Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας καταγραφής, ο πληθυσμός Ρομά ανέρχεται σε 117.495 μόνιμους κατοίκους – Tο 11% των Ρομά στην Ελλάδα δεν έχει πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια και το 9% σε πόσιμο τρεχούμενο νερό
Τα σοβαρά επεισόδια, που προκάλεσαν Ρομά μετά τον πυροβολισμό του 16χρονου από αστυνομικό στη Θεσσαλονίκη επαναφέρουν για ακόμα μία φορά στη δημόσια συζήτηση το αν και σε ποιο βαθμό έχει επιτευχθεί η κοινωνική ένταξη της συγκεκριμένης ομάδας. Το ερώτημα της κοινωνικής ένταξης των Ρομά δεν έχει μόνο ελληνική αλλά και ευρωπαϊκή διάσταση καθώς οι Ρομά αποτελούν τη μεγαλύτερη εθνοτική μειονότητα της Ευρώπης. Από τους 10 έως 12 εκατομμύρια Ρομά, που ζουν στην Ευρώπη, περίπου 6 εκατομμύρια είναι πολίτες ή κάτοικοι της ΕΕ. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα μέλη της ομάδας αυτής εξακολουθούν να αποτελούν θύματα προκαταλήψεων και κοινωνικού αποκλεισμού παρότι οι διακρίσεις απαγορεύονται στα κράτη μέλη της ΕΕ.
Ρομά: Πώς κατανέμεται ο πληθυσμός
Το Συμβούλιο της Ευρώπης υπολογίζει τους Ρομά στην Ελλάδα σε 175.000 άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί στο 1,55% του συνολικού ελληνικού πληθυσμού κατατάσσοντας τη χώρα μας στα κράτη μέλη της ΕΕ με σημαντικούς πληθυσμούς Ρομά. Η καταγραφή του 2021 από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων οικισμών και πληθυσμού Ρομά εντόπισε συνολικά 462 περιοχές διαβίωσης, εκ των οποίων οι 266 είναι οικισμοί και οι 196 είναι περιοχές όπου διαβιούν διάσπαρτα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας καταγραφής, ο πληθυσμός Ρομά ανέρχεται σε 117.495 μόνιμους κατοίκους και αποτελεί το 1,13% του μόνιμου πληθυσμού της χώρας. Υψηλότερα ποσοστά συγκέντρωσης παρατηρούνται στις περιφέρειες Αττικής (25%), Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (17%), Θεσσαλίας (14%), Δυτικής Ελλάδας (13%). Οι 462 περιοχές διαβίωσης παρουσιάζουν χαμηλή διαθεσιμότητα βασικών υποδομών διαβίωσης. Συγκεκριμένα διαθέτει πόσιμο νερό μόλις το 84% των περιοχών, δίκτυο αποχέτευσης το 54%, ασφαλτοστρωμένο οδικό δίκτυο το 63%, δίκτυο ύδρευσης το 76%, κάδους απορριμμάτων το 85%.
Στην αμέσως προηγούμενη καταγραφή του 2017 είχαν εντοπιστεί 354 περιοχές διαβίωσης Ρομά με συνολικό πληθυσμό περίπου 104.210 κατοίκους χωρίς να περιλαμβάνονται στον αριθμό αυτό οι κοινωνικά ενταγμένοι, που ζούσαν ανάμεσα στο γενικό πληθυσμό. Σε αυτή την αποτύπωση των αριθμητικών δεδομένων της ομάδας, η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας συγκέντρωνε τους περισσότερους οικισμούς/καταυλισμούς (65 οικισμοί) ακολουθούμενη από τις περιφέρειες Πελοποννήσου (53 οικισμοί/καταυλισμοί), Κεντρικής Μακεδονίας (47 οικισμοί/καταυλισμοί), Αττικής (44 οικισμοί), Στερεάς Ελλάδας (36 οικισμοί/καταυλισμοί) και Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης (32 οικισμοί/καταυλισμοί). Αναφορικά με τον μεγαλύτερο πληθυσμιακά αριθμό κατοίκων ανά περιφέρεια στην Αττική διαβιούσαν περίπου 30.363 Ρομά και ακολουθούσαν οι περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (περίπου 16.435), Δυτικής Ελλάδας (περίπου 15.898), Κεντρικής Μακεδονίας (περίπου 15.374) και Θεσσαλίας (περίπου 14.534).
