Ο ΟΗΕ επανέλαβε σήμερα ότι είναι αποφασισμένος να καταπολεμήσει το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης αμάχων από κυανόκρανους του Οργανισμού, προτείνοντας ακόμη και την προσαγωγή των υπευθύνων σε στρατοδικεία, την ίδια στιγμή που έρχονται στο φως νέες φρικιαστικές καταγγελίες σύμφωνα με τις οποίες μέλη των ειρηνευτικών δυνάμεων και Γάλλοι στρατιώτες εμπλέκονται σε βιασμούς και κτηνοβασίες στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.
«Θα συζητήσουμε με τις χώρες-μέλη (του ΟΗΕ) την πιθανότητα προσαγωγής τους σε επιτόπιο στρατοδικείο, στη χώρα όπου διαπράχθησαν αυτές οι αξιόμεμπτες πράξεις», είπε ο Ερβέ Λαντσούς, ο επικεφαλής των ειρηνευτικών επιχειρήσεων του Οργανισμού, κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησε σήμερα στο Μπαγκουί. «Κάτι τέτοιο θα έδειχνε στα θύματα ότι ασχολούμαστε μαζί τους», εξήγησε.
Ένα άλλο μέτρο που εξετάζεται, είναι να λαμβάνεται δείγμα γενετικού υλικού από τους κυανόκρανους πριν αναπτυχθούν σε μια περιοχή γιατί με αυτόν τον τρόπο «θα μπορούσε να απλοποιηθεί η διαδικασία των τεστ πατρότητας», εφόσον κατηγορηθούν για βιασμούς γυναικών.
Οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ έχουν ταυτοποιήσει και πάρει καταθέσεις από 108 νέα θύματα που υποστηρίζουν βιαστηκαν στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία μετά το 2013, ανέφερε την Πέμπτη ο εκπρόσωπος του Οργανισμού Στεφάν Ντουζαρίτς. Τα περισσότερα από τα θύματα είναι ανήλικα κορίτσια.
Στο περιθώριο της συνόδου που διεξάγεται στην Ουάσινγκτον για την πυρηνική ασφάλεια, ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν εξέφρασαν τη βούλησή τους «να αποκαλυφθεί η αλήθεια» και να τιμωρηθούν οι στρατιώτες που εμπλέκονται σε τέτοιες υποθέσεις.
Ένας αξιωματούχος του ΟΗΕ από τη Νέα Υόρκη είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι, με βάση τις πληροφορίες που έχουν συλλεχθεί μέχρι στιγμής, Γάλλοι στρατιώτες της ειρηνευτικής δύναμης Sangaris ανάγκασαν το 2014 τρία κορίτσια να έρθουν σε σεξουαλική επαφή με ζώα. Σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση AIDS-Free World, οι στρατιώτες είχαν δέσει τα θύματά τους, μέσα σε ένα στρατόπεδο και κατόπιν τις άφησαν να φύγουν αφού έδωσαν στην καθεμιά τους 5.000 φράγκα της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας — ποσό που αντιστοιχεί σε λιγότερα από 9 δολάρια.
Ο Ντουτζαρίτς επέμεινε πάντως ότι το επεισόδιο αυτό «δεν έχει επιβεβαιωθεί».
Εκτός από τους Γάλλους στρατιώτες, περίπου 100 καταγγελίες έχουν γίνει σε βάρος στρατιωτών από το Μπουρούντι και την Γκαμπόν οι οποίοι μετείχαν στην αποστολή του ΟΗΕ (Minusca) στην περιοχή του Κεμό. Ενδέχεται όμως να έχουν διαπραχθεί παρόμοια εγκλήματα και σε άλλες επαρχίες της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας.
«Υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός καταγγελιών» σε βάρος μελών της Minusca, της Misca (σ.σ. η αφρικανική δύναμη που είχε αναπτυχθεί το 2013 και κατόπιν, το 2014, έδωσε τη σκυτάλη στον ΟΗΕ) και της Sangaris», εξήγησε η Νταϊάν Κόρνερ, η υπαρχηγός της Minusca. «Προσπαθούμε να μιλήσουμε με τα θύματα για να διαπιστώσουμε τι ακριβώς έγινε και να πάρουμε μια ιδέα του εύρους του προβλήματος», συνέχισε.
Πολλές από τις καταγγελίες αφορούν προηγούμενα έτη (από το 2013 μέχρι το 2015) αλλά «δεν αποκλείουμε να υπάρχουν και πρόσφατες», εξήγησε η Κόρνερ.
Ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ δήλωσε απόψε ότι εάν επιβεβαιωθούν «οι αμέτρητες καταγγελίες περί σεξουαλικής κακοποίησης» από Γάλλους στρατιώτες στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, τότε «θα πληγεί η τιμή της Γαλλίας» και προειδοποίησε ότι οι δράστες θα τιμωρηθούν παραδειγματικά.
Τα Ηνωμένα Έθνη δέχονται σφοδρές επικρίσεις για την ανικανότητά τους να εξαλείψουν το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης αμάχων από τους κυανόκρανους. Ένα φαινόμενο που πήρε ακραίες διαστάσεις στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Ο αριθμός των βιασμών που αποδίδονται στους κυανόκρανους αυξήθηκε μάλιστα το 2015, σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά. Καθώς το σκάνδαλο επαιρνε διαστάσεις χιονοστιβάδας, ο Μπαν Γκι-μουν απέπεμψε τον περασμένο Αύγουστο τον επικεφαλής της Minusca αλλά οι καταγγελίες συνεχίστηκαν.
Η καθυστέρηση στην απόδοση δικαιοσύνης οφείλεται εν μέρει στο σύστημα των κυρώσεων που εφαρμόζεται για τους στρατιώτες του ΟΗΕ: μόνο η χώρα καταγωγής τους μπορεί να τους δικάσει.
Στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, μια χώρα που σπαράσσεται εδώ και χρόνια από τη βία, όπου δρουν ακόμη πολλές ένοπλες εγκληματικές ομάδες και όπου οι κάτοικοι ζουν κάτω από συνθήκες ακραίας φτώχειας, το εμπόριο του σεξ έχει καταστεί μέσο επιβίωσης. Σχεδόν όλες οι καταγγελίες αφορούν βιασμούς που έγιναν κοντά σε καταυλισμούς εκτοπισμένων, ανθρώπων ιδιαίτερα ευάλωτων, που ζουν κοντά σε στρατιωτικές βάσεις.
Σύμφωνα με μάρτυρες που μίλησαν πρόσφατα στο Γαλλικό Πρακτορείο στον καταυλισμό του Μπόκο, πολλά νεαρά κορίτσια δέχονται να έχουν καθημερινά σεξουαλικές επαφές με άνδρες –στρατιώτες και μη– κυριολεκτικά για ένα κομμάτι ψωμί ή για 500 τοπικά φράγκα (80 σεντς).
Για να εμποδιστούν νέες επιθέσεις σε γυναίκες και κορίτσια οι κυανόκρανοι υποχρεούνται πλέον να παραμένουν στο στρατόπεδό τους όταν δεν έχουν υπηρεσία και αντί για αυτούς περιπολούν μόνο αστυνομικοί.
«Θα πρέπει τα Ηνωμένα Έθνη να πράξουν το καθήκον τους αλλά και οι χώρες-μέλη να κάνουν τα πάντα ώστε οι στρατιώτες που επιλέγονται να είναι άνθρωποι που δεν μπορείς να τους προσάψεις τίποτα: να είναι ευαισθητοποιημένοι, να είναι εκπαιδευμένοι, να τους έχουν προειδοποιήσει για τις κυρώσεις που θα υποστούν εφόσον αποδειχθούν οι καταγγελίες», κατέληξε ο Λαντσούς.