Ιδιαίτερα συγκινημένος ο Μανώλης Γλέζος αναφέρθηκε στους πέντε λόγους για τους οποίους η Ελλάδα κατάφερε, παρά τα 400 χρόνια σκλαβιάς, να ξαναυπάρξει: την κοινή μας γλώσσα, την ύπαρξη λαϊκής εξουσίας, τα ήθη και τις παραδόσεις που κράτησαν τον ελληνισμό αδούλωτο, τον κλήρο και την εκκλησία που ήταν δίπλα στο λαό και την ιδεολογία της αντίστασης. Επίσης μίλησε για τους κινδύνους της ελληνικής γλώσσας που είναι η φτωχοποίηση των ομιλητών, η ξενοποίηση και η μονοσημαντότητα.
Τέλος, αναφερόμενος στην πολυπραγμοσύνη και με δάκρυα στα μάτια είπε ότι «τις παραμονές από κάθε μάχη μαζευόμαστε και κουβεντιάζαμε και λέγαμε «εάν εσύ ζεις μην με ξεχάσεις», «εάν εσένα δεν σε βρει το βόλι όταν συναντάς ανθρώπους στο δρόμο, θα λες καλημέρα και από εμένα, και όταν πίνεις κρασί θα πίνεις κρασί και από εμένα, και όταν ακούς τον παφλασμό των κυμάτων θα τον ακούς και για μένα, και όταν ακούς τον άνεμο να περνάει μέσα από τα φύλλα, όταν ακούς το θρόισμα των φύλλων, θα το ακούς και για μένα, και όταν χορεύεις θα χορεύεις και για μένα». «Μπορώ να ξεχάσω;» αναρωτήθηκε και υπογράμμισε ότι «τo δυσκολότερο πράγμα για μένα είναι ότι ζω και οι άνθρωποι που πολέμησα μαζί τους, οι άνθρωποι που αντιμετωπίσαμε μαζί τον θάνατο, οι φίλοι μου, δεν ζουν σήμερα. Μπορώ να τους ξεχάσω; Είναι δυνατόν να ξεχάσω αυτό τον κόσμο; Δεν είναι δυνατό. Και γι΄αυτό έχω αυτή την πολυπραγμοσύνη, γιατί εκτελώ εντολές ή προσπαθώ να εκτελέσω τις εντολές τους».
«Και επειδή αυτή η σύναξη δεν είναι ένα απλό ακροατήριο, αλλά εσείς συμμετέχετε ως ενεργοί πολίτες στο πολιτικό γίγνεσθαι, ο καθένας στο τομέα του αναλαμβάνει να κάνει πράξη τα όνειρα αυτών των ανθρώπων. Και αν πεθάνω, θα σας κυνηγάει η ύπαρξη μου για να κάνετε αυτό που πρέπει να κάνετε. Μην νομίζετε ότι θα γλυτώσετε από εμένα ποτέ» κατέληξε καταχειροκροτούμενος ο Μανώλης Γλέζος.
Συγκίνηση και… μήνυμα!
Η πιο συγκινητική στιγμή, ωστόσο, ήταν όταν ο Μανώλης Γλέζος μίλησε για τους συναγωνιστές του. Τους συντρόφους του στη μάχη και το τι έλεγαν πριν από κάθε μάχη, πριν από κάθε εκτέλεση.
