Νέο κεφάλαιο στη θεσμοθέτηση μη κρατικών πανεπιστημίων στην Eλλάδα ανοίγει η νέα κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στις προγραμματικές δηλώσεις του, σήμερα, στην Βουλή, ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης για τη θεσμοθέτηση των μη κρατικών ΑΕΙ, διά της οδού των διακρατικών συμφωνιών.
Νομική βάση αποτελεί το άρθρο 28 του Συντάγματος που αναφέρει ότι «οι γενικά παραδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ, σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου. H εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συμβάσεων στους αλλοδαπούς τελεί πάντοτε υπό τον όρο της αμοιβαιότητας».
Τα δύο θεσμικά βήματα είναι τα εξής:
- Θα συναφθούν διακρατικές συμφωνίες με χώρες, πανεπιστήμια των οποίων ενδιαφέρονται να προχωρήσουν το εγχείρημα στην Ελλάδα.
- Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) θα θεσπίσει κριτήρια για τους όρους που θα πρέπει να πληροί το υπό ίδρυση πανεπιστήμιο.
Αρα, όπως προκύπτει από τον κυβερνητικό σχεδιασμό, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας θα προχωρήσει σε διερεύνηση των προθέσεων κατ’ αρχάς πανεπιστημίων χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, χωρίς να αποκλείεται η διενέργεια αντίστοιχων διερευνητικών συζητήσεων με πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Στην περίπτωση αυτή, πιθανότατα η έλευση ενός αμερικανικού πανεπιστημίου να έρθει σε συνεργασία με κάποιο ευρωπαϊκό. Οι διακρατικές συμφωνίες με τις χώρες θα προσφέρουν τη θεσμική «ομπρέλα» για την εγκατάσταση ενός ξένου ΑΕΙ στην Ελλάδα.
Αυστηρά κριτήρια
Ως προς τους όρους λειτουργίας, τα κριτήρια που θα οριστούν από την ΕΘΑΑΕ θα είναι αυστηρά και θα αφορούν όλο το πλαίσιο λειτουργίας των ξένων ΑΕΙ (καθηγητές, διοίκηση, υποδομές κ.λπ.). «Δεν θέλουμε πανεπιστήμια του ενός ορόφου», ανέφερε στην «Κ» υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Παιδείας. Προφανώς η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να αποκλειστούν οι περιπτώσεις ιδιωτικών φορέων εκπαίδευσης που λειτουργούν κολέγια στην Ελλάδα, και τώρα επιθυμούν να τα «αναβαθμίσουν», χωρίς αυτά να πληρούν τα απαραίτητα ακαδημαϊκά κριτήρια.
Αλλωστε, η ύπαρξη διακρατικής συμφωνίας ως όρος για την εγκατάσταση στην Ελλάδα ενός ξένου ΑΕΙ επιτρέπει στο ελληνικό υπουργείο Παιδείας να ελέγχει και τους ακαδημαϊκούς όρους λειτουργίας του (για παράδειγμα, να ελέγχει εάν όλοι οι καθηγητές του έχουν διδακτορικό τίτλο, όπως ισχύει στα ελληνικά ΑΕΙ). Αυτό είναι διαφορετικό από τις συμφωνίες δικαιόχρησης που συνάπτουν ευρωπαϊκά ΑΕΙ με ελληνικά ιδιωτικά κολέγια, ώστε τα τελευταία να λειτουργούν ως παραρτήματά τους στην Ελλάδα. Στην περίπτωση της συμφωνίας δικαιόχρησης, η πιστοποίηση του προγράμματος σπουδών του ιδιωτικού κολεγίου-παραρτήματος του ευρωπαϊκού ΑΕΙ γίνεται από την Αρχή Πιστοποίησης της χώρας του μητρικού ΑΕΙ (π.χ. Βρετανία).
Αυτή φέρεται να είναι η πρώτη κρίσιμη διαφορά των μη κρατικών ΑΕΙ με τα ιδιωτικά κολέγια. Η δεύτερη αφορά τη θέση που θα έχει το πτυχίο του μη κρατικού ΑΕΙ στο κάδρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων.
Συγκεκριμένα, τα πτυχία των μη κρατικών ΑΕΙ θα έχουν και ακαδημαϊκή και επαγγελματική αναγνώριση. Αντίθετα, ο πτυχιούχος ενός ιδιωτικού κολεγίου-παραρτήματος ευρωπαϊκού ΑΕΙ στην Ελλάδα μπορεί να ζητήσει και να λάβει από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας (ΤΕΕ) μόνο αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων και της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου σπουδών, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προεδρικού Διατάγματος 38/2010, με σκοπό την ελεύθερη παροχή συγκεκριμένων επαγγελματικών υπηρεσιών εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του άρθρου 168 του νόμου 4635/2019.
kathimerini.gr
