Στο “συναγερμό” που εξέπεμψε την Παρασκευή το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) ανέφερε ότι προκαταρκτικές εργαστηριακές μελέτες στην Ασία δείχνουν ότι το στέλεχος BQ.1, που έχει μπει στο “μικροσκόπιο” των επιστημόνων έχει την ικανότητα να αποφεύγει σημαντικά την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος. Ωστόσο, σύμφωνα με τα περιορισμένα δεδομένα που είναι διαθέσιμα επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το BQ.1 σχετίζεται με αυξημένη σοβαρότητα ως προς τη νόσο σε σύγκριση με τις κυκλοφορούσες παραλλαγές Omicron BA.4/BA.5.
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης / Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου με την υψηλότερη διείσδυση της υποπαραλλαγής, σύμφωνα με τα δείγματα που συλλέχθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, είναι η Γαλλία (19%), το Βέλγιο (9%), η Ιρλανδία (7%), η Ολλανδία (6%) και η Ιταλία (5%). Οι τρέχουσες αναλογίες δεν είναι αρκετά υψηλές ώστε η παραλλαγή να έχει ήδη αισθητή επίδραση στην επιδημιολογική κατάσταση σε αυτές τις χώρες. Ωστόσο, όλες οι χώρες πρέπει να διατηρήσουν την πολύ καλή επιτήρηση και να ενισχύσουν τον αναμνηστικό εμβολιασμό ειδικά για ανθρώπους που κινδυνεύουν.
Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια φάση που η ανοσία από το θερινό κύμα έχει αρχίσει να εξασθενεί ενώ πολλοί πολίτες οι οποίοι βρίσκονται δυνητικά σε κίνδυνο παραμένουν ανεμβολίαστοι με τη 2η αναμνηστική δόση. Παράλληλα, σταδιακά θα μπει ο χειμώνας όταν η μεταδοτικότητα αυξάνεται λόγω της μεταφοράς των δραστηριοτήτων σε κλειστούς χώρους. Ακριβώς στο ίδιο στάδιο είναι και η Ελλάδα, για αυτό το επόμενο διάστημα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο και απαιτεί προσοχή.
BQ.1, BQ1.1 και XBB
Σύμφωνα με τους ιατρούς της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ροδάνθη Ελένη Συρίγου, Γιάννη Ντάναση, και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ) που συνοψίζουν τα δεδομένα της πρόσφατης δημοσίευσης του Damian McNamara στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση WebMD, τρία νέα υποστελέχη BQ.1, BQ1.1 και XBB φαίνεται να ανησυχούν τους επιστήμονες στις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς υπάρχει η πιθανότητα ένα ή περισσότερα υποστελέχη να παρακάμπτουν την ανοσολογική μας προστασία.
Παρόλα αυτά τρία χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας, οι επιστήμονες γνωρίζουν πολλά για τον ιό Sars-CoV-2 καθώς και οι πολίτες πως να προφυλάσσονται από αυτόν. Τα τελευταία δεδομένα του CDC παρουσιάζουν ότι τα υποστελέχη BQ.1 και BQ1.1 έχουν αυξηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά 12% διπλασιάζοντάς το ποσοστό τους την τελευταία εβδομάδα. Η Hannah Newman, διευθύντρια πρόληψης λοιμώξεων στο Νοσοκομείο Lenox Hill της Νέας Υόρκης, αναφέρει ότι καθώς εισερχόμαστε στην εποχή που οι ιογενείς λοιμώξεις αναπνευστικού ακμάζουν δεν θα ήταν περίεργη η μεγαλύτερη διασπορά των νέων στελεχών.
Όσον αφορά στο νέο ενισχυμένο εμβόλιο, είναι πιο αποτελεσματικό από το προηγούμενο αλλά δεν είναι γνωστό πόσο αποτελεσματικό θα είναι έναντι των καινούργιων υποστελεχών. Η Newman είναι αισιόδοξη ότι το ενισχυμένο εμβόλιο θα βοηθήσει αυξάνοντας την ανοσία έναντι των υποστελεχών της Όμικρον και ότι ο κόσμος πρέπει να εμβολιαστεί με αυτό.
Παράλληλα, εκτιμάται ότι ο πληθυσμός που νόσησε τους τελευταίους τρεις με έξι μήνες θα έχει αρκετά υψηλή προστασία έναντι σοβαρής νόσησης. Μετά τη μείωση της φυσικής ανοσίας, οι νέες υπομεταλλάξεις είναι πιθανό να επαναμολύνουν τον ίδιο πληθυσμό αλλά με πιο ήπια συμπτωματολογία.