Οι Ρομά, που διαβιούν στην Ελλάδα είναι κυρίως Ελληνες πολίτες και πολίτες άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποτελώντας ιστορικά αναπόσπαστο τμήμα του ελληνικού πληθυσμού. Υπάγονται στο Σύνταγμα και τους νόμους του Ελληνικού Κράτους και απολαμβάνουν όλων των ατομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται για τους Ελληνες πολίτες και δεν απογράφονται με βάση την πολιτισμική τους ταυτότητα.
Το 11% των Ρομά στην Ελλάδα δεν έχει πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια και το 9% σε πόσιμο τρεχούμενο νερό
Με βάση την έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αναφορικά με τις συνθήκες διαβίωσης, το 11% των Ρομά στην Ελλάδα δεν έχει πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια και το 9% δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο τρεχούμενο νερό εντός της οικίας του μέσω σύνδεσης σε δημόσια προσβάσιμο σύστημα ύδρευσης. Ακόμη υψηλότερο είναι το ποσοστό των Ρομά που ζουν σε νοικοκυριά χωρίς εσωτερική τουαλέτα και ντους ή λοuτρό (29%). Επιπλέον, η έρευνα διαπίστωσε ότι σε ποσοστό 18% οι Ρομά ζουν σε κατοικίες με στέγη, που στάζει, υγρασία στους τοίχους ή άλλα δομικά προβλήματα και το 28% αντιμετωπίζουν σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα (ρύπανση, αιθάλη, σκόνη, δυσοσμία ή ρυπασμένα ύδατα). Οσον αφορά στον τομέα της υγείας, οι Ρομά στην Ελλάδα γνωρίζουν ότι καλύπτονται από το εθνικό καθεστώς βασικής ασφαλιστικής κάλυψης για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε ποσοστό 79%, ενώ το 13% αντιμετωπίζει χρόνιο πρόβλημα υγείας με περιορισμό (σοβαρό ή μη) των καθημερινών δραστηριοτήτων τους.
Το σχέδιο για την κοινωνική ένταξη των Ρομά
Την υφιστάμενη κατάσταση έχει στόχο να βελτιώσει η νέα, «Εθνική Στρατηγική και το Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Ενταξη των Ρομά», για την περίοδο 2021-2030, που κατατέθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η εθνική στρατηγική διαρθρώνεται σε 4 πυλώνες στην κατεύθυνση της ισότητας, της ένταξης και της συμμετοχής των Ρομά σε κάθε πτυχή της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Ειδικότερα, προωθείται:
- Η πρόληψη και καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού των Ρομά.
- Η ενίσχυση της ισότιμης πρόσβασης των Ρομά σε κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. (εκπαίδευση, απασχόληση, υγεία, κοινωνική φροντίδα και στέγαση).
- Η πρόληψη και καταπολέμηση των στερεοτύπων και των διακρίσεων.
- Η προώθηση της συμμετοχής των Ρομά.
Πρόκειται για εναρμόνιση με τις προτεραιότητες και τους στόχους, που έχουν τεθεί στην ευρωπαϊκή στρατηγική για την ένταξη, την ισότητα και τη συμμετοχή των Ρομά ως το 2030, θέτοντας ελάχιστους ποσοτικούς στόχους, μεταξύ των οποίων και οι ακόλουθοι:
- Μείωση του ποσοστού των Ρομά, που έχουν υποστεί διακρίσεις τουλάχιστον κατά το ήμισυ.
- Διπλασιασμός του ποσοστού των Ρομά, που προβαίνουν σε καταγγελία όταν αντιμετωπίσουν διακρίσεις.
- Μείωση του χάσματος φτώχειας μεταξύ των Ρομά και του γενικού πληθυσμού τουλάχιστον κατά το ήμισυ.
- Μείωση του χάσματος όσον αφορά στη συμμετοχή στην προσχολική εκπαίδευση τουλάχιστον κατά το ήμισυ.
- Μείωση του χάσματος απασχόλησης και του χάσματος μεταξύ των φύλων στην απασχόληση τουλάχιστον κατά το ήμισυ.
reader.gr