Στην πραγματικότητα ήταν ένα μανιφέστο. Ήταν η κοινωνικοπολιτική παρακαταθήκη του. Διότι δεν μίλησε μόνο για τους συναγωνιστές του, αλλά και για τα όνειρά τους. Τα οποία όπως είπε, προσπαθεί να εκπληρώσει. Και όχι μόνο αυτό, αλλά έθεσε τους πολιτικούς προ των ευθυνών τους, λέγοντας πως αυτό είναι και δική τους ευθύνη. Το να εργάζονται, δηλαδή, για τα όνειρα των ανθρώπων πυ έδωσαν την ζωή τους στη μάχη…
“Κι αν πεθάνω θα σας κυνηγάει η ύπαρξή μου, για να κάνετε αυτό που πρέπει να κάνετε! Μη νομίζετε ότι θα γλιτώσετε από μένα ποτέ”, είπε λίγο πριν κλείσει καταχειροκροτούμενος την ομιλία του και κάτσει στην καρέκλα πιάνοντας το κεφάλι του συγκινημένος…
Η φωνή του έσπαγε, μίλησε για την πολυπραγμοσύνη του, την οποία όπως είπε, οφείλει στους συναγωνιστές του που έχουν φύγει από τη ζωή και όσα έλεγε θα μπορούσαν να είναι λόγια ενός ταλαντούχου συγγραφέα. Ήταν όμως τα λόγια ενός ανθρώπου που πολέμησε για τη χώρα του, χωρίς φόβο για την ίδια του την ζωή. Και ήταν απλά συγκλονιστικά.
“Εάν εσύ ζεις, μη με ξεχάσεις”
Τόνισε χαρακτηριστικά ο Μανώλης Γλέζος: “Γιατί να υπάρχει αυτή η πολυπραγμοσύνη; Αγαπητοί φίλοι, στις παραμονές των εκτελέσεων, στις παραμονές από κάθε μάχη, μαζευόμαστε και κουβεντιάζαμε. Και λέγαμε: Εάν εσύ ζεις, μη με ξεχάσεις. Εάν εσύ δε σε βρει το βόλι, όταν συναντάς τους ανθρώπους στο δρόμο, θα λες καλημέρα κι από μένα. Κι όταν πίνεις κρασί θα πίνεις κρασί κι από μένα. Κι όταν ακούς τον παφλασμό των κυμάτων, θα τον ακούς και για μένα. Κι όταν ακούς τον άνεμο, να περνάει μέσα από τα φύλλα, κι ακούς το θρόισμα του ανέμου, θα το ακούς και για μένα. Κι όταν χορεύεις, θα χορεύεις και για μένα! Μπορώ να ξεχάσω αυτόν τον κόσμο; Είναι δυνατόν;
Το δυσκολότερο πράγμα για μένα είναι ότι ζω και οι άνθρωποι, οι φίλοι μου, οι άνθρωποι που πολέμησα μαζί τους, οι άνθρωποι που αντιμετωπίσαμε μαζί τον θάνατο, δεν ζούνε σήμερα. Μπορώ να τους ξεχάσω; Είναι δυνατόν να ξεχάσω αυτόν τον κόσμο; Δεν είναι δυνατόν. Και γι’ αυτό έχω όπως λένε αυτήν την πολυπραγμοσύνη. Γιατί ο καθένας τους μου ‘λεγε, εγώ θέλω να γίνω γεωλόγος. Εγώ θέλω να γίνω υδραυλικός. Εγώ θέλω να γίνω… Εκτελώ εντολές, ή προσπαθώ να εκτελέσω τις εντολές τους. Προσπαθώ. Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω.
Επειδή πιστεύω ότι η σύναξη αυτή δεν είναι ένα ακροατήριο, αλλά εσείς συμμετέχετε ως ενεργοί πολίτες στο πολιτικό γίγνεσθαι, ο καθένας σας στον τομέα του αναλαβαίνει να κάνει πράξεις τα όνειρα αυτών των ανθρώπων. Κι αν πεθάνω θα σας κυνηγάει η ύπαρξή μου… Ναι Τόσκα (σ.σ. απευθυνόμενος στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη) θα σας κυνηγάει η ύπαρξή μου, για να κάνετε αυτό που πρέπει να κάνετε! Μη νομίζετε ότι θα γλιτώσετε από μένα ποτέ. Ευχαριστώ”.
Δείτε την συγκλονιστική ομιλία του Μανώλη Γλέζου
