Ο ιός Ζήκα, που πιστεύεται ότι προκαλεί μικροκεφαλία στα βρέφη, βρίσκεται σήμερα στην κορυφή των ειδήσεων σε όλο τον κόσμο. Την Τρίτη, η επιτροπή Περιβάλλοντος και Δημόσιας Υγείας του ΕΚ, συζήτησε το θέμα με εκπροσώπους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Μετά την ακρόαση, μιλήσαμε με τον επιστημονικό διευθυντή του ΠΟΥ Roberto Bertollini, ο οποίος μας διαβεβαίωσε ότι ο ιός Ζήκα είναι μια νόσος ήπιας μορφής και είναι έτοιμη να την ελέγξουν.
Ο ιός είναι γνωστός από το 1947. Γιατί δεν είχε γίνει ποτέ μέχρι σήμερα καμία προσπάθεια για τη δημιουργία εμβολίου για την αντιμετώπισή του;
Αυτή είναι μια από εκείνες τις πολλές ασθένειες, για τις οποίες δεν έχουμε εμβόλιο, διότι είτε είναι περιορισμένες σε συγκεκριμένες περιοχές ή είναι ήπιες, όπως συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση. Μόνο τον τελευταίο καιρό, με τα πρώτα περιστατικά μικροκεφαλίας στη Γαλλική Πολυνησία το 2013-2014 , υπήρξε συναγερμός. Τώρα η κατάσταση είναι πολύ πιο σοβαρή και υπάρχει πίεση και από την κοινή γνώμη αλλά και από τις κυβερνήσεις να γίνουν μελέτες για να βρεθεί κατάλληλος εμβολιασμός.
Πόσος χρόνος χρειάζεται για να δημιουργηθεί το εμβόλιο και ποιές είναι οι πιθανότητες επιτυχίες του;
Πιστεύω ότι θα είναι επιτυχημένο. Τώρα έχουμε μεγαλύτερη εμπειρία με τον εμβολιασμό για τον Έμπολα. Καταφέραμε να δημιουργήσουμε έναν σχεδόν ολοκληρωμένο εμβολιασμό για τον Έμπολα, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Είμαστε αισιόδοξοι ότι μέσα στους επόμενους 15 με 17 μήνες θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε τουλάχιστον τα πρώτα δείγματα. Η υπόθεση Έμπολα ήταν ένα μεγάλο μάθημα για πολλούς ανθρώπους.
Υπάρχει κίνδυνος εξάπλωσης της νόσου στην ΕΕ; Ποιό είναι το καλύτερο και ποιό το χειρότερο σενάριο; Είμαστε έτοιμη να αντιδράσουμε αναλόγως;
Το χειρότερο σενάριο θα ήταν να έρθουν τα κουνούπια στην Ευρώπη και αρχίσει να εξαπλώνεται η νόσος. Υπάρχει και ένα ενδιάμεσο σενάριο, να εξαπλωθεί η νόσος μέσα από κουνούπια ενδημικά που βρίσκονται σε κάποιες χώρες της Νότιας Ευρώπης. Το πιο καλό σενάριο και το πιο πιθανό κατά την γνώμη μου, είναι ότι έχουμε ένα πολύ δυνατό σύστημα υγείας και τώρα που ξέρουμε το πρόβλημα μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε πολύ γρήγορα αν προκύψει, να εξαφανίσουμε τα κουνούπια και να ελέγξουμε τη μόλυνση.
Είμαστε σίγουροι 100% ότι οι μικροκεφαλία προκαλείται από τα κουνούπια και από τον ιό Ζήκα ή μπορεί να υπάρχουν και άλλες αιτίες;
Ο ιός εντοπίστηκε σε μωρά με μικροκεφαλία και αυτό αποτελεί ισχυρό στοιχείο. Φυσικά όμως δεν μπορούμε να αποκλείσουμε άλλους παράγοντες, γενετικούς ή άλλους ιούς.
Υπάρχουν φωνές που στηρίζουν ότι η μικροκεφαλία μπορούσε να προκληθεί από τα φυτοφάρμακα που περνούν και μολύνουν το πόσιμο νερό (pyriproxyfen)…
Αυτό είναι ένα παρασιτοκτόνο που χρησιμοποιείται για περισσότερα από 20 χρόνια. Δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ η συγκεκριμένη δυσπλασία. Θεωρείται τόσο ασφαλές ώστε να χρησιμοποιείται για την απολύμανση του πόσιμου νερού, για αυτό για την ώρα δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι ουσιαστικό σε αυτούς σε αυτούς τους ισχυρισμούς.
Πιστεύεται ότι το πρόγραμμα για την εξάλειψη των κουνουπιών θα είναι αποτελεσματικό; Ποιά είναι η γνώμη σας για την απελευθέρωση ΓΤΟ κουνουπιών και βακτηρίων Wolbachia;
Οι φορείς είναι πλέον ανθεκτικοί στον αριθμό των εντομοκτόνων. Για αυτό χρειαζόμαστε νέα όπλα και υπάρχουν τρείς γραμμές. Η μία είναι όλα αυτά Γενετικά Τροποποιημένα τα κουνούπια που δεν μεταφέρουν ασθένειες. Η δεύτερη είναι η αποστείρωση των αρσενικών κουνουπιών και η τρίτη είναι αυτό το βακτήριο που στειρώνει επίσης, τα κουνούπια. Νομίζουν ότι αυτά τα μέτρα μπορούν να είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά και καλύτερα από τη χρήση φυτοφαρμάκων, στην οποία τα κουνούπια γίνονται όλο και πιο αυθεντικά.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μόλις ανακοίνωσε ότι θα χρειαστεί εκατομμύρια δολάρια για τη χρηματοδότηση τη έρευνας. Αναμένεται από την ΕΕ να παρέχει και εκείνη κάποια χρηματοδότηση;
Ναι, υπάρχει δέσμευση για περίπου 53 εκατομμύρια δολάρια αλλά για τον ΠΟΥ είναι μόνο 25-28 εκατομμύρια, τα οποία θα μοιραστούμε μ άλλες οργανώσεις, όπως για παράδειγμα η UNICEF.