές καρκίνου.
Αν το ένζυμο παραμείνει ανενεργό, τότε τα φυτοχημικά θα διαπεράσουν όλο το τμήμα του πεπτικού σωλήνα και θα καταλήξουν στο παχύ έντερο. Εκεί θα αναλάβει δράση η μικροχλωρίδα του εντέρου που θα κάνει την ίδια δουλειά με το ενεργό ένζυμο, όμως η αντικαρκινική δράση θα αφορά μόνο στο παχύ έντερο.
Βέβαια, αυτή η διαδικασία έχει ένα σημαντικό μειονέκτημα: όταν τεμαχίζουμε τα τρόφιμα και τα αφήνουμε εκτεθειμένα στο ατμοσφαιρικό οξυγόνο και το φως, οι φωτοευαίσθητες βιταμίνες όπως η βιταμίνη C και το β-καροτένιο καταστρέφονται σε σημαντικό βαθμό.
Όμως αυτά είναι στοιχεία που θα μπορούσαμε να τα πάρουμε από πλήθος τροφίμων στα πλαίσια ενός ισορροπημένου διαιτολογίου. Ο συνδυασμός και η ποσότητα των φυτοχημικών που βρίσκονται στα κραμβοειδή λαχανικά δεν υπάρχει πουθενά αλλού. Έτσι θα άξιζε πραγματικά τον κόπο να θυσιάσουμε μέρος των αντιοξειδωτικών για να επωφεληθούμε από αυτά τα μοναδικά στοιχεία που βρίσκονται στα κραμβοειδή λαχανικά.
Ανάλογα με το είδος του λαχανικού και τον τρόπο κατανάλωσης(ωμό/βρασμένο/στον ατμό/χρόνος μαγειρέματος), θα χρειαστούμε από μισό έως 2 φλυτζάνια ημερησίως για να πάρουμε την ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη φυτοχημικών. Τα ίδια οφέλη θα είχαμε αν καταναλώναμε μεγαλύτερη ποσότητα 2-3 φορές την εβδομάδα και ο μέσος όρος πρόσληψης να ήταν τουλάχιστον μισό φλυτζάνι/7 ημέρες.
Συμπερασματικά, βλέπουμε ότι μπορούμε με πολύ μικρές και εύκολες αλλαγές στο τρόπο διατροφής μας να θωρακίσουμε την υγεία μας έναντι σε πολύ σοβαρές ασθένειες όπως είναι ο καρκίνος.
Από την Επιστημονική Ομάδα του Διατροφολόγου Ευάγγελου Ζουμπανέα και τον Αντρέα Κωνσταντίνου/Διαιτολόγο-Διατροφολόγο (www.nutrimed.gr)
Πηγή: www.boro.gr
