Για πέντε ασθένειες που έχουν τη δυναμική επιδημίας μέσα στο 2016 εφιστά την προσοχή η διεθνής ανθρωπιστική οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Médecins Sans Frontières/MSF), την ώρα που το εκτελεστικό συμβούλιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, συνεδριάζει στη Γενεύη.
Χωρίς την απαραίτητη επένδυση στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των ξεσπασμάτων χολέρας, ελονοσίας, ιλαράς, μηνιγγίτιδας και μιας ομάδας ασθενειών που μεταδίδονται από ιούς και παράσιτα, είναι πιθανόν οι ασθένειες αυτές να αποτελέσουν ακόμη μεγαλύτερη απειλή για την υγεία των ανθρώπων το επόμενο έτος.
Οι υπάρχουσες στρατηγικές για την πρόληψη μεγάλων επιδημιών θεωρούνται μόνο μερικώς επιτυχημένες. Οι επιδημίες συνεχίζουν να ξεσπούν, συχνά με καταστροφικές συνέπειες για κάποιες λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες. Δημιουργούν «ρωγμές» στα εθνικά συστήματα υγείας, εξαντλούν τους διαθέσιμους πόρους και, σε πολλές περιπτώσεις, προκαλούν τον θάνατο ενός μεγάλου αριθμού ανθρώπων.
«Γνωρίζουμε ότι χιλιάδες ζωές θα κινδυνεύσουν το επόμενο έτος, παρόλο που υπάρχουν τα μέσα για την αποτροπή αυτών των θανάτων», τονίζει η Δρ Monica Rull, σύμβουλος υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Επιδημίες χολέρας, ελονοσίας, ιλαράς και μηνιγγίτιδας ξεσπούν κάθε χρόνο, προκαλώντας τον θάνατο σε πολλούς ανθρώπους- και αυτό πρέπει να σταματήσει. Την ίδια στιγμή, πρέπει να αντιμετωπιστεί η απειλή από ιούς και παρασιτικές ασθένειες που εμφανίζονται και επανεμφανίζονται – όπως ο δάγκειος πυρετός, ο ιός Ζίκα, ο ιός Έμπολα και το Κάλα-Αζάρ».
Μαζί με τα μέτρα πρόληψης, πρέπει να διατεθούν πόροι ώστε να δημιουργηθούν αποτελεσματικά συστήματα αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Πρέπει να γίνει μια ευρύτερη προσπάθεια ώστε οι χώρες που το χρειάζονται να ενισχύσουν την υποδομή τους στον τομέα της υγείας και οι τοπικές κοινότητες να εκπαιδευτούν σε θέματα υγείας.
Με το που ξεσπά μία επιδημία, μηχανισμοί έγκαιρης προειδοποίησης πρέπει να συνοδεύονται από δράσεις ταχείας ανταπόκρισης για την παροχή δωρεάν ποιοτικής ιατρικής φροντίδας σε όλους όσους έχουν πληγεί.
Οι προτεραιότητες της έρευνας και ανάπτυξης (R&D) πρέπει να επαναπροσδιοριστούν προς όφελος του ευρύτερου κοινού, αναγνωρίζοντας ότι κανείς δεν μπορεί να υπολογίζει στις δυνάμεις της αγοράς για την παροχή αποτελεσματικών, προσβάσιμων και οικονομικά προσιτών φάρμακα για τις λιγότερο προνομιούχες πληθυσμιακές ομάδες.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα τονίζουν ότι το πρώτο βήμα για τη διασφάλιση της υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η διασφάλιση της υγείας σε ατομικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των πιο ασθενών και ευάλωτων ανθρώπων.
«Οι τρέχουσες στρατηγικές αντιμετώπισης των επιδημιών αποτυγχάνουν να βοηθήσουν τους ανθρώπους για τους οποίους έχουν σχεδιαστεί», αναφέρει η Δρ Rull. «Αν δεν κάνουμε σημαντικές αλλαγές, θα είμαστε καταδικασμένοι να επαναλάβουμε σφάλματα του παρελθόντος και θα πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη για τις συνέπειες.»
