Ο Ευάγγελος Λαχανοκάρδης γεννήθηκε στη Λαμία το 1874. Η δημοσιογραφική του καριέρα στις μεγαλύτερες εφημερίδες των Αθηνών τον καταξίωσαν πανελλαδικά ενώ υπήρξε ο κατεξοχήν διαπιστευμένος δημοσιογράφος της εποχής της βασιλείας καλύπτοντας όλα τα ταξίδια της βασιλικής οικογένειας σε Ελλάδα και εξωτερικό. Στη συνέχεια μάλιστα θα διαβάσετε και άρθρο του από την επίσκεψη του ζεύγους των Διαδόχων στα ανάκτορα της Λάρισας και στην Έπαυλη του Κωνστανίνου Σκαλιώρα.
Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Ευάγγελος Λαχανοκάρδης (Λαμία 1874 – Αθήνα 1938), υπήρξε ένας από τους πιο καταξιωμένους δημοσιογράφους της εποχής του.
Με θητεία στις μεγαλύτερες σε κυκλοφορία εφημερίδες των Αθηνών (Ακρόπολις, Εστία, Καθημερινή, Αλήθεια), υπήρξε ο κατ’ εξοχήν διαπιστευμένος δημοσιογράφος της τότε βασιλικής οικογένειας, ακολουθώντας την σε όλα σχεδόν τα ταξίδια της στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Τον Σεπτέμβριο του 1900, ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος (1868-1923) και η σύζυγός του Σοφία (1870-1932), συνοδευόμενοι από τον μικρό τους γιο Γεώργιο (1890-1947) και τον πρίγκιπα Ανδρέα (1882-1944), επισκέφθηκαν τη Λάρισα, προκειμένου να εγκαινιάσουν την Α΄ Θεσσαλική Γεωργική και Κτηνοτροφική Έκθεση (25 έως 30 Σεπτεμβρίου 1900), την οποία διοργάνωσε ο Δήμος (δήμαρχος: Αναστάσιος Ζαρμάνης), παράλληλα με τους ετήσιους Ιππικούς, Ποδηλατικούς και Γυμναστικούς Αγώνες. Η οργάνωση της έκθεσης ανατέθηκε στον τέως καθηγητή φυτολογίας στο Διδασκαλείο της Λάρισας Ευστάθιο Πονηρόπουλο [1], ενώ η επιτροπή αποτελούνταν «από δώδεκα πολιτευομένους, κτηματίας και βιομηχάνους εκ των εγκρίτων της Λαρίσσης» [2].
Ήδη είχε αποφασισθεί εκ των προτέρων, ότι η βασιλική ακολουθία δεν θα κατέλυε στα ανάκτορα της Λάρισας, αλλά στην έπαυλη του Κωνσταντίνου Σκαλιώρα [3]. Η τελευταία είχε πλήρως ανακαινισθεί μετά το τέλος της προσωρινής τουρκικής κατοχής της Θεσσαλίας (1897-1898), διάστημα κατά το οποίο είχε επιταχθεί για να λειτουργήσει ως αναρρωτήριο Οθωμανών αξιωματούχων. Η βασιλική ακολουθία αποβιβάστηκε στον Βόλο από το θωρηκτό «Ψαρά» και μέσω του σιδηροδρόμου έφθασε στη Λάρισα, όπου τους υποδέχθηκαν οι πολιτικές, θρησκευτικές, στρατιωτικές και δικαστικές αρχές της πόλης. Ο Ευάγγελος Λαχανοκάρδης συμμετείχε στην αποστολή ως επίσημος ανταποκριτής της εφημερίδος «Εστία» και ήταν ο μόνος στον οποίο επιτράπηκε η είσοδος στο μέγαρο Σκαλιώρα.
