Τις προϋποθέσεις και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την καταβολή επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης σε ανασφάλιστους υπερήλικες αποκωδικοποιεί απόφαση του υπουργού Οικονομικών Γιώργου Χουλιαράκη και του υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τάσου Πετρόπουλου.
Σύμφωνα με την απόφαση :
Το δικαίωμα υποβολής της αίτησης αρχίζει το μήνα συμπλήρωσης του 67ου έτους της ηλικίας του αιτούντα ή και αργότερα. Η ημερομηνία έναρξης καταβολής του επιδόματος είναι η 1η του επόμενου μήνα, από την υποβολή της αίτησης.
Υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Για την υποβολή αίτησης για χορήγηση επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, απαιτείται η υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. Αιτήσεις που δεν συνοδεύονται από την απαιτούμενη φορολογική δήλωση και το αντίστοιχο εκκαθαριστικό σημείωμα δεν εξετάζονται. 3. Αρμόδια υπηρεσία του ΟΓΑ.
Αρμόδια υπηρεσία για την εξέταση των αιτήσεων για χορήγηση του επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, είναι το Τμήμα Α6 Συντάξεων Επιζώντων και Ανασφάλιστων Υπερηλίκων της Κεντρικής Υπηρεσίας και το Τμήμα Ασφάλισης και Παροχών των Περιφερειακών Υποκαταστημάτων του ΟΓΑ.
Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την απόδειξη της συνδρομής των προϋποθέσεων χορήγησης του επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων για όσους υποβάλλουν αίτηση, μετά την ισχύ των διατάξεων του άρθρου 93 του Ν. 4387/2016 (ΦΕΚ/Α’ 85/12.5.2016), είναι τα ακόλουθα:
1) Αίτηση στο ειδικό έντυπο του ΟΓΑ «ΑΙΤΗΣΗ – ΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΑΝΑΣΦΑΛΙΣΤΩΝ ΥΠΕΡΗΛΙΚΩΝ», η οποία υποβάλλεται, ηλεκτρονικά, στον Ανταποκριτή του ΟΓΑ του τόπου κατοικίας, εκτυπώνεται, υπογράφεται και αποστέλλεται στην αρμόδια Υπηρεσία του ΟΓΑ, μαζί με όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. 2) Ταυτότητα – οικογενειακή κατάσταση.
2.1 Φωτοαντίγραφο Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας, Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενούς ή Διαβατηρίου του αιτούντα και του/της συζύγου σε περίπτωση εγγάμων ή του συντρόφου σε περίπτωση σύναψης συμφώνου συμβίωσης.
2.2 Πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
Οι αλλοδαποί, που δεν έχουν οικογενειακή μερίδα στην Ελλάδα, υποβάλλουν δημόσιο έγγραφο που να αποδεικνύει την οικογενειακή τους κατάσταση ή ληξιαρχική πράξη συμφώνου συμβίωσης στην αντίστοιχη περίπτωση. 2.3 Διαζευκτήριο ή διαζύγιο σε περίπτωση πολιτικού γάμου, εφόσον ο αιτών είναι διαζευγμένος ή τη λύση του συμφώνου, για όσους είχαν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης.
) Ασφάλιση, συνταξιοδότηση, λήψη προνοιακών παροχών.
3.1 Η ασφάλιση, η συνταξιοδότηση σε φορέα (ελληνικό ή ξένο) κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή η λήψη προνοιακής παροχής από την Ελλάδα, αποδεικνύεται με βεβαίωση του αρμόδιου φορέα. Ειδικότερα απαιτείται η υποβολή των ακόλουθων δικαιολογητικών ανά κατηγορία. α) Για όσους είναι συνταξιούχοι. Βεβαίωση στην οποία πρέπει να αναφέρεται ο χρόνος έναρξης της συνταξιοδότησης και το μηνιαίο ποσό της σύνταξης που λαμβάνει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων.
Οι συνταξιούχοι ελληνικών Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) και του Δημοσίου, θα πρέπει να υποβάλλουν βεβαίωση για το αν λαμβάνουν ή δικαιούνται επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Κ.Α.Σ.). Σε περίπτωση που είναι έγγαμος και ο/η σύζυγος του/της είναι συνταξιούχος ασφαλιστικού φορέα ή του Δημοσίου, της Ελλάδας ή του εξωτερικού, πρόσφατο ενημερωτικό σημείωμα του φορέα από το οποίο να προκύπτει το ποσό της μηνιαίας σύνταξης που λαμβάνει ο/η σύζυγος.
