Λαμία: H νύχτα που (και) οι Λαμιώτες ξημερωθήκαμε μπροστά σε ένα ΑΤΜ – Θυμάστε τα capital controls;

Όλα ξεκίνησαν το βράδυ του Σαββάτου 27 Ιουνίου 2015. Ο τότε πρωθυπουργός  Αλέξης Τσίπρας, με διάγγελμα του ανακοινώνει  στον ελληνικό λαό, τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την επόμενη Κυριακή 5 Ιουλίου 2015, σχετικά με την αποδοχή ή όχι της πρότασης των δανειστών.

Τα «καμπανάκια» κινδύνου στα αυτιά των Ελλήνων ηχούν αδιάκοπα. Σιγά σιγά, ένας ένας, κατευθύνονται στα ΑΤΜ όλης της χώρας, δημιουργώντας ουρές ανήσυχων ανθρώπων που σπεύδουν να αποσύρουν χρήματα από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους.  Το ενδεχόμενο κατάρρευσης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος φαντάζει όλο και πιο πιθανό.

Η φωτογραφία του Νίκου Αξελή, έχει «τραβηχτεί» εκείνο το βράδυ, ξημερώματα ώρα 2.30 για την ακρίβεια, στο ΑΤΜ της Εθνικής Τράπεζας στην οδό Βασιλικών στη Λαμία.

Άνθρωποι σιωπηλοί. Ανήσυχοι. Νωρίτερα έχουν «κόψει» πολλές βόλτες από τράπεζα σε τράπεζα, για να βρουν τη μικρότερη δυνατή σειρά αναμονής και στόχο να σώσουν ότιδήποτε αν σώζεται…

Τα αυτόματα μηχανήματα ανάληψης χρημάτων «στεγνώνουν» μέσα σε λίγες ώρες. Και μετά;

Και εγένετο capital controls

Την επόμενη ημέρα ο Γιάνης Βαρουφάκης ανακοινώνει τη νέα πραγματικότητα. Την εφαρμογή των επονομαζόμενων capital controls στην Ελλάδα. Ο έλεγχος των κεφαλαίων κίνησης επιβλήθηκε λόγω της προβληματικής ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών.

Εντός μιας μέρας το όριο αναλήψεων για τους πολίτες περιορίστηκε στα 60 ευρώ ημερησίως. Οι  συναλλαγές «πάγωσαν» και άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για πολλές επιχειρήσεις που οδήγησε σε χιλιάδες λουκέτα.

Πανικός κατέλαβε μεγάλη μερίδα των Ελλήνων που καθημερινά σχημάτιζαν ουρές μπροστά στα ATM και έξω από τις τράπεζες. Οι μεταμεσονύχτιες ώρες ήταν θεωρητικά οι καλύτερες για να εντοπίσεις ATM χωρίς ουρά. Πολλοί και αναμενόμενοι οι καβγάδες για το ποιος προηγείται ή έπεται στην ουρά.

Οι Έλληνες τριγύριζαν με το αυτοκίνητο μέσα στις πόλεις μέχρι να βρουν ελεύθερο ATM ή κάποιο που να έχει ρευστό, ζεστό χρήμα. Η καταβολή μισθών σε πολλές επιχειρήσεις δυσκόλεψε. Το μέτρο διόγκωσε τις γραφειοκρατικές διαδικασίες από πλευράς των τραπεζών και η πληρωμή προμηθευτών στο εξωτερικό κατέστη σχεδόν αδύνατη. Στα σπίτια τα στρώματα έγιναν θυρίδες και έκρυψαν ευρώ.

«Υπέγραψα το ‘πιστοποιητικό θανάτου’ αλλά δεν έκανα τη δολοφονία», δήλωσε δύο χρόνια μετά ο τέως Υπουργός Οικονομικών σε συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο μαζί με τον Γερμανό ευρωβουλευτή του αριστερού Die Linke, Φάμπιο ντε Μέσι, καταθέτοντας αίτημα για δημοσιοποίηση της νομικής γνωμοδότησης στην οποία βασίστηκε η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να «κλείσει» τις ελληνικές τράπεζες τον Ιούνιο του 2015.

Στις 30 Ιουνίου του 2015, ο Αλέξης Τσίπρας αιτήθηκε με επιστολή του ένα τρίτο πρόγραμμα στήριξης, ύψους 29,1 δισ. ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτούνταν από τον ESM και θα κάλυπτε τα χρέη της Ελλάδας (ως το 2017), μαζί με την αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας προς τον EFSF και την παράταση του ισχύοντος προγράμματος για να μην κηρυχθεί η Ελλάδα σε κατάσταση χρεοκοπίας. Το αίτημα απορρίφθηκε από το Eurogroup και τα μεσάνυχτα της ίδιας μέρας έληγε μια πληρωμή 1,5 δισ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η πληρωμή δεν καταβλήθηκε και η Ελλάδα είναι η πρώτη αναπτυγμένη οικονομία που δεν έχει καταβάλει κάποια οφειλή προς το ΔΝΤ.

Στις 5 Ιουλίου διενεργήθηκε το δημοψήφισμα, το πρώτο από το 1974.