Ποια είναι η «καταλληλότερη» περίοδος να προχωρήσει ένας συγκοινωνιακός οργανισμός στην εκπόνηση μελέτης που θα εκτιμά το ύψος και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της εισιτηριοδιαφυγής; Σίγουρα όχι λίγες εβδομάδες πριν από την αλλαγή του υφιστάμενου συστήματος και την αντικατάστασή του από ηλεκτρονικό σύστημα, το οποίο θα παρέχει όλη την παραπάνω πληροφόρηση αυτοματοποιημένα.
Ωστόσο, αυτό αποφάσισε ο ΟΑΣΑ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών): να προχωρήσει στην ανάθεση της μελέτης «Ερευνα χρήσης τύπων κομίστρου – Μέτρηση εισιτηριοδιαφυγής», η οποία θα κοστίσει στον οργανισμό συνολικά 74.400 ευρώ. Η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του ΟΑΣΑ έχει ημερομηνία 7 Απριλίου 2017, ενώ αιτιολογείται στο κείμενο της απόφασης, που αναρτήθηκε στη Διαύγεια, ως «πίστωση που βρίσκεται εντός πλαισίων του εγκεκριμένου προϋπολογισμού της εταιρείας».
Σημειώνεται βέβαια ότι το νέο ηλεκτρονικό σύστημα συλλογής κομίστρου (έξυπνο εισιτήριο) παρέχει στους συγκοινωνιακούς φορείς αυτοματοποιημένη πληροφόρηση για τη χρήση των εισιτηρίων (ποιοι τύποι χρησιμοποιούνται, από ποιους κ.λπ.). Παράλληλα, ειδικά στα μέσα σταθερής τροχιάς σχεδόν εκμηδενίζει την εισιτηριοδιαφυγή, καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα εισόδου στους σταθμούς χωρίς επικύρωση εισιτηρίου (οι μπάρες στις πύλες εισόδου ανοίγουν αυτομάτως με την επικύρωση του εισιτηρίου).
Παραμένει αδιευκρίνιστο το γιατί κρίθηκε απαραίτητη η ανάθεση της εν λόγω μελέτης. Αντί, λοιπόν, οι συγκοινωνιακοί οργανισμοί και το υπουργείο Υποδομών να κινηθούν προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης της έναρξης λειτουργίας του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, το οποίο ήταν προγραμματισμένο να κάνει πρεμιέρα τον Απρίλιο (μετατέθηκε για τον Αύγουστο), αναλώνονται στην ανάθεση μελετών.
Τα ευρήματα μάλιστα της συγκεκριμένης μελέτης θα εξετάζουν μια συνθήκη που με τα ισχύοντα δεδομένα (χάρτινο εισιτήριο) δεν θα ανταποκρίνεται στο σύστημα συλλογής κομίστρου που θα ισχύει από το τέλος του καλοκαιριού. Αν, από την άλλη, εξεταστούν τα δεδομένα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, καθίσταται κενή περιεχομένου η μελέτη, καθώς τα ευρήματά της θα συλλέγονται αυτομάτως από τα συστήματα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.
Η κυβέρνηση έχει αφήσει στην τύχη τους συγκοινωνιακούς φορείς τα τελευταία χρόνια διακόπτοντας τους ελέγχους εισιτηρίων, αδρανώντας απέναντι στις συστηματικές επιθέσεις κατά εξοπλισμού και εργαζομένων στις εταιρείες, με αποτέλεσμα να βυθίζονται τα οικονομικά τους (ακόμη και των μέχρι πρότινος κερδοφόρων εταιρειών όπως οι ΣΤΑΣΥ) στα ελλείμματα.
Στοιχεία για την εισιτηριοδιαφυγή δεν διαθέτει ο ΟΑΣΑ εδώ και χρόνια, παρά το γεγονός ότι οι συγκοινωνιολόγοι συγκλίνουν στο ότι, εάν δεν γνωρίζεις την έκταση της παραβατικότητας, δεν μπορείς να την καταπολεμήσεις. Αντ’ αυτού, επιλέγει να αναθέσει σχετική μελέτη κόστους 75.000 ευρώ, λίγες εβδομάδες πριν από την εφαρμογή του νέου συστήματος που θα καταγράφει και θα αντιμετωπίζει όλα τα παραπάνω ζητήματα, παρέχοντας στους συγκοινωνιακούς φορείς ποιοτικά στοιχεία για τις μετακινήσεις.