Επίσης βεβαίωση από τον αρμόδιο ελληνικό ασφαλιστικό φορέα, από την οποία να προκύπτει αν λαμβάνει επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Κ.Α.Σ.). Σε περίπτωση χηρείας, υποβάλλει βεβαίωση του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα, που ήταν ασφαλισμένος ή συνταξιούχος ο θανών σύζυγος στην οποία αναφέρεται αν ο χήρος δικαιούται σύνταξη θανάτου. β) Για όσους είναι ασφαλισμένοι.
Όσοι έχουν χρόνο ασφάλισης σε χώρα του εξωτερικού, απαιτείται η υποβολή πρόσφατης βεβαίωσης, του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα της αλλοδαπής, από την οποία να προκύπτει ο χρόνος ασφάλισής τους, καθώς και αν δικαιούνται ή λαμβάνουν σύνταξη από τη χώρα αυτή. Οι βεβαιώσεις που εκδίδονται από αλλοδαπούς φορείς, πρέπει να είναι αρμοδίως επικυρωμένες και επίσημα μεταφρασμένες. Η βεβαίωση ασφάλισης σε ελληνικούς φορείς και το Δημόσιο δύναται να αναζητείται αυτεπάγγελτα.
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, που η έκδοση βεβαιώσεων ασφαλιστικών φορέων του εξωτερικού για την ασφάλιση ή τη συνταξιοδότηση, είναι ιδιαίτερα δυσχερής, λόγω έκτακτων γεγονότων ή ιδιαίτερων κοινωνικοπολιτικών συνθηκών, όπως αυτά πιστοποιούνται με βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών, τότε είναι δυνατόν να γίνεται δεκτή υπεύθυνη δήλωση σχετικά με την ασφάλιση ή τη συνταξιοδότηση από το εξωτερικό των αιτούντων και των συζύγων τους. γ) Για όσους λαμβάνουν προνοιακά επιδόματα.
Πρόσφατη βεβαίωση από την αρμόδια υπηρεσία χορήγησης παροχών πρόνοιας, του οικείου Δήμου ή άλλου αρμόδιου φορέα, από την οποία να προκύπτει το είδος των επιδομάτων, το μηνιαίο ποσό και η χρονική διάρκεια χορήγησης. Σε περίπτωση εγγάμων ή συμβιούντων, τη βεβαίωση αυτή θα προσκομίζουν και οι δύο σύζυγοι. Όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης προσκομίζουν τα ίδια δικαιολογητικά με τους εγγάμους.
4) Απόδειξη χρόνου διαμονής στην Ελλάδα. Για τον έλεγχο της μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα υποβάλλονται, αναλόγως, ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα δικαιολογητικά, που αποδεικνύουν τη νόμιμη και μόνιμη διαμονή στην Ελλάδα: 4.1. Βεβαίωση της αρμόδιας δημοτικής αρχής, για τη μόνιμη κατοικία, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 279 του Ν. 3463/2006 (Α’ 114), το άρθρο 4 παρ. 5 του Ν. 2647/1998 (Α’ 237), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 13 παρ. 3 του Ν. 3242/2004 (Α’ 102), όπως ισχύουν σήμερα.
4.2. Αντίγραφα των εντύπων Ε1 δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ή θεωρημένα εκκαθαριστικά σημειώματα ή των εντύπων Ε9. 4.3. Φωτοαντίγραφα όλων των σελίδων του/των διαβατηρίου/ων, της Ελλάδας ή της αλλοδαπής, εφόσον πρόκειται για πολίτες και άλλων χωρών.
4.4. Πιστοποιητικό μετοικεσίας. 4.5. Βεβαίωση ελληνικού ασφαλιστικού φορέα από την οποία να προκύπτει αναλυτικά ο χρόνος ασφάλισής του.
