Έναν μήνα μετά από την έναρξη εφαρμογής του κανονισμού της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) για τη χρήση drones στον ελληνικό εναέριο χώρο, η ειδική εφαρμογή για την υποβολή σχεδίων πτήσης, από όποιον θέλει να «πετάξει» σε ακτίνα μεγαλύτερη των 50 μέτρων, δεν έχει ακόμα διατεθεί στο κοινό. Η καθυστέρηση αυτή έχει ως αποτέλεσμα οι κάτοχοι και χειριστές, αυτών των τηλεχειριζόμενων ιπτάμενων συσκευών, να είναι τυπικά εκτεθειμένοι απέναντι στις νέες διατάξεις.
Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, η σχετική εφαρμογή για smartphones και tablets, η οποία αναφέρεται στον κανονισμό που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο, είναι μεν έτοιμη και έχει περάσει το στάδιο των δοκιμών, αλλά η διασύνδεση με τα συστήματα άλλων υπηρεσιών πάει πίσω τη διάθεσή της.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τον σχετικό κανονισμό της ΥΠΑ, από την 1η Ιανουαρίου είναι υποχρεωτική η τήρηση μητρώου εγγραφής όλων των drones και των χειριστών τους, εφόσον επιχειρούν πτήσεις εμβέλειας άνω των 50 μέτρων (εξαιρούνται δηλαδή τα mini drones). Παράλληλα προβλέπεται η υποβολή σχεδίων πτήσης μέσω εφαρμογής. Ακόμα, επιβάλλεται περιορισμός της ανύψωσης τους μέχρι τα 400 πόδια -περίπου 120 μέτρα, όταν βέβαια κάποια από τα εμπορικά διαθέσιμα drones μπορούν να φτάσουν σε ύψος 500 μέτρων.
Στον κανονισμό χρήσης των drones αναφέρεται: «Οι εκμεταλλευόμενοι, ιδιοκτήτες ή χειριστές των Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ), των οποίων η πτήση διεξάγεται σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μέτρων από τον χειριστή, απαιτείται να υποβάλλουν αίτηση εγγραφής στο ειδικό μητρώο ή το νηολόγιο της ΥΠΑ, ή να διαβιβάσουν το πιστοποιητικό καταχώρησης στο μητρώο ή το νηολόγιο αντίστοιχης υπηρεσίας του εξωτερικού́. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά́ με φόρμα εγγραφής που θα παρέχεται από το ιστολόγιο της ΥΠΑ (www.ypa.gr)».
Όπως μεταξύ πολλών άλλων διευκρινίζεται, ο χειριστής είναι υπεύθυνος για την ασφαλή λειτουργία και την ασφαλή απόσταση του drone από́ ανθρώπους και κινητά/ακίνητα στοιχεία περιουσίας στο έδαφος ή τη θάλασσα. Οι χειριστές των drones που χρησιμοποιούνται για μη επαγγελματικούς σκοπούς θα εξασφαλίζουν ότι δεν θα ίπτανται πάνω από ανθρώπους. Ακόμα, απαγορεύεται γενικά η πτήση τους επάνω από́ συγκεντρώσεις προσώπων. Εξαιρούνται τα drones και οι χειριστές τους όταν διαθέτουν άδεια επαγγελματικής χρήσης με καταχώρηση για πτήσεις επάνω από́ συγκεντρώσεις και η πτητική́ ασφάλεια συμπληρώνεται με μηχανισμούς ασφαλείας (αλεξίπτωτα, μικρό βάρος σώματος με αφρώδες υλικό́ κ.α).
Πριν από λίγες ημέρες δημοσιεύτηκε και ο κανονισμός που ρυθμίζει τις διαδικασίες αδειοδότησης εκπαιδευτικών κέντρων και χειριστών drones. Προκειμένου να πάρει τη σχετική άδεια ένας υποψήφιος επαγγελματίας χειριστής πρέπει να ολοκληρώσει πρόγραμμα θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης σε αδειοδοτημένο εκπαιδευτικό κέντρο. Επίσης, θα πρέπει να πετύχει στις θεωρητικές εξετάσεις της ΥΠΑ και σε πρακτική εξέταση ενώπιον πιστοποιημένου εξεταστή. Με παρόμοιες διαδικασίες αδειοδοτούνται τόσο οι εκπαιδευτές, όσο και οι εξεταστές ΣμηΕΑ.
Οι προϋποθέσεις για την απόκτηση άδειας χειριστή είναι: Η συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας, ικανοποιητικό επίπεδο θεωρητικών γνώσεων σε θέματα πολιτικής αεροπορίας, πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, πρακτική εξέταση που να περιλαμβάνει την επιτυχή εκτέλεση μέχρι και τεσσάρων απογειώσεων/προσγειώσεων ΣμηΕΑ ενώπιον πιστοποιημένου εξεταστή χειριστών, πολύ καλή γνώση αγγλικής γλώσσας.
Η άδεια χειριστή ΣμηΕΑ μπορεί να ανασταλεί ή να ανακληθεί, όταν ο κάτοχος δεν κατέχει πιστοποιητικό υγείας και βεβαίωση αγγλικών σε ισχύ (στις κατηγορίες που απαιτείται). Επίσης, όταν ο κάτοχος εμπλακεί σε ατύχημα ως χειριστής ή μετά από αιτιολογημένη απόφαση του διοικητή της ΥΠΑ. Η άδεια ανανεώνεται κάθε τρία χρόνια. Για την ανανέωση της απαιτείται ο χειριστής τα τελευταία τρία χρόνια να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον δέκα ώρες πτήσης με drone.
Πάντως, όπως παραδέχονται και στελέχη της ΥΠΑ, ο έλεγχος εφαρμογής όλων όσων προβλέπονται στους σχετικούς κανονισμούς είναι εξαιρετικά δύσκολος, δεδομένων των μεγάλων πτητικών δυνατοτήτων που έχουν εμπορικά διαθέσιμα drones, κόστους ακόμα και λίγων εκατοντάδων ευρώ. Ωστόσο, είναι απολύτως αναγκαίο να υπάρχει ένα πλαίσιο, ώστε όλοι να γνωρίζουν τις υποχρεώσεις τους. Παράλληλα, τονίζουν πως πρέπει να εξασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο ασφαλείας των πτήσεων, καθώς η χρήση και για επαγγελματικούς σκοπούς αυξάνεται ραγδαία.