Γιορτάζει σήμερα η Ιερά Μονή Αγάθωνος / Οδοιπορικό στον “παράδεισο” του Άγιου Βησσαρίωνα

Χιλιάδες πιστοί αναμένεται να συρρεύσουν σήμερα 5/8 και αύριο 6/8 στην Ιερά Μονή Αγάθωνος για να γιορτάσουν τη μεγάλη γιορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Ένας εορτασμός που φέτος θα έχει ακόμη μεγαλύτερο συμβολισμό μετά την αγιοκατάταξη του Όσιου Βησσαρίωνα.

Σήμερα το απόγευμα θα τελεστεί ο μεγάλος εσπερινός. Σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα όπως αρμόζει στην πίστη μας και την ιστορία του Μοναστηριού…

Είναι τόσο κοντά, όσο μακριά. Είναι μέσα στη φύση και αφιερωμένη στο Θεό, σε υψόμετρο 553 μέτρα στην πλαγιά του όρους Οίτη. Σπάνια ομορφιά. Είναι η Ιερά Μονή Αγάθωνος, εκεί από τον 14ο-15ο αιώνα.

Είναι μόλις 40 λεπτά από τη Λαμία και 3,5 ώρες από την Αθήνα, αλλά ποιος είναι εκείνος που ορίζει το κέντρο που βρίσκεται. Ιδανική για μια γρήγορη ανάσα από την πολύβουη καθημερινότητα και τις δυσκολίες της ζωής.

Μια διαφορετική Μονή, για πολλούς διαφορετικούς λόγους επισκέψιμη, σημείο συνάντησης πολλών. Η παράδοση θέλει πως το παλαιό Μοναστήρι, που ασκήτευε ο Όσιος Αγάθωνας και βρισκόταν στα όρια των γειτονικών χωριών Λυχνού και Καστανιάς, υπέστη καθίζηση με αποτέλεσμα η εικόνα της Παναγίας να εξαφανιστεί, για να βρεθεί σε φωτόλουστη σπηλιά και εκεί, κοντά στη σημερινή του θέση να κτιστεί το επιβλητικό μοναστήρι. Εκεί, ασκήτευε ο μοναχός Αγάθωνας ενώ μετά τον θάνατό του το μοναστήρι μετονομάστηκε από τους μοναχούς λαμβάνοντας το όνομά του. Εκεί όπου ασκήτευσε και ο Άγιος – πλέον- Βησσαρίωνας.

Άγιος ο Βησσαρίωνας ο Αγαθωνίτης…

Στην Αγιοκατάταξη του Οσίου Βησσαρίωνος του Αγαθωνίτου προχώρησε στις 14 Ιουνίου η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών έστειλε κατεπείγον μήνυμά προς του πλήρωμα της τοπικής Εκκλησίας δια του οποίου ανήγγειλε το χαρμόσυνο μήνυμα της επίσημης αναγραφής στο Αγιολόγιο της κατά Ανατολάς Ορθοδόξου Εκκλησίας του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Βησσαρίωνος του Αγαθωνίτου, του Ελεήμονος και Πνευματικού.

Ο βιος του Άγιου Βησσαρίωνα

Μετά την Απελευθέρωση και τον Εμφύλιο ο π. Βησσαρίων έφυγε από την Καρδίτσα. Ήδη Αρχιμανδρίτης με πολύχρονο ασκητικό βίο και πλούσιο πνευματικό και κοινωνικό έργο, ήρθε στην Ιερά Μονή Αγάθωνος μετά το 1955, επηρεασμένος από τον επίσης Πελοποννήσιο π. Γερμανό Δημάκο. Εκεί ανέλαβε να διακονεί τον πνευματικό τομέα του Μοναστηριού. Είχε εσωτερικό διακόνημα μέσα στο Μοναστήρι, αλλά είχε και εξωτερική υπηρεσία στον κόσμο. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη πήγαινε στα Νοσοκομεία της Λαμίας, έβλεπε τους ασθενείς, τους παρηγορούσε και τους εξομολογούσε. Με τη χαρισματική προσωπικότητά του, την αγάπη του για τον άνθρωπο και τον γλυκύ και απλό τρόπο του κατάφερνε να ανακουφίζει τις πονεμένες ψυχές. Τις λοιπές ημέρες καθόταν στο Μοναστήρι, μπροστά στην Εκκλησία, υποδεχόταν με το ευπροσήγορο χαμόγελό του τον κόσμο και άκουγε τα προβλήματά του. Οι άνθρωποι που έρχονταν φορτωμένοι με πόνο, βάσανα και άγχος, έφευγαν από το Γέροντα ανακουφισμένοι. Πολλούς από αυτούς τους βοηθούσε και οικονομικά. Όσα πράγματα και χρήματα του έφερναν πολλοί άνθρωποι που τον εμπιστεύονταν, ο παππούλης τα μοίραζε στους φτωχούς και όσους είχαν ανάγκη. Έλεγε συνεχώς: «Έξω οι άνθρωποι είναι φτωχοί, έξω πεινάνε, πρέπει να τους βοηθήσουμε».

