Η Μονή Αγάθωνος γιορτάζει στις 6 Αυγούστου Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και στις 15 Αυγούστου της Παναγίας. Σήμερα το απόγευμα θα τελεστεί ο μεγάλος εσπερινός. Σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα όπως αρμόζει στην πίστη μας και την ιστορία του Μοναστηριού…
Είναι τόσο κοντά, όσο μακρυά. Είναι μέσα στη φύση και αφιερωμένη στο Θεό, σε υψόμετρο 553 μέτρα στην πλαγιά του όρους Οίτη. Σπάνια ομορφιά. Είναι η Ιερά Μονή Αγάθωνος, εκεί από τον 14ο-15ο αιώνα.
Είναι μόλις 40 λεπτά από τη Λαμία και 3,5 ώρες από την Αθήνα, αλλά ποιος είναι εκείνος που ορίζει το κέντρο που βρίσκεται. Ιδανική για μια γρήγορη ανάσα από την πολύβουη καθημερινότητα και τις δυσκολίες της ζωής.
Μια διαφορετική Μονή, για πολλούς διαφορετικούς λόγους επισκέψιμη, σημείο συνάντησης πολλών. Η παράδοση θέλει πως το παλαιό Μοναστήρι, που ασκήτευε ο Όσιος Αγάθωνας και βρισκόταν στα όρια των γειτονικών χωριών Λυχνού και Καστανιάς, υπέστη καθίζηση με αποτέλεσμα η εικόνα της Παναγίας να εξαφανιστεί, για να βρεθεί σε φωτόλουστη σπηλιά και εκεί, κοντά στη σημερινή του θέση να κτιστεί το επιβλητικό μοναστήρι. Εκεί, ασκήτευε ο μοναχός Αγάθωνας ενώ μετά τον θάνατό του το μοναστήρι μετονομάστηκε από τους μοναχούς λαμβάνοντας το όνομά του.
Το καθολικό της ανδρικής μονής χρονολογείται από τον πρώτο ιστορικό ερευνητή στον 15ο ή 16ο αιώνα. Ξεχωρίζει το μεγαλόπρεπο καθολικό αθωνικού τύπου -σταυροειδής τρούλος, σύνθετος τετρακιόνιος με ενσωματωμένα τέσσερα παρεκκλήσια. Πλέον διασώζονται ελάχιστες τοιχογραφίες λόγω της φθοράς του χρόνου και της καταστροφικής μανίας του Δράμαλη, που πυρπόλησε το καθολικό το έτος 1822. Η εικόνα της Παναγίας του Αγάθωνα μαρτυρούν πολλοί πως είναι θαυματουργή.
Σύμφωνα με μαρτυρίες η προσφορά της μονής στους χρόνους της επανάστασης του 1821 ήταν μεγάλη καθώς για την επιτυχία του αγώνα διέθεσε και τους ιδίους τους μοναχούς της, οι οποίοι συστρατεύτηκαν με τους αγωνιστές του Πατρατζικιώτη οπλαρχηγού, Μήτσου Κοντογιάννη ενώ εκεί ήταν σημείο συνάντησης για τις τακτικές συγκεντρώσεις αγωνιστών της Επανάστασης.
Επί δεκαετίες ηγούμενος της Μονής διατέλεσε ο αρχιμανδρίτης Γερμανός Δημάκος, ο θρυλικός αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, ο «παπα-Ανυπόμονος», στενός συνεργάτης του Άρη Βελουχιώτη. Εκείνος όρκιζε τους αντάρτες στο Ευαγγέλιο ενώ το έργο του ήταν τόσο μεγάλο που εκατοντάδες πιστοί έσπευδαν εκεί για να τον δουν.
Η μονή έγινε επίσης γνωστή μετά την κοίμηση του ιερομόναχου Βησσαρίωνα Κορκολιάκου, το σκήνωμα του οποίου παραμένει σχεδόν άφθαρτο σε παρεκκλήσι της μονής.
Παγόνια, φασιανοί, πέρδικες και πάπιες συνθέτουν το σημερινό τοπίο μαγείας που μαζί με τα ελάφια και τα αγριοπρόβατα σου μαρτυρούν την εξέλιξη του τότε και του τώρα, αλλά και της ζωής που συνεχίζεται…
Η μονή αναλλοίωτη στο χρόνο, όμως, σύγχρονος επίγειος παράδεισος που η ηρεμία χανόταν μόνο για λίγο από τις φωνές παιδιών που ανηφορούσαν για την ευχή του πνευματικού τους, του π. Δαμασκηνού που «έφυγε» για άλλες πολιτείες. Πράγμα σπάνιο για έναν ηγούμενο, αποκομμένο από τους γρήγορους ρυθμούς της ζωής, να τον αναζητούν παιδιά. Κάπου εκεί και η «Μελίνα».
Τόσο κοντά, τόσο μακρυά..
Η Ιερά Μονή Αγάθωνος στο παρελθόν, μέσα από την σελίδα ypati.wordpress
Ξακουστή Μονή στο πανελλήνιο, βρίσκεται σε περίπου 5 km απόσταση από την Υπάτη.Φέρεται να έχει χτιστεί τον 14ο-15ο αιώνα καί θεωρείται βυζαντινής επιρροής. Η ονομασία οφείλεται στον μοναχό Αγάθωνα.Η καταστροφή από τον Τούρκο Δράμαλη το 1822, στέρησε αρκετές από τις θαυμάσιες τοιχογραφίες και φυσικά κάποιες διασώζονται μέχρι σήμερα..Ο αρχιμανδρίτης Γερμανός Δημάκος υπήρξε γιά χρόνια η ηγετική μορφή του μοναστηριού, όντας γνωστός γιά την αντιστασιακή του δράση (πατήρ Ανυπόμονος).Πολλοί επισκέφθηκαν επίσης τα τελευταία χρόνια την Μονή, λόγω του σκηνώματος του καλόγερου Βησσαρίωνα (παπά Βραχνός).Το “μοναστήρι της Αγάθωνης” είναι ανδρική μονή καί γιορτάζει του Σωτήρος και τον Δεκαπενταύγουστο. Βρίσκεται σε υψομετρική θέση 530 μέτρων.Λειτουργεί εκτροφείο θηραμάτων καί πολύ ενδιαφέρον Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Οίτης.
