Ο Κυπριανός καταγόταν από πλούσια ειδωλολατρική οικογένεια της Καρχηδόνας (σημερινό Καρτάζ Τυνησίας). Σε νεαρή ηλικία ερωτεύτηκε μία χριστιανή παρθένο, ονόματι Ιούστα. Η νεαρή κοπέλα δεν ανταποκρινόταν στον έρωτά του και αυτός ήταν ένας από τους λόγους, που ο Θάσκιος, όπως ήταν το ειδωλολατρικό του όνομα, έγινε χριστιανός.
Αφού μοίρασε όλη του την περιουσία στους φτωχούς, αποσύρθηκε και μελέτησε κατά μόνας την Αγία Γραφή και τους εκκλησιαστικούς πατέρες. Η εκλογή του ως επισκόπου Καρχηδόνας προκάλεσε την αντίδραση μερίδας κληρικών, που υποστήριξαν ότι κακώς εξελέγη, επειδή ήταν νεόφυτος στη χριστιανική πίστη.
Ο Κυπριανός αναδείχθηκε σ’ έναν από τους σπουδαιότερους εκκλησιαστικούς συγγραφείς της αρχαίας εκκλησίας και πολέμησε με το έργο και τη δράση του τις αιρέσεις της εποχής του. Κατά τη διάρκεια της ποιμαντικής του δράσης χειροτόνησε ως διακόνισσα την Ιούστα, η οποία είχε μετονομασθεί σε Ιουστίνα.
Ο ιερομάρτυς Κυπριανός και η παρθενομάρτυς Ιουστίνα μαρτύρησαν με αποκεφαλισμό κατά τη διάρκεια των διωγμών του Ρωμαίου αυτοκράτορα Δέκιου (249-251). Ο Κυπριανός υπήρξε ο πρώτος Αφρικανός επίσκοπος που μαρτύρησε για την πίστη του.
Ιερά Λείψανα
Ένας εκ των ποδών του Αγίου Κυπριανού βρίσκεται στη Μονή Ιβήρων Αγίου Όρους.
Μέρος της Κάρας του Αγίου Κυπριανού βρίσκεται στον ομώνυμο Ναό Μένικου Λευκωσίας.
Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Κυπριανού βρίσκεται στην ομώνυμη Μονή Φυλής Αττικής.
Η Κάρα της Αγίας Ιουστίνης βρίσκεται στη Μονή Παναχράντου Άνδρου.
Μέρος της Κάρας της Αγίας Ιουστίνης βρίσκεται στον Ναό Αγίου Κυπριανού Μενίκου Λευκωσίας.
Απότμημα του Ιερού Λειψάνου της Αγίας Ιουστίνης βρίσκεται στη Μονή Αγίου Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής.
Μέρος της χειρός του Αγίου Κυπριανού βρίσκεται στο Ναό Ζλάταρι Βουκουρεστίου.
Απολυτίκιο
Θείας πίστεως, τη φωταυγεία, σκότος έλιπες, της ασεβείας, και φωστήρ της αληθείας γεγένησαι ποιμαντικώς γαρ φαιδρύνας τον βίον σου, Κυπριανὲ τη αθλήσει δεδόξασαι. Πάτερ Όσιε, τον Κτίστην ημὶν ιλέωσαι, ομού συν Ιουστίνη τη Θεόφρονι.
