Ανεργία και μετανάστευση «πλήττουν» το ιατρικό δυναμικό της χώρας. Την ίδια στιγμή, καταρρέει το σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) με το φιάσκο των Τοπικών Μονάδων Υγείας (ΤΟΜΥ) να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Στους 12.629 γιατρούς ανέρχεται το «έλλειμμα» της ελληνικής δεξαμενής ιατρών του λεκανοπεδίου – τόσοι είναι οι λειτουργοί του Ιπποκράτη που έχουν φύγει μόνο από τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών (ΙΣΑ) αναζητώντας επαγγελματική διέξοδο σε άλλα κράτη τα τελευταία δέκα χρόνια, με τους 281 γιατρούς, κυρίως ειδικευμένους, να έχουν φύγει από την αρχή του έτους.
«Οι Έλληνες γιατροί πληρώνουν τη χρόνια απουσία εθνικής στρατηγικής στο θέμα της διαχείρισης του επιστημονικού δυναμικού. Έτσι φτάσαμε στο σημείο να μας…χειροκροτούν όλα τα υγειονομικά συστήματα της Ευρώπης για τους γιατρούς που τους στέλνουμε, και να μας ζητούν κι άλλους» ανέφερε ο πρόεδρος του ΙΣΑ, κ. Γιώργος Πατούλης, σήμερα στη διάρκεια συνέντευξης τύπου για την ανεργία και τη μετανάστευση των Ελλήνων γιατρών.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε, η ανεργία των γιατρών βρίσκεται σε επίπεδα – ρεκόρ, με το 28% των μελών του ΙΣΑ να είναι άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι. Περισσότερα από 2.100 μέλη του ΙΣΑ είναι άνεργα την τελευταία πενταετία και 1.500 γιατροί ζητούν ετησίως από τον Σύλλογο πιστοποιητικά για μετάβαση στο εξωτερικό. Τον περασμένο μήνα, τα εγγεγραμμένα μέλη του ΙΣΑ ήταν 24.815, όταν το 2017 ήταν 25.090 και το 2009 ήταν 25.825.
«Το υπουργείο Υγείας, οδηγεί σε οικονομική ασφυξία τον ιατρικό κόσμο, ενώ έχει δώσει το τελειωτικό χτύπημα στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Οδηγεί τα καλύτερα μυαλά της χώρας στη μετανάστευση και στερεί από τον Έλληνα ασθενή ποιοτικές υπηρεσίες υγείας επιχειρώντας να δομήσει ένα φθηνό και χαμηλής ποιότητας Πρωτοβάθμιο Σύστημα Υγείας» τόνισε ο κ. Πατούλης και διευκρίνισε ότι ο ΙΣΑ θα δώσει μάχη για τα μέλη του και τη δημόσια υγεία.
Την ίδια ώρα, η κατάρρευση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας έχει επιπτώσεις στη Δημόσια Υγεία. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΙΣΑ, στο Κοινωνικό Ιατρείο του ΙΣΑ συρρέουν καθημερινά ασφαλισμένοι που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν από τις δημόσιες δομές.
Το φιάσκο των ΤΟΜΥ
Βατερλό για το υπουργείο Υγείας, αποδείχθηκε η προσπάθεια στελέχωσης του συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Ο ιατρικός κόσμος γύρισε την πλάτη, στην πρόσκληση ενδιαφέροντος, τόσο για οικογενειακούς γιατρούς όσο και για τη στελέχωση των ΤοΜΥ.
Ειδικότερα τα στοιχεία που παρατέθηκαν είναι αποκαλυπτικά: ο ΙΣΑ χορήγησε 372 βεβαιώσεις για την πρόσκληση ενδιαφέροντος, για οικογενειακούς γιατρούς ενώ ο Ιατρικός Σύλλογος Πειραιά 91, δηλαδή συνολικά 463 βεβαιώσεις ιατρών για την κάλυψη 1.250 θέσεων στην Αττική. Το ποσοστό κάλυψης δεν ξεπερνά το 37%, γεγονός που καθιστά αδύνατη τη λειτουργία του νέου συστήματος.
Πρόκειται για τη δεύτερη παταγώδη αποτυχία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας, μετά την αδυναμία στελέχωσης των ΤοΜΥ, για τις οποίες ήταν ανάλογα χαμηλό το ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τις ΤοΜΥ στην Περιφέρεια Αθηνών έγιναν μόλις 53 αιτήσεις, για την κάλυψη 195 θέσεων! Ανάλογη είναι η εικόνα και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας, όπου οι αιτήσεις των υποψηφίων μετά βίας κάλυψαν το 1/3 των θέσεων.