1939
Μονή Αγάθωνος 1939. Κάτω από αριστερά Ρώδης Παπαρούνης, Θάλεια Καραγιάννη, Τασία Γρηγορίου, Κατίνα Κατσίμπρα. Πάνω από αριστερά Γεώργιος Δασκαλόπουλος, Παπαζαχαρία, Αφροδίτη Δασκαλοπούλου, Χρήστος Γρηγορίου, Ανδρέας Κατσίμπρας.
1950
Tο 1950 στην ΙΜ. Διακρίνονται οι: ο Ηγούμενος Γερμανός Δημάκος, οικ. Καλαντζή, ζεύγος Δελήμπαση Κ.Γιαννέλος Αχ.
1955
6η Αυγούστου. Παραδοσιακό τελετουργικό έθιμο η γιορτή του Σωτήρος στην κοινωνικότητα των Υπαταίων. Από τα παιδικά μας χρόνια θυμόμαστε τα «κονβόι» των αυτοκινήτων που ανεβοκατέβαιναν από το μοναστήρι, τόσο την παραμονή όσο και ανήμερα του εορτασμού.Σε φωτογραφία του 1955 η δοξολογία από τον Μητροπολίτη Φθιώτιδας στην μονή Αγάθωνος. Γιορτή του μεσοκαλόκερου, γιορτή απόλαυσης του θέρους. Παλαιότερα κυρίως, αλλά ακόμη και σήμερα, οι επισκέπτες ξενυχτούσαν στον περίβολο της Μονής το βράδυ της παραμονής γιά να παραβρεθούν στην πρωινή λειτουργία. Ο εορτασμός παλαιότερα αποτελούσε εκδρομική αφορμή γιά το Λυχνό και σχεδόν πάντα γίνεται πανηγύρι με δημοτικά τραγούδια («κλαρίνα»).
1952
Στην φωτογραφία του 1952 βλέπουμε νεολαίους της Αμαλώτας να διασκεδάζουν στην λυχνιώτικη βρύση Πλατάνια ανήμερα 6 Αυγούστου.
………………………………………………………………………………………
1955
1955.
1956
Η διαμόρφωση του χώρου το 1956.
1956
Καί πάλι το 1956 βλέπουμε παρέα Υπαταίων στην κατηφόρα πριν την σημερινή εξωτερική είσοδο. Διακρίνονται οι Παγώνης Νικόλαος, Γεωργίου Ηλίας, Γράψας Ιωάννης, Παπαζαχαρίας Ζαχαρίας και Ζαφείρης Κωνσταντίνος.
1958
1958. Υπαταίες στην μονή Αγάθωνα .Όρθια δεξιά η Χριστίνα Καραμπά.(Παπαγεωργίου και Κολοκοτρώνη).
1958
1958 Ιδια σύνθεση στην είσοδο της εκκλησίας..
1959
1959. Μονή Αγάθωνος (τού Σωτήρος)
1960
Στον σημερινό χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων, φωτογραφίζονται (με φόντο τα ..σταθμευμένα άλογα) το 1960 οι Κοντογεώργος Δημήτριος, Παγώνης Κωνσταντίνος και Κατσίμπρας Επαμεινώνδας.
1962
1962 στην μονή Αγάθωνα.Μεταξύ άλλων διακρίνονται από αριστερά πρός δεξιά: Λαινάς Απόστολος, Ράπτη Ευθυμία, Ξυθάλης Λευτέρης, Πάτερ ηγούμενος Γερμανός, Ράπτης Σπυρίδων, Κατσίμπρας Πέτρος και η μητέρα του Τόλια Καρυαμπά. Η μικρή με τα λευκά είναι η Βικτωρία Ράπτη.
1963
Στο Λυχνιώτικο πανηγύρι το 1963 φωτογραφίζονται ο Απόστολος (Τόλιας) Καρυαμπάς και ο Επαμεινώνδας (Νώντας) Κατσίμπρας.
1965
1965 Ανήμερα του Σωτήρος προσκυνητές από την Υπάτη ξεκινούν με τά άλογα για την Μονή Αγάθωνος.
1965
1965. στα δεξιά Νίκος Μπριάνας.
1965
Το 1965 Υπατιώτες φωτογραφίζονται στον σημερινό χώρο στάθμευσης ανήμερα της γιορτής. Tρίτη από αριστερά είναι η Καραμπά Χριστίνα.
1965
1965. Βασίλης Κοντογεώργος με τον πατέρα του, του Σωτήρος στην Αγάθωνη..
1965
Αποψη της Ι.Μονής το 1965.
1965
Η είσοδος της ΙΜ το 1965.
1965
1965. Ο Νίκος Ζαφείρης μέ την μητέρα του φωτογραφίζεται πάνω από την Μονή Αγάθωνος στις 15 Αυγούστου.
1965.
1967
1980
1980 Αποψη της μονής από ψηλά.
2006
Φωτογραφία του 2006, με το σπιτάκι του Ηγούμενου να φαίνεται εκεί ψηλά.
Με πληροφορίες από iefimerida.gr και ypati.wordpress