4.6. Αντίγραφο βιβλιαρίου υγείας. 4.7. Μισθωτήριο συμβόλαιο, με μισθωτή το δικαιούχο ή τον/τη σύζυγό του, κατατεθειμένο στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. ή σε περίπτωση που φιλοξενείται από συγγενείς α’ ή β’ βαθμού, αντίγραφο αρχικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φιλοξενούντος, που να το αποδεικνύει. 4.8. Βεβαίωση από την αρμόδια περιφερειακή διεύθυνση του ΟΑΕΔ, από την οποία να προκύπτει η ημερομηνία κατάθεσης δικαιολογητικών για την καταβολή του εφ’ άπαξ επιδόματος ομογενών ή επιδόματος ανεργίας.
4.9. Βεβαίωση από την αρμόδια υπηρεσία καταβολής παροχών πρόνοιας, του οικείου Δήμου, από την οποία να προκύπτει το χρονικό διάστημα επιδότησης κατά το οποίο ο αιτών τυχόν ελάμβανε ή λαμβάνει επίδομα στεγαστικής συνδρομής. 4.10. Λογαριασμοί ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ύδρευσης κλπ). 4.11. Οποιοδήποτε άλλο έγγραφο στοιχείο από το οποίο προκύπτει η μόνιμη διαμονή και εγκατάσταση στην Ελλάδα. 5) Υπεύθυνες δηλώσεις. Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986, στην οποία να δηλώνει ότι, σε περίπτωση μεταβολής του ποσού της σύνταξης ή του επιδόματος που λαμβάνουν ή που θα τους χορηγηθεί από άλλο ασφαλιστικό φορέα ή το Δημόσιο, της Ελλάδας ή του εξωτερικού, θα το δηλώσουν άμεσα στον ΟΓΑ.
Σε περίπτωση μεταβολής του ποσού της σύνταξης ή του επιδόματος που λαμβάνουν ή που θα τους χορηγηθεί οι επιδοματούχοι ανασφάλιστοι υπερήλικες από άλλο ασφαλιστικό φορέα ή το Δημόσιο, της Ελλάδας ή του εξωτερικού, οι βεβαιώσεις των αρμόδιων φορέων, που θα αναφέρουν τη μεταβολή αυτή, αρμοδίως επικυρωμένες και επίσημα μεταφρασμένες, θα πρέπει να κατατίθενται, στο αρμόδιο Τμήμα της Κεντρικής Υπηρεσίας ή του Περιφερειακού Υποκαταστήματος του ΟΓΑ. 6. Καταθετικός λογαριασμός. Φωτοαντίγραφο πρώτης σελίδας του βιβλιαρίου καταθετικού λογαριασμού Τράπεζας ή ΕΛ.ΤΑ., με δικαιούχο ή συνδικαιούχο τον/ην αιτούντα/ούσα, από την οποία να προκύπτει ο αριθμός «ΙΒΑΝ».
7. Οποιοδήποτε άλλο έγγραφο ή δικαιολογητικό κρίνουν τα αρμόδια όργανα του ΟΓΑ ότι απαιτείται για την απόδειξη της συνδρομής των προϋποθέσεων για τη χορήγηση της παροχής. Η μη προσκόμιση δικαιολογητικών, με ευθύνη του αιτούντα, για χρόνο μεγαλύτερο του εξαμήνου αποτελεί λόγο απόρριψης της αίτησης χορήγησης του επιδόματος.
Άρθρο 3 Έλεγχος εισοδηματικού κριτηρίου. Ο έλεγχος του εισοδηματικού κριτηρίου πραγματοποιείται με βάση τα εισοδήματα, όπως αυτά προκύπτουν από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους, που προηγείται εκείνου που υποβάλλεται η αίτηση για χορήγηση επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων και το αντίστοιχο εκκαθαριστικό σημείωμα της αρμόδιας φορολογικής αρχής. Απαιτείται η υποβολή φωτοαντίγραφου του εντύπου Ε1 δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και του αντίστοιχου εκκαθαριστικού σημειώματος της αρμόδιας φορολογικής αρχής, του φορολογικού έτους, που προηγείται εκείνου που υποβάλλεται η αίτηση χορήγησης του επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων.
Στο ατομικό και στο οικογενειακό εισόδημα, συνυπολογίζονται τα ποσά που έχει εισπράξει ή που δικαιούται να εισπράξει ο ίδιος και ο/η σύζυγος του/της για έγγαμους και για όσους έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, από βοηθήματα, οικονομικές ενισχύσεις ή άλλες συντάξεις ή επιδόματα, εκτός των εξαιρέσεων που ρητά αναφέρονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 93 του Ν. 4387/2016. Ακόμα, συνυπολογίζεται κάθε άλλο εισόδημα και έσοδο που δεν έχει δηλωθεί, ακόμα και αν απαλλάσσεται από το φόρο ή φορολογείται με ειδικό τρόπο ή δεν υπάρχει από το νόμο υποχρέωση δήλωσής του.
