Η ζαλάδα και η τάση λιποθυμίας κατά τη μετάβαση από καθιστή σε όρθια θέση αποτελούν ενδείξεις για την απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης, κατάσταση ευρύτερα γνωστή ως ορθοστατική υπόταση.
Σύμφωνα με μια νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Neurology της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, η ορθοστατική υπόταση στη μέση ηλικία «προειδοποιεί» για σοβαρές επιπλοκές στην εγκεφαλική λειτουργία
«Η ορθοστατική υπόταση έχει συνδεθεί στο παρελθόν με την καρδιοπάθεια, τις λιποθυμίες και τις πτώσεις κι έτσι θέλαμε να πραγματοποιήσουμε μια εκτενή μελέτη ώστε να διαπιστώσουμε αν η συγκεκριμένη μορφή υπότασης συνδέεται επίσης με προβλήματα στον εγκέφαλο» αναφέρει η Δρ Αντρέα Ρόλινγκς από την Σχολή Δημόσιας Υγείας Μπλούμπεργκ του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς και μία εκ των συντακτών της μελέτης.
Για τον σκοπό αυτόν, οι ερευνητές παρακολούθησαν 11.709 άτομα με μέση ηλικία τα 54 έτη για διάστημα 25 ετών κατά μέσο όρο. Κατά την περίοδο παρακολούθησης οι συμμετέχοντες πραγματοποίησαν έως και πέντε συναντήσεις με τους ερευνητές, κατά τη διάρκεια των οποίων υποβλήθηκαν σε ειδικό τεστ ώστε να αξιολογηθεί αν παρουσιάζουν ορθοστατική υπόταση. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε διαπιστωμένη καρδιοπάθεια ή ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου στην αρχή της μελέτης.
Ως κρίση ορθοστατικής υπότασης ορίστηκε μια πτώση τουλάχιστον 20 mmHg στη συστολική πίεση ή τουλάχιστον 10 mmHg στη διαστολική πίεση κατά την αλλαγή στάσης του σώματος.
Από το σύνολο των συμμετεχόντων, οι 552 (4,7%) διαπιστώθηκε πως πληρούσαν τα κριτήρια για ορθοστατική υπόταση. Από την ανάλυση του ιατρικού ιστορικού των συμμετεχόντων προέκυψε ότι κατά την 25ετία παρακολούθησης 1.068 άτομα εκδήλωσαν άνοια και 842 έπαθαν ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Μελετώντας τον ιατρικό φάκελο των συμμετεχόντων σε συνάρτηση με τις μετρήσεις της πίεσης, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως όσοι από τους συμμετέχοντες παρουσίαζαν κρίσεις ορθοστατικής υπότασης ήταν 54% πιο πιθανό να εκδηλώσουν αργότερα άνοια συγκριτικά με όσους δεν παρουσίαζαν απότομες διακυμάνσεις στην πίεσή τους. Από όλους τους συμμετέχοντες με διαπιστωμένη ορθοστατική υπόταση άνοια εκδήλωσαν ποσοστό 12,5%, ενώ μεταξύ όσων δεν είχαν ορθοστατική υπόταση το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 9%.
Όσο για τα ισχαιμικά εγκεφαλικά, ποσοστό 15,2% των συμμετεχόντων με ορθοστατική υπόταση υπέστησαν τέτοιου είδους επεισόδιο, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό μεταξύ των υγιών ατόμων ήταν μόλις 6,8%. Ο κίνδυνος ισχαιμικού εγκεφαλικού υπολογίστηκε πως είναι διπλάσιος για τα άτομα με ορθοστατική υπόταση συγκριτικά με τα άτομα με φυσιολογική πίεση.
Να σημειωθεί ότι δεν εντοπίστηκε συσχέτιση ανάμεσα στην ορθοστατική υπόταση και στα αιμορραγικά εγκεφαλικά επεισόδια.
«Η μέτρηση της ορθοστατικής υπότασης στη μέση ηλικία αποτελεί ενδεχομένως ένα νέο εργαλείο για την αναγνώριση των ομάδων υψηλού κινδύνου για άνοια ή εγκεφαλικό» αναφέρει η Δρ Ρόλινγκς, προσθέτοντας πως «θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες προκειμένου να διαπιστωθούν οι αιτίες πίσω από το φαινόμενο και να διερευνηθούν πιθανές στρατηγικές πρόληψης».