«Ο ΕΟΠΥΥ παρά το πρόσφατο φιάσκο των ΤΟΜΥ και του θεσμού του οικογενειακού ιατρού δεν αντιλαμβάνεται ότι εκείνος χρειάζεται τους ιατρούς για να παρέχει υπηρεσίες στους Έλληνες πολίτες και όχι το αντίστροφο. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι υγεία χωρίς γιατρούς δεν γίνεται . Είναι πρωτοφανής, η προχειρότητα και η αναποτελεσματικότητα ,με την οποία αντιμετωπίζονται τα κρίσιμα ζητήματα.Οι Ιατρικοί Σύλλογοι της χώρας είχαμε προειδοποιήσει ότι επιχειρείται να δομηθεί ένα θνησιγενές και ανεδαφικό σύστημα Πρωτοβάθμια Φροντίδας Υγείας που προβλέπει χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες ενώ αντιμετωπίζει τόσο τους ασθενείς όσο και τους γιατρούς, ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας» σχολίασε ο πρόεδρος του ΙΣΑ.
Μάλιστα, ακόμη πιο διεκδικητικός εμφανίστηκε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Επιστημονικού Υγειονομικού Προσωπικού ΕΟΠΥΥ-ΠΕΔΥ, κ. Παναγιώτης Ψυχάρης – ο οποίος σημειωτέον είναι στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ- που προανήγγειλε νομικό πόλεμο έναντι της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας και των αποφάσεών της. «Είμαστε έτοιμοι να κινηθούμε δικαστικά και να διαφυλάξουμε τα εργασιακά μας δικαιώματα. Και ξέρουμε πως θα έχουμε την στήριξη του ΙΣΑ σε αυτή την κίνηση και είμαστε αποφασισμένοι να το φτάσουμε μέχρι τέλους» είπε ο κ. Ψυχάρης, αναφερόμενος σε εγκύκλιο του υπουργείου Υγείας με την οποία ζητείται από τους γιατρούς των Κέντρων Υγείας να «γίνουν» οικογενειακοί γιατροί και να καταγράφουν πληθυσμό ευθύνης τους. «Πρόκειται για αλλότρια καθήκοντα. Εξαναγκάζονται με τον πιο άσχημο τρόπο οι γιατροί των Κέντρων Υγείας να εργαστούν για τις ΤΟΜΥ. Παραβιάζονται κατάφωρα τα εργασιακά δικαιώματα των γιατρών των Κέντρων Υγείας. Δεν θα το ανεχθούμε» κατέληξε ο κ. Ψυχάρης.
Καταστροφικό το clawback
Στον αφανισμό οδηγεί το υπουργείο Υγείας, πολυϊατρεία και ιατρούς με ειδικότητες εργαστηριακές και κλινικοεργαστηριακές που καλούνται να πληρώσουν παράλογα και καταστροφικά ποσά clawback. Τα μέλη του ΔΣ του ΙΣΑ, και οι εκπρόσωποι των Επιστημονικών Ενώσεων και των Επαγγελματικών Φορέων, κατήγγειλαν την καταστροφική πολιτική του υπουργείου και ζήτησαν την άμεση απόσυρση του άδικου και παράλογου clawback που οδηγεί στην οικονομική εξαθλίωση τον ιατρικό κόσμο. Όπως εξήγησαν τα πολυϊατρεία και τα εργαστήρια της γειτονιάς, οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στο λουκέτο, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις το clawback, φτάνει σε ποσοστό το 48% της αξίας της εξέτασης, ώστε να καθίσταται πραγματικά ανέφικτη, η ορθολογική λειτουργία ενός φορέα και να υφίσταται πλέον άμεσος κίνδυνος υποβάθμισης της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών.
Ο ΙΣΑ ζητά για άλλη μια φορά να συναφθούν συλλογικές συμβάσεις με τους κατά τόπους Ιατρικούς Συλλόγους, κατά πράξη και περίπτωση, για όλες τις ιατρικές ειδικότητες με ελεύθερη επιλογή ιατρού, για όσους ιατρούς το επιθυμούν.
Επίσης, όπως ανακοίνωσε ο κ. Πατούλης αποφασίσθηκε να δημιουργηθεί πλατφόρμα για τη συλλογή υπογραφών ιατρών και φορέων που πλέον απαιτούν συλλογική σύμβαση, σε επίπεδο κάθε ιατρικού συλλόγου.
Τέλος, πρόκειται να εξεταστεί ως άμεσο μέτρο η αποχή, αλλά και η διακοπή της σύμβασης με τον ΕΟΠΥΥ ενώ θα δημιουργηθεί Επιτροπή, για τον καθορισμό της ελάχιστης τιμής αποζημίωσης της ιατρικής επίσκεψης και κάθε ιατρικής πράξης και εργαστηριακής εξέτασης ανά ειδικότητα, με βάση το πραγματικό κόστος, στο πλαίσιο της βέλτιστης ιατρικής πρακτική.