Σύμφωνα με πληροφορίες, εκεί είχε λειτουργήσει το πρώτο πανεπιστήμιο – Η Μονή ιδρύθηκε το 14ο αιώνα από ορθόδοξο μοναχό
Εξακόσια χρόνια πέρασαν από την ημέρα που έπαψε να λειτουργεί η Μονή των Τριών Ιεραρχών στο Λουσούδι Καπετανιανών, στο Ηράκλειο της Κρήτης. Μετά από πολλούς αιώνες, οι καμπάνες της Μονής θα χτυπήσουν ξανά την Τετάρτη του Πάσχα, προκαλώντας μεγάλη συγκίνηση στους κατοίκους του νησιού, οι οποίοι αναμένεται να εισρεύσουν μαζικά στο σημείο.
Πρόκειται για το μοναστήρι που ίδρυσε το 14o αιώνα ο Ιωσήφ Φιλάγρης, ορθόδοξος μοναχός, όπου καταφεύγει στα Αστερούσια και ιδρύει την συγκεκριμένη μονή στο Λουσούδι Καπετανιανών. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, εκεί λειτούργησε το πρώτο ελληνικό πανεπιστήμιο. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές είχαν γίνει από τον καθηγητή Αθανάσιο Παλιούρα και έφεραν στο φώς το μοναστήρι. Πέρυσι και φέτος αναστηλώθηκε ο Ναός των Τριών Ιεραρχών με δαπάνες της Ιεράς Μονής Κουδουμά, με ηγούμενο τον Μακάριο Σπυριδάκη ενώ η επίβλεψη έγινε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και τον Αρχιτέκτονα Ηρακλή Πυργιανάκη που γνωστοποίησε την αυριανή εκδήλωση.
Υπενθυμίζεται ότι τα στοιχεία της ανασκαφικής έρευνας για τη μονή είχαν παρουσιασθεί τον Σεπτέμβριο του 2013 στην Περιφέρεια Κρήτης από τον αείμνηστο καθηγητή Αθανάσιο Παλιούρα, που ένα περίπου χρόνο μετά έφυγε από τη ζωή. Η παρουσίαση είχε γίνει παρόντων του Μητροπολίτη Γορτύνης και Αρκαδίας Μακαρίου, του Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη, της αντιπεριφερειάρχη Κρήτης Θεανώς Βρέντζου, του Ηγούμενου της Μονής Κουδουμά Αρχιμανδρίτη Μακάριου, του π. Ιλαρίωνα, του αρχιτέκτονα Ηρακλή Πυργιαννάκη, που ανάλαβε τη μελέτη αναστήλωσης του ημιερειπωμένου καθολικού.
Όπως είχε τονισθεί τότε, ο λόγιος μοναχός και αριστοτελικός σχολιαστής Ιωσήφ Φιλάγρης δραστηριοποιήθηκε σε μια έρημη περιοχή της Νότιας Κεντρικής Κρήτης (αναφέρεται και ως Ερημούπολις), όπου υπήρχαν διάσπαρτα μονύδρια, ασκηταριά και σπήλαια -χώροι διαμονής των ερημιτών, που συνέχιζαν τη μακραίωνη πορεία του ασκητικού βίου.
Στην ευρύτερη περιοχή, άλλωστε, βρίσκεται το Αγιοφάραγγο, ιερός τόπος ασκητών και αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μάλιστα ο καθηγητής Παλιούρας είχε, επίσης, αναφερθεί αναλυτικά όχι μόνο στο “Διδακτήριο – Πανεπιστήμιο” του Φιλάγρη, αλλά και σε μια τελευταία του ανακάλυψη: στο μοναστήρι των Τριών Ιεραρχών, στα ερημικά Αστερούσια, υπήρχε κέντρο αντιγραφής χειρογράφων.
Εκεί, ο Ιωσήφ Φιλάγρης αντέγραφε κώδικες, χειρόγραφα και περγαμηνές, όχι μόνο των πατερικών κειμένων, αλλά και αρχαίων συγγραφέων, ιδιαίτερα, μάλιστα του Αριστοτέλη. Όπως είχε επισημάνει ο καθηγητής Παλιούρας, ότι την εποχή εκείνη ο Αριστοτέλης ήταν σε διωγμό σε ολόκληρη την Ευρώπη “λόγω του ότι ήταν ο θεμελιωτής των θετικών επιστημών.
Η Καθολική Εκκλησία είχε εξαπολύσει ένα φοβερό διωγμό των έργων του. Οι κώδικες του Φιλάγρη μαρτυρούν μια πρώιμη πνευματική αναγέννηση και τα χειρόγραφά του διασώζονται σήμερα σε μεγάλες βιβλιοθήκες του Λονδίνου, της Βιέννης, του Παρισιού, του Βουκουρεστίου, κ.α.”
Μιλώντας για το βιβλιογραφικό εργαστήριο ο Αθ. Παλιούρας είχε σημειώσει ότι : «Ανασκάπτοντας τον χώρο της μονής εντοπίσαμε ένα παραλληλόγραμμο δωμάτιο που έχει ακριβώς την τυπολογία των σκριπτορίων. Είναι το πρώτο βιβλιογραφικό εργαστήριο που ανακαλύπτουμε σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο».
Πηγή: www.cretapost.gr