Η έγκαιρη διάγνωση έχει καθοριστική σημασία για την πρόγνωση των ασθενών που πάσχουν από πνευμονική αρτηριακή υπέρταση.
Πρόκειται για μια σπάνια πάθηση, η οποία προσβάλλει περίπου 15 έως 60 άτομα ανά εκατομμύριο πληθυσμού.
Η νόσος προκαλείται από αυξημένη πάνω από τα φυσιολογικά όρια πίεση , στα αιμοφόρα αγγεία που πηγαίνουν στους πνεύμονες και επιστρέφουν οξυγονωμένο αίμα στην καρδιά και, από εκεί, στο υπόλοιπο σώμα. Η αύξηση αυτή της αρτηριακής πίεσης καταπονεί την καρδιά, και τελικώς μπορεί να προκαλέσει την διακοπή της λειτουργίας στη δεξιά της πλευρά.
Η ΠΑΥ είναι μια σοβαρή προοδευτική νόσος, για την οποία δεν υπάρχει θεραπεία. Ωστόσο πλέον, υπάρχουν θεραπευτικές αγωγές που μπορούν να ωφελήσουν τα άτομα με την πάθηση αυτή και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.
Η μαρτυρία ασθενούς που πάσχει από πνευμονική αρτηριακή υπέρταση είναι χαρακτηριστική: «Τα σώματά μας είναι εκπληκτικά αποτελεσματικά στο να κάνουν αυτό που θέλουμε. Όταν τρέχουμε για να προλάβουμε το λεωφορείο ή όταν απλώνουμε το χέρι να πιάσουμε το τηλέφωνο, το σώμα μας μεταφράζει στη στιγμή το οξυγόνο που αναπνέουμε και τα αποθέματα ενέργειας που έχουμε σε συντονισμένη κίνηση, χωρίς εμείς να χρειαστεί να το σκεφτούμε ούτε για ένα δευτερόλεπτο. Είναι ίσως δύσκολο να το πιστέψετε, αλλά για τα άτομα που ζουν με ΠΑΥ οι απλές καθημερινές εργασίες, που εσείς και εγώ θεωρούμε δεδομένες, μπορεί να είναι εξίσου δύσκολες με την αναρρίχηση στην κορυφή του Έβερεστ», λέει.
Οι επιστήμονες τονίζουν τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και έναρξης της φαρμακευτικής αγωγής. Όπως επισημαίνουν τα πρώτα συμπτώματα παρατηρούνται κατά τη διάρκεια σωματικών δραστηριοτήτων όπως το ανέβασμα μιας σκάλας ή η μεταφορά μιας βαριάς τσάντας. Καθώς η ΠΑΥ εξελίσσεται, αυτά τα σημεία και συμπτώματα μπορεί να γίνουν συχνότερα και να αρχίσουν να επηρεάζουν την ικανότητα του ασθενούς να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες. Η πρώιμη διάγνωση είναι σημαντική, καθώς έχει αποδειχθεί ότι συνδέεται με καλύτερες εκβάσεις.
Ωστόσο, η διάγνωση της ΠΑΥ είναι δύσκολη. Ένα σημαντικό πρόβλημα είναι ότι τα πρώιμα συμπτώματα (δύσπνοια, ζάλη και κόπωση) είναι μη ειδικά και μπορούν εύκολα να μπερδευτούν με πολλές άλλες, πιο συχνές καταστάσεις, όπως το άσθμα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ή η άπνοια ύπνου
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση της πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης σύμφωνα με τις οδηγίες ενός γιατρού, μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της. Αν και δεν υπάρχει ακόμη οριστική θεραπεία για την ΠΑΥ, υπάρχουν αγωγές/φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να αντιμετωπίσουν την νόσο. Υπάρχουν αρκετά ειδικά φάρμακα τα οποία στοχεύουν στα λεγόμενα «μονοπάτια», κάθε ένα από τα οποία αντιπροσωπεύει ορισμένες βιολογικές διεργασίες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου.
Σε κάθε μονοπάτι εμπλέκονται διάφορα μόρια και δράσεις που ευθύνονται για τη φυσιολογική λειτουργία των κυττάρων. Οι αλλαγές στον τρόπο που παράγεται ένα μόριο ή στον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρά με άλλα στοιχεία του μονοπατιού, μπορούν να προκαλέσουν τη νόσο.
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται χαλαρώνουν και διευρύνουν τα αιμοφόρα αγγεία στους πνεύμονες, ενώ μειώνουν και αποτρέπουν τον υπερβολικό πολλαπλασιασμό των κυττάρων στα τοιχώματα των αγγείων.
Οι δράσεις αυτές διευκολύνουν την καρδιά να αντλήσει αίμα στους πνεύμονες. Αυτό οδηγεί σε βελτίωση του επιπέδου σωματικής δραστηριότητας και της ευεξίας, καθώς και σε επιβράδυνση της εξέλιξης της ΠΑΥ στην πάροδο του χρόνου.Mάλιστα για να βοηθήσουν τους ασθενείς με πνευμονική αρτηριακή υπέρταση να έχουν καλύτερη πρόγνωση, οι ειδικοί γιατροί μπορεί να τους δώσουν ένα ή περισσότερα φάρμακα συγχρόνως.
Ο γιατρός επιλέγει το φάρμακο ή τα φάρμακα που θα βοηθήσουν περισσότερο το κάθε άτομο με ΠΑΥ να πραγματοποιεί δραστηριότητες σήμερα και να συνεχίσει να επιτυγχάνει τους στόχους του στο μέλλον. Οι προσαρμογές που μπορεί να συμβαίνουν στην θεραπεία της ΠΑΥ δε σημαίνουν απαραίτητα ότι κάτι είναι λάθος, αλλά μπορεί να είναι απαραίτητες για τη βελτιστοποίηση της θεραπείας.
Έναν σημαντικό σύμμαχο έχουν πλέον οι ασθενείς που πάσχουν από πνευμονική αρτηριακή υπέρταση. Το PH HUMAN ebook, δημιουργήθηκε ειδικά για να συμβάλλει στην ενημέρωση της νόσου και να προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες στους ασθενείς αλλά και τους φροντιστές τους από την Actelion, εταιρεία του ομίλου Janssen Pharmaceutical Companies της Johnson & Johnson στην Ελλάδα.