«Αληθές ανάκτορον η εν Λαρίσση κατοικία του κ. Σκαλιώρα [4]εις ήν κατέλυσαν το Διαδοχικόν ζεύγος και οι πρίγκηπες. Πλουσιώτατα δε επιπλωμένον και με διάκοσμον αληθώς ηγεμονικόν. Εις τον κοιτώνα της πριγκηπίσσης Σοφίας είχε τοποθετηθεί και κομψότατον εικονοστάσιον μετ’ αργυράς εικόνος της Παναγίας. Κατά την είσοδον του μεγάρου επί των προπυλαίων υπεδέχθησαν – την ημέραν της αφίξεως – ο κύριος και η κυρία Σκαλιώρα, η οποία προσέφερεν εις την πριγκήπισσαν βαρύτιμον ανθοδέσμην από γιασεμιά και γαρδένιες. Εννοείται ότι ολόκληρον το μέγαρον είχε τεθεί εις την διάθεσιν των Υψηλοτήτων. Ο Διάδοχος τους παρουσιασθέντας κυρίους εδέχθη εις την μεγάλην αίθουσαν του δευτέρου πατώματος. Εις το πρώτο πάτωμα ήτο το ιδιαίτερον γραφείον του. Η πριγκήπισσα Σοφία εδέχθη τας κυρίας εις το κομψότατον σαλονάκι του πρώτου πατώματος. Ήσανδε αι παρουσιασθείσαι κυρίαι, πλην της οικοδεσποίνης κυρίας Σκαλιώρα, η οποία ουχί άπαξ έλαβε την τιμήν να παρουσιασθή, αι εξής: Αι κυρίαι Γρόση, Βλαχοπούλου αξιωματικών, Ιατρίδου δικηγόρου, Μπαζαίου αξιωματικού, Φίλιου μετά της θυγατρός της, Αβέρωφ, Δούκα, Ζούκη, Ζαρμάνη δημάρχου μετά της θυγατρός της, Ζώτου εισαγγελέως Πρωτοδικών, Μανδαλοπούλου, Μπεράτη αξιωματικών και η δεσποινίς Ιουλία Τσιριμώκου, αδελφή της κυρίας Σκαλιώρα.
Εις το σαλονάκι της πριγκηπίσσης Σοφίας ήσαν δύο φωτογραφίαι του Διαδοχικού ζεύγους, αι οποίαι ελλείψει χρόνου ελήφθησαν εν βία διά μεγεθύνσεως και δεν ήτο δυνατόν να ήταν αι άρισται. Ο Διάδοχος το παρετήρησεν και γελών είπεν προς την κυρία Σκαλιώρα: – Ω!! πως μ’ έχουν σαν πρισμένον! Αλλά θα σας στείλωμεν άλλας από τας Αθήνας.
Κάτω εις το διαμέρισμα των μαγειρείων αληθής αναστάτωσις. Παρετηρήθη ότι ο Διάδοχος και η Σοφία δεν τρώγουν ή ψωμί μαύρο, ως το λεγόμενον της μπύρας, τοιούτο μάλιστα εζυμώθηκαι παρεσκευάσθη κ’ εδώ. Πάγου επίσης εγένετο μεγάλη κατανάλωσις. Ο μικρός πρίγκηψ Γεώργιος διεσκέδαζεν κάτω εις την αυλήν πότε σκαλίζων τα άνθη και πότε ταΐζων το αρνάκι που του εχάρισεν ο Γεωργικός Σταθμός της Τύρινθος.
Επί των προπυλαίων του μεγάρου εφωτογραφήθη εις δύο στάσεις όλη η Διαδοχική οικογένεια. Κατά την πρώτην, την και επιτυχεστέραν,κάθηνται επί της ανωτάτης μαρμαρίνης βαθμίδος ο Διάδοχος κρατών εις τα γόνατά του τον πρίγκηπα Γεώργιον, αριστερά του η Σοφία και ο πρίγκηψ Ανδρέας, όπισθεν δε όρθιοι η κυρία Κοντοσταύλου [5], ο κ. Πάλλης και ο παιδαγωγός των υιών του Διαδόχου. Τους εφωτογράφησε δε ο φωτογράφος κ. Θεοδωρίδης [6], περί ού είπεν ο Διάδοχος ότι ελπίζει να του στείλη κανέν αντίτυπον.
