Διευκρίνισε ότι τα πτώματα αυτά βρίσκονταν μέσα σε ομαδικούς τάφους και ότι εντοπίστηκαν με βάση στοιχεία που έδωσαν πρώην παραστρατιωτικοί της οργάνωσης Ενωμένες Μονάδες Αυτοάμυνας της Κολομβίας (Autodefensas Unidas de Colombia,AUC), στο πλαίσιο της δικαστικής πτυχής της διαδικασίας αφοπλισμού τους.
«Τα 9.000 πτώματα εντοπίστηκαν και έγινε η εκταφή τους με βάση πληροφορίες που δόθηκαν από μάρτυρες, μέλη εγκληματικών οργανώσεων» που εντάχθηκαν «στον νόμο για τη Δικαιοσύνη και την Ειρήνη», εξήγησε η Μέρι Κονέχο, ανώτερο στέλεχος της εισαγγελίας.
Η ίδια εισαγγελική λειτουργός ανέφερε ότι τα λείψανα 4.296 ανθρώπων παραδόθηκαν στις οικογένειές τους σε εννιά επαρχίες της χώρας, στην πλειονότητά τους στην Αντιόκια (βορειοδυτικά) και στη Μαγκνταλένα (βόρεια).
Η κυβέρνηση του πρώην προέδρου Άλβαρο Ουρίμπε (2002-2010) είχε καταλήξει με τις AUC σε μια συμφωνία αφοπλισμού τους και ο νόμος για τη Δικαιοσύνη και την Ειρήνη που είχε προωθηθεί τότε προέβλεπε για τους μεταμελημένους παραστρατιωτικούς ποινές κάθειρξης έως οκτώ ετών το μέγιστο εάν αποκήρυσσαν τα εγκλήματά τους, συμπεριλαμβανομένων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.
Στην ένοπλη σύρραξη στην Κολομβία, η οποία διαρκεί πάνω από μισό αιώνα, ενεπλάκησαν στην πορεία των ετών οργανώσεις ανταρτών της άκρας αριστεράς, ακροδεξιοί παραστρατιωτικοί, ο στρατός, τα σώματα ασφαλείας και συμμορίες του οργανωμένου εγκλήματος, με φόντο το λαθρεμπόριο ναρκωτικών. Ο εμφύλιος πόλεμος είχε πάνω από οκτώ εκατομμύρια θύματα– 260.000 νεκρούς, τουλάχιστον 60.000 εξαφανισμένους, 7,4 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους.
Ο σημερινός πρόεδρος Χουάν Μανουέλ Σάντος, ο οποίος θα εγκαταλείψει την εξουσία τον Αύγουστο, υπέγραψε στα τέλη του 2016 μια ιστορική συμφωνία ειρήνης με την οργάνωση Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC), που αφοπλίστηκε και μετασχηματίστηκε σε πολιτικό κόμμα με το ίδιο ακρώνυμο στα ισπανικά.
Η συμφωνία προέβλεπε τη δημιουργία ειδικής μονάδας για την αναζήτηση των εξαφανισθέντων, που υπολογίζεται ότι μπορεί να φθάνουν ακόμα και τους 83.000 ανθρώπους. Ο αριθμός των ανθρώπων που εξαφανίστηκαν στην Κολομβία είναι υψηλότερος από κάθε άλλον που καταγράφηκε επί των ημερών οποιαδήποτε δικτατορίας στη νότια Αμερική.
