Από τον Ιανουάριο έως και τον Σεπτέμβριο 8.875 παιδιά έφτασαν στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης, αριθμός που αποτελεί το 37% των αφίξεων μέσω του Αιγαίου
Σε τουλάχιστον 19.000 ανέρχονται τα εγκλωβισμένα παιδιάπρόσφυγες και μετανάστες στην Ελλάδα με τους διεθνείς οργανισμούς να κάνουν λόγο ανοιχτά για τον κίνδυνο, που διατρέχει η ασφάλειά τους λόγω των ασφυκτικών συνθηκών στα hot spots των νησιών. Τα στοιχεία που έχει συλλέξει ο Συνήγορος του Πολίτη από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς με το προσφυγικό-μεταναστευτικό σοκάρουν τη στιγμή που μόνο κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 2017 αφίχθησαν στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου 3.494 παιδιά.
Σύμφωνα λοιπόν με τις εκτιμήσεις της UNICEF, στα τέλη Σεπτεμβρίου, ο συνολικός πληθυσμός των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στην ελληνική επικράτεια υπολογίζονταν σε 19.000 με τα 4.200 να φιλοξενούνται στα νησιά και τα 14.800 στην ενδοχώρα.
Συνολικά, από τον Ιανουάριο έως και τον Σεπτέμβριο 8.875 παιδιά έφτασαν στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης, αριθμός που αποτελεί το 37% των αφίξεων μέσω του Αιγαίου. Ειδικότερα οι αφίξεις εκτινάχθηκαν από τον περασμένο Αύγουστο (1.455) και διαμορφώθηκαν σε 1.878 τον Σεπτέμβριο και 1.616 τον Οκτώβριο. Όπως παρατηρεί η UNICEF, «στα νησιά, εγκαταστάσεις οι οποίες φιλοξενούν ασυνόδευτα παιδιά έχουν πλέον διπλασιάσει το ποσοστό πληρότητάς τους, το οποίο θέτει σε άμεσο κίνδυνο την ασφάλεια και την ευημερία των παιδιών αυτών. Τα ασυνόδευτα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα τη νύχτα, λόγω της παντελούς έλλειψης κατάλληλων μηχανισμών ασφαλείας. Μεγάλες καθυστερήσεις στην μεταφορά των παιδιών από τα νησιά στην ηπειρωτική χώρα, διαδικασία η οποία μπορεί να διαρκέσει έως και πέντε μήνες, επιδεινώνουν τόσο την συναισθηματική όσο και την ψυχική τους καταπόνηση». Η οργάνωση του ΟΗΕ για τα παιδιά παρατηρεί με αγωνία: «Αυτή τη στιγμή, σχεδόν 1.800 ασυνόδευτα παιδιά διαμένουν είτε σε ανοιχτές δομές φιλοξενίας είτε είναι “παγιδευμένα” στα νησιά ή σε de facto κέντρα κρατήσεως, αναμένοντας μια θέση σε καταφύγια της χώρας. Ορισμένα από αυτά ζουν ακόμα και στους δρόμους με τον χειμώνα να πλησιάζει, επιδεινώνοντας την κατάσταση».
Με βάση τα δεδομένα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης στα μέσα Οκτωβρίου βρίσκονταν στη χώρα μας συνολικά 3.150 ασυνόδευτα παιδιά, από τα οποία 1.098 διαμένουν σε ξενώνες φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων. Από τα υπόλοιπα παιδιά, για τα οποία είχε γίνει ή εκκρεμεί αίτημα φιλοξενίας στο Ε.Κ.Κ.Α, βρίσκονταν: 54 σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, 183 σε χώρους προσωρινής φιλοξενίας, 253 σε ασφαλείς ζώνες ενώ 107 από αυτά τελούσαν υπό περιορισμό της ελευθερίας τους. Την ίδια ώρα από τα αρχεία της Υπηρεσίας Ασύλου προκύπτει ότι τα αιτήματα ασύλου παιδιών το 10μηνο Ιανουάριος-Οκτώβριος 2017 ανέρχονταν σε 16.884 με τον αριθμό των ασυνόδευτων παιδιών, που υπέβαλαν το σχετικό αίτημα να είναι 2.233. Ηδη 3.252 παιδιά έχουν λάβει διεθνή προστασία σε α΄ βαθμό, με τα 226 εξ αυτών να είναι ασυνόδευτα.
Τον κώδωνα του κινδύνου για τα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες έκρουσαν οι 23 Ευρωπαίοι Συνήγοροι του Παιδιού κατά τη διάρκεια της διήμερης Περιφερειακής Συνάντησης τους που έγινε στην Αθήνα(13-14 Νοεμβρίου 2017), με χρηματοδότηση της UNICEF και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι Συνήγοροι επεσήμαναν την ανάγκη εστιασμένων πολιτικών και πολύπλευρων μέτρων για την προστασία των δικαιωμάτων και την κοινωνική ένταξη των παιδιών τονίζοντας τη «σημασία της αξιοπρεπούς και ασφαλούς διαβίωσης, δεδομένου ότι έχει διαπιστωθεί πως σε αρκετές περιπτώσεις τα παιδιά εκτίθενται σε σοβαρούς κινδύνους εξαιτίας των συνθηκών στις οποίες διαμένουν».
Στο μεταξύ, ξεπερνούν τις 30.000 οι εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου σε α΄ βαθμό προσθέτοντας ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα στη βεβαρημένη κατάσταση του προσφυγικού-μεταναστευτικού. Σύμφωνα με την τελευταία αποτύπωση της αρμόδιας υπηρεσίας Ασύλου, στις 31 Οκτωβρίου ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων ανερχόταν σε 33.687. Στις 4 πρώτες θέσεις των χωρών καταγωγής των αιτούντων βρίσκονται η Συρία(7.985), Αφγανιστάν(6.372), Ιράκ(4.592) και Πακιστάν (4.576). Ακολουθούν Αλβανία, Μπαγκλαντές και Ιράν. Εως τις 31 Οκτωβρίου είχαν καταγραφεί 49.357 αιτήσεις ασύλου όταν συνολικά το 2016 οι αιτήσεις ήταν 51.092. Ο αντίστοιχος αριθμός το 2015 ήταν 13.195 με τη διετία 2013-2014 να καταγράφονται 14.245 όταν μόνο τον περασμένο Οκτώβριο υποβλήθηκαν 6.422 αιτήματα.