Όταν ο/η σύζυγος λαμβάνει ήδη σύνταξη ανασφάλιστου υπερήλικα ή Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, οι ετήσιες συντάξεις του ή το ετήσιο επίδομα συνυπολογίζονται στο οικογενειακό εισόδημα, προκειμένου να κριθεί, αν ο άλλος σύζυγος ή το άλλο μέρος του συμφώνου συμβίωσης, θα λάβει την παροχή, δεδομένου ότι δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσεις της παρ. 2 του άρθρου 93 του Ν. 4387/2016. Το ποσό του καταβαλλόμενου επιδόματος στους ανασφάλιστους υπερήλικες από ίδιο δικαίωμα, δε λαμβάνεται υπόψη κατά την εξέταση της συνδρομής των προϋποθέσεων για τη συνέχιση καταβολής του επιδόματος. Ο έλεγχος του εισοδηματικού κριτηρίου δύναται να γίνεται από τον ΟΓΑ και με ηλεκτρονική διασταύρωση σε συνεργασία με την αρμόδια φορολογική αρχή.
Άρθρο 4 Έλεγχος ακίνητης περιουσίας. Για τον έλεγχο της αξίας της ακίνητης περιουσίας απαιτείται η υποβολή του εντύπου «Δήλωση Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων – Πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου Ν. 4223/2013 (Α 287)» (εκτύπωση εκκαθαριστικού τελευταίας εκκαθάρισης), στο οποίο καταγράφεται η αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας.
Άρθρο 5 Οι προϋποθέσεις που τίθενται από το άρθρο 93 του Ν. 4387/2016, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά.
Εφόσον ο αιτών ή ο επιδοματούχος δεν πληροί μία από τις προϋποθέσεις που τίθενται από τον ανωτέρω νόμο, αποκλείεται από τη λήψη ή τη συνέχιση της καταβολής της παροχής, παρέλκει δε η αναζήτηση των λοιπών δικαιολογητικών. Από το μηνιαίο ποσό του επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, αφαιρούνται, σύμφωνα με την παρ. 1β του άρθρου 93 του Ν. 4387/2016, και τα προνοιακά επιδόματα που δεν υπολογίζονται στο εισόδημα, σύμφωνα με την παρ. 2 του ίδιου άρθρου, δηλαδή οι οικονομικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε άτομα με αναπηρίες λόγω της αναπηρίας τους, το διατροφικό επίδομα που χορηγείται στους πάσχοντες από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και στους μεταμοσχευμένους καθώς και το επίδομα ανεργίας.
Η διενέργεια επανελέγχου, προαναγγελίας διακοπής, αναστολής καταβολής του επιδόματος πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 55 και 56 του Π.δ/τος 78/1998 (Α’ 72).
Η νομισματική ισοτιμία που λαμβάνεται υπόψη, για τον υπολογισμό του ποσού του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, είναι αυτή που ισχύει, σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών Συναλλάγματος και Ξένων Τραπεζογραμματίων ελληνικών τραπεζών, κατά την 1η εργάσιμη μέρα του έτους απονομής, επανελέγχου ή τροποποίησης του ποσού της σύνταξης αυτής.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΓΑ, δύνανται να προβαίνουν σε ηλεκτρονικούς ελέγχους και διασταυρώσεις στοιχείων σε όλα τα διαθέσιμα ηλεκτρονικά αρχεία, που τηρούν δεδομένα τα οποία σχετίζονται ειδικά με το επίδομα. Η διαδικασία υποβολής της αίτησης και εξέτασης αυτής, δύναται να γίνεται ηλεκτρονικά. Για την υλοποίηση των διατάξεων δίνεται άδεια απευθείας διασύνδεσης των υπηρεσιών του ΟΓΑ με τα πληροφοριακά συστήματα «ΑΤΛΑΣ» «ΗΛΙΟΣ» και «ΕΣΕΠΣ» που τηρεί η ΗΔΙΚΑ.