Και ο Διάδοχος και η Σοφία εξέφρασαν τας ευχαριστίας των προς τον κ. και την κυρίαν Σκαλιώρα διά την αληθώς ηγεμονικήν ξενίαν, ήν παρέσχον Αυτοίς εις το μέγαρόν των. Ο Διάδοχος προς την κυρίαν Ουρανίαν Σκαλιώρα, καταγομένην εκ Λαμίας, οικογενείας Τσιριμώκου [7], είπεν μεταξύ άλλων ότι την Λαμίαν την ευρίσκει πολύ καλήν και καλομαζευμένην ςπόλιν, εξεφράσθη δε ευμενώς υπέρ του πρώην δημάρχου της Λαμίας κ. Σκληβενιώτου, ο οποίος όμως – προσέθεσε – τώρα δεν είνε! Αλλ’ αγαπά επίσης πολύ και την Λάρισσαν, ήν θα επισκέπτεται τακτικά.
Κατά την αναχώρησιν εις τον σταθμόν παρευρίσκοντο και τινές εκ των παρουσιασθεισών εις την πριγκήπισσαν κυριών και δεσποινίδων τας οποίας απεχαιρέτησαν αι Υψηλότητες. Ολίγας στιγμάς προ της αφίξεως αυτών εις τον σταθμόν, η δεσποινίς Ι. ηθέλησε να διέλθηεκ του ενός μέρους εις τον άλλον, πατώσα επί του εστρωμμένου τάπητος. Αλλ’ ο διευθυντής του σιδηροδρόμου δεν ηννόει να της το επιτρέψη. – Μα θα διέλθω πετώσα κύριε διευθυντά λέγει η δεσποινίς. – Ούτε πετώσα, ούτε ιπταμένη ήτο η σκληρά απάντησις!» [8].
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Σκριπ (Αθήνα), φ. 1790 (12 Αυγούστου 1900).
[2]. Ακρόπολις (Αθήνα), φ. 6665 (24 Σεπτεμβρίου 1900).
[3]. Κτηματίας και επιχειρηματίας της Λάρισας. Η «αυτοκρατορία» του περιελάμβανε δεκάδες αστικά ακίνητα στη Λάρισα (οικόπεδα, καταστήματα και κατοικίες) και χιλιάδες στρέμματα αγροτεμαχίων και δασών. Υπήρξε μέτοχος σε δεκάδες εμπορικές και εργοληπτικές εταιρείες ενώ παράλληλα δραστηριοποιήθηκε στην εκμετάλλευση μεταλλείων, δασών και ιχθυοτροφείων. Βλ. Αλέξανδρος Χ. Γρηγορίου, «Η οικογένεια Σκαλιώρα της Λάρισας», Ελευθερία (Λάρισα), 25 Δεκεμβρίου 2016.
[4]. Νικόλαος Παπαθεοδώρου, «Το Αρχοντικό Σκαλιώρα», Ελευθερία (Λάρισα), 12 Ιουλίου 2015 και 30 Δεκεμβρίου 2015.
[5]. Πρόκειται για την Αγγελική Κοντοσταύλου (1865-1947), κυρία επί των τιμών της πριγκίπισσας Σοφίας.
[6]. «Ο άρτι εκ Θεσσαλονίκης αφιχθείς όπου ευδοκίμως εξήσκει το επάγγελμά του καλλιτέχνης φωτογράφος κ. Περικλής Θεοδωρίδης, συνέστησε ενταύθα λαμπρόν και τέλειονφωτογραφείον απέναντι της οικίας του κ. Σκαλιώρα». Βλ. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 542 (17 Σεπτεμβρίου 1900).
[7]. Η Ουρανία Τσιριμώκου ήταν θυγατέρα της Κωνσταντίας Κοντογιάννη και του βουλευτή Φθιώτιδος Δημητρίου Τσιριμώκου. Αδελφός της ήταν ο δικηγόρος, βουλευτής και υπουργός Ιωάννης Τσιριμώκος (1866-1934).
[8]. Εστία (Αθήνα), φ. 223 (10 Οκτωβρίου 1900).
Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου
