Πάνω στο μοντέλο του διετούς International Baccalaureate θα στηριχθεί η πρόταση του υπουργείου Παιδείας για τις αλλαγές στη δομή της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και στις εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι αλλαγές κρίνονται απαραίτητες μετά τις στρεβλώσεις και του νέου –εφαρμόστηκε φέτος για πρώτη φορά– εξεταστικού συστήματος, όπως καταγράφτηκαν από την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής σε ΑΕΙ/ΤΕΙ. Υποψήφιοι εισήχθησαν με μέσο όρο έως και 1,5, ενώ η φιλοσοφία και ο στόχος της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης έχει σε μεγάλο βαθμό ακυρωθεί. Το μοντέλο του διετούς International Baccalaureate σημαίνει αναδιοργάνωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε 4 χρόνια Γυμνάσιο και 2 χρόνια Λύκειο και ανάλογη αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών. Παράλληλα, οι τελειόφοιτοι Λυκείου θα λαμβάνουν Εθνικό Απολυτήριο πριν κάνουν το επόμενό τους βήμα: να συμμετάσχουν στις εξετάσεις για τα ΑΕΙ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Παιδείας, πρόθεση της ηγεσίας είναι οι τελικές αποφάσεις για το νέο εξεταστικό σύστημα να ληφθούν εντός του νέου σχολικού έτους. Ηδη, υπάρχουν οι προτάσεις-πορίσματα που διαμορφώθηκαν στο πλαίσιο του εθνικού διαλόγου, πάνω στις οποίες θα γίνει η τελική συζήτηση, την οποία θα αναλάβει ο υπουργός Νίκος Φίλης. Ο ίδιος, άλλωστε, τονίζει ότι «το νέο σύστημα επιλογής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση προϋποθέτει αναμόρφωση του Λυκείου και κυρίως των δύο μεγαλύτερων τάξεων», υποδηλώνοντας το μοντέλο International Baccalaureate που ήδη παρακολουθούν πολλοί μαθητές σε ιδιωτικά Λύκεια της Ελλάδας.
Στο πλαίσιο αυτό, στο τετρατάξιο Γυμνάσιο, οι μαθητές θα λαμβάνουν ευρείες εγκύκλιες γνώσεις και θα αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους. Η Δ΄ Γυμνασίου του νέου συστήματος θα είναι και το έτος κατά το οποίο οι μαθητές θα οριστικοποιούν την απόφασή τους για τη συνέχεια της ακαδημαϊκής τους πορείας στο Λύκειο.
Κατόπιν, στο νέο διετές Λύκειο οι μαθητές θα μπορούν να καταρτίσουν το ατομικό τους πρόγραμμα, ενώ η διαδικασία στις νέες Α΄ και Β΄ Λυκείου θα είναι ενιαία. Δεν θα υπάρχουν εξετάσεις στην Α΄ Λυκείου, ούτε απορρίψεις ούτε μετεξεταστέοι. Η επίδοσή τους θα κρίνεται στις τελικές εξετάσεις και το Εθνικό Απολυτήριο Λυκείου στο τέλος της (νέας) Β΄ Λυκείου.
Με το νέο σύστημα, το υπουργείο Παιδείας επιδιώκει να περιορίσει δραστικά την παραπαιδεία για την προετοιμασία των παιδιών για τις πανελλαδικές εξετάσεις.
Βεβαίως, το σύστημα του διετούς International Baccalaureate στη δημόσια εκπαίδευση κρίνεται από έμπειρα εκπαιδευτικά στελέχη που μίλησαν στην «Κ» δαπανηρό, αφού απαιτεί πολλές ειδικότητες εκπαιδευτικών στο Λύκειο. Και αυτό με δεδομένο ότι υπάρχει πρόθεση από την Πολιτεία το νέο σύστημα να υλοποιηθεί με αρτιότητα, από εκπαιδευτικούς που θα διδάσκουν μαθήματα για τα οποία έχουν εκπαιδευθεί και όχι από εκπαιδευτικούς παρεμφερών ειδικοτήτων. Παράλληλα, χρειάζεται ιδιαίτερη μελέτη και αλλαγή νοοτροπιών στον κλάδο των εκπαιδευτικών, καθώς απαιτεί τη διοικητική ανασυγκρότηση των σχολικών μονάδων.
Η δομή του νέου συστήματος Γενικού Λυκείου «δένει» και με τη δομή του Επαγγελματικού Λυκείου, ώστε οι απόφοιτοι του τετρατάξιου Γυμνασίου να επιλέγουν να συνεχίσουν στο διετές Γενικό ή το Επαγγελματικό Λύκειο.
Ως προς την πρόταση του υπουργείου Παιδείας για το νέο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το Εθνικό Απολυτήριο Λυκείου θα είναι ένα βασικό κριτήριο, ενώ θα υπάρχουν εξετάσεις για την εισαγωγή στα τμήματα υψηλής ζήτησης των ΑΕΙ/ΤΕΙ (με διεύρυνση των κριτηρίων, ώστε να συμπεριληφθεί π.χ. η πιστοποιημένη γνώση ξένης γλώσσας ή οι γνώσεις Η/Υ). Ωστόσο, παραμένει γρίφος η επίτευξη της ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ/ΤΕΙ χωρίς αυτό να οδηγήσει στην υποβάθμιση, σε «δεύτερης κατηγορίας», των τμημάτων για τα οποία η πρόσβαση θα είναι ελεύθερη λόγω μικρής ζήτησης των θέσεών τους από τους 18χρονους.
Ερώτημα, επίσης, είναι και ο χρόνος έναρξης υλοποίησης του νέου συστήματος. Κατά πάγια πρακτική έως τώρα, για να μην αιφνιδιάζονται οι μαθητές και οι γονείς τους, κάθε νέο σύστημα πανελλαδικών εξετάσεων υλοποιείται για πρώτη φορά από τους μαθητές της Α΄ Λυκείου της επόμενης σχολικής χρονιάς μετά τη στιγμή της ανακοίνωσής του. Το νέο προτεινόμενο σύστημα –4 χρόνια Γυμνάσιο και 2 χρόνια Λύκειο– απαιτεί αναδιάρθρωση και του Γυμνασίου, η οποία θα επηρεάζει και την εισαγωγή στα ΑΕΙ (π.χ. οι υποψήφιοι θα πρέπει να έχουν πιστοποιήσει τις γνώσεις τους σε ξένη γλώσσα). Αρα, θα πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζεται από τους μαθητές Γυμνασίου, οι οποίοι θα έχουν έξι χρόνια μπροστά τους έως την τελευταία τάξη Λυκείου.
