Στις 21 Απριλίου του 1967 η Ελλάδα ξημέρωσε με… στρατιωτικό πραξικόπημα!
Λίγο πριν τις Εθνικές εκλογές, που ίσως να έδιναν τέλος στην πολιτική αστάθεια που προκλήθηκε από την αποστασία του 1965, μια ομάδα στρατιωτικών που κατείχαν τον βαθμό του Συνταγματάρχη, κατέλυσαν το δημοκρατικό πολίτευμα και επέβαλαν δικτατορικό καθεστώς, με την Ελλάδα να μπαίνει σε μια επταετία η οποία έμεινε στην ιστορία ως «Χούντα των Συνταγματαρχών».
Το πολιτικό τοπίο στην Ελλάδα ήταν ασταθές για αρκετά χρόνια, αρχής γενομένης από την δολοφονία Λαμπράκη. Με την κατάλυση της δημοκρατίας, η επίσημη ανακοίνωση των συνταγματαρχών ήταν ότι «έθεσαν τέλος στην πορεία της χώρας προς τον κομμουνισμό». Η αλήθεια δεν είναι ακριβώς όπως την παρουσίασαν.
Οι εκλογές είχαν προκηρυχθεί για τις 28 Μαΐου. Κυβέρνηση εκείνη την εποχή ήταν η δεξιά, και συγκεκριμένα η ΕΡΕ, με πρωθυπουργό τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο (με τη συναίνεση του Γεωργίου Παπανδρέου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου). Όμως η αίσθηση που υπήρχε ήταν πως η Ένωση Κέντρου θα κέρδιζε τις εκλογές και πως ο «Γέρος της Δημοκρατίας» θα είχε την ευκαιρία να κυβερνήσει ξανά την χώρα. Έτσι ίσως έμπαινε τέλος στην πολιτική αστάθεια, η οποία ακολούθησε την παραίτηση του εκλεγμένου Γεωργίου Παπανδρέου, μετά από τη διαμάχη του με τον βασιλιά και την «απόστασία» της Ένωσης Κέντρου.
Η συναυλία των Rolling Stones, δεν βοήθησε αυτήν την αστάθεια. Συγκεκριμένα, η διάλυση της από την αστυνομία, μόλις τέσσερις μέρες πριν από το πραξικόπημα, ενέτεινε την πολιτική ανησυχία. Μέλη της δεξιάς πτέρυγας της ΕΡΕ, «εύχονταν» να βρεθεί ένας στρατιωτικός, που θα έβαζε σε τάξη τη χώρα και θα ανέκοπτε την πορεία της χώρας προς την αναρχία και τον κομμουνισμό. Οι ροκάδες της εποχής ήταν στο στόχαστρο, ως (τα τότε) ταραχοποιά στοιχεία.
Έτσι, ο στρατός, το παλάτι, μέλη της δεξιάς και οι Αμερικάνοι, καλόβλεπαν, μια προσωρινή ανατροπή του συντάγματος, ώστε η χώρα να ξαναέβρισκε την πορεία της με μια πιο αποφασιστική και «βίαιη» κίνηση. Οι συνταγματάρχες πρόλαβαν στο τσακ την σχεδιαζόμενη «Χούντα των Στρατηγών».
Το πραξικόπημα έγινε τις πρώτες πρωινές ώρες της 21ης Απριλίου. Οι Μακαρέζος, Παπαδόπουλος και Παττακός, είχαν εντοπίσει τους ανθρώπους σε νευραλγικές θέσεις που θα τους βοηθούσαν. Έτσι όταν στις 3.30 τα ξημερώματα ξεκίνησε το πραξικόπημα, οι δημοκρατικοί του στρατού αλλά και οι πολιτικοί, πιάστηκαν στον ύπνο. Το πραξικόπημα των συνταγματαρχών ήταν πετυχημένο και μάλιστα αναίμακτα.
Η ΕΙΡ έπαιζε από το πρωί στρατιωτικά εμβατήρια. Ο κόσμος δεν ήξερε τι γινόταν, αλλά δεν ήξερε ούτε και τι να πιστέψει από τις πολλαπλλες θεωρίες συνωμοσίας που έκαναν την εμφάνισή τους. Ακόμα και οι Αμερικάνοι δεν περίμεναν την κίνηση του Παπαδόπουλου και των συνεργατών του. Όταν ύστερα από λίγες μέρες, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Φίλιπ Τάλμποτ, είπε στον σταθμάρχη της CIA, ότι το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου ήταν ο βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας, η απάντηση του δεύτερου ήταν: «Μα, πως είναι δυνατόν να βιάσεις μία πόρνη;..»
Στις 7 το πρωί, παρά την προτροπή του συλληφθέντα Κανελλόπουλου να κάνει το αντίθετο, ο βασιλιάς όρκισε την κυβέρνηση των συνταγματαρχών, με τα τανκς να περιμένουν απ’ έξω. Έτσι άρχισε μια περίοδος, η περίοδος της στρατιωτικής χούντας, που κράτησε 7 χρόνια 3 μήνες και 3 ημέρες.
Ήταν μια περίοδος στην οποία βάφτηκαν μερικές από τις πιο μαύρες σελίδες στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Βιαιότητα, φόβος, προπαγάνδα αλλά κυρίως οι σχεσεις μη εμπιστοσύνης που μόλυναν τις σχέσεις των Ελλήνων πολιτών, δηλητηρίασαν για πολλά χρόνια την πολιτικοκοινωνική ζωή της Ελλάδας. Που ίσως να μην συνήλθε ποτέ…
Το ντοκιμαντέρ της «Έρευνας» του Παύλου Τσίμα