Κάθε Σαρακοστή έφευγε από το Μοναστήρι με την ευχή του Γέροντα Γερμανού και έφτανε από τη μια άκρη του Νομού Φθιώτιδος στην άλλη. Πήγαινε σε όλα τα σπίτια και βοηθούσε. Πολλές φορές κοιμόταν και εκεί. Η περιοδεία του περιλάμβανε κατ΄ αρχήν την εξομολόγηση, για την οποία τον ανέμεναν με αδημονία σε όλα τα χωριά. Ο π. Βησσαρίων εξομολογούσε και τα παιδιά στο Εκκλησιαστικό Λύκειο της Λαμίας και ήταν ο πνευματικός τους. Εξομολογούσε τα παιδιά και στο τέλος πάντοτε τους έβαζε «κάτι» στο χέρι, για να τα ενισχύσει.

Όταν λειτουργούσε ο π. Βησσαρίων, έλαμπε ολόκληρος, καθώς τελούσε τη Θεία Λειτουργία με όλο το σεβασμό και την ιεροπρέπεια που αρμόζει. Παρά το γεγονός ότι δεν μπορούσε να μιλήσει καλά, καθώς η φωνή του ήταν φθίνουσα, εξαιτίας ενός περιστατικού με τους Γερμανούς, δεν παραιτήθηκε από το Άγιο Θυσιαστήριο. Έλεγε πως: «ο δε έχω, Κύριε, τούτο σοι δίδωμι»(Πρ. γ΄, 6). Με συμβουλές που η Θεία Χάρις παραχωρούσε στην προσευχή του, με εμπνευσμένη κατήχηση, με μυστική εξομολόγηση, φιλοτεχνούσε το έργο του ο λειτουργός του Θεού. Ήταν Μέγας Εξομολόγος. Τον έβλεπαν οι άνθρωποι ευπροσήγορο, απλό, ταπεινό, με την αδύναμη φωνούλα του και έλκονταν.

Ο π. Βησσαρίων ήταν και ο «κουβαλητής» του Μοναστηριού. Έβγαινε με την εικόνα της Παναγία στα χωριά, όπου με λαχτάρα τον περίμεναν στους δρόμους οι πιστοί. Τελούσαν ακολουθίες, ο παππούλης τους εξομολογούσε, τους μιλούσε με λόγους πνευματικούς και οικοδομητικούς και εκείνοι έδιναν ευλογίες από τα προϊόντα τους. Ο π. Βησσαρίων όσα μάζευε τα μοίραζε σε δύο «σακιά». Ένα σακί έφερνε στο Μοναστήρι για τις ανάγκες του, καθώς τότε λειτουργούσε εδώ η Γεωργοτεχνική Σχολή και η Ιερά Μονή φιλοξενούσε 82 άπορα παιδιά. Όσα περιείχε το άλλο σακί τα μοίραζε κατευθείαν στους φτωχούς. Γνώριζε ποιες ήταν οι ανάγκες κάθε οικογένειας και ανάλογα έκανε τη διανομή.

Ο Γέρων Βησσαρίων πέρασε τη ζωή του νουθετώντας, συμβουλεύοντας, διακονώντας με παντοειδείς τρόπους το ποίμνιο του Θεού. Ήταν ο καλός ποιμήν, που θυσίασε τη ζωή του υπέρ των προβάτων. Τα του κόσμου όλα τα θεωρούσε σκύβαλα, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος, «ίνα Χριστόν κερδήσει». Και τον κέρδισε το Χριστό. Ο π. Βησσαρίων είναι σήμερα κοντά στον Κύριο, ο οποίος οικονόμησε εξαιρετικά να του δώσει ιδιαίτερη τιμή. Δεν τον αγίασε απλά, του κράτησε το σώμα σε αφθαρσία, για να το δούμε όλοι εμείς ιδίοις όμμασι και να πιστέψουμε, να δυναμωθούμε, να συνετιστούμε, να συγκλονιστούμε.

Η κοίμηση

Ο π. Βησσαρίων ήταν καλά στην υγεία του σε γενικές γραμμές. Δεν είχε μεγάλα προβλήματα. Προς το τέλος της ζωής του ήρθαν η κόπωση και τα γεράματα. Λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο «Σωτηρία» στην Αθήνα, όπου κοιμήθηκε από πνευμονικό οίδημα την 22 Ιανουαρίου 1991.

Η πρόσβαση στο Μοναστήρι εκείνες τις ημέρες ήταν δύσκολη λόγω έντονης χιονόπτωσης. Με δυσκολία ανέβηκε η νεκροφόρα. Για δύο ημέρες τοποθετήθηκε στην Εκκλησία, όπου πολύς κόσμος περνούσε για να χαιρετήσει το Γέροντα και να κλάψει. Έλαμπε το πρόσωπό του μέσα στο φέρετρο και το σώμα του ευωδίαζε. Το σώμα του δεν μπορούσε να ενταφιαστεί στο κοιμητήριο λόγω των καιρικών συνθηκών και ως εκ τούτου κηδεύτηκε στα Βαπτιστήρια, όπου υπήρχαν δωμάτια προορισμένα για την εξομολόγηση. Πολλοί άνθρωποι για χρόνια κατέβαιναν για να προσκυνήσουν το σκήνωμα, δείχνοντας την ευσέβειά τους. Μάλιστα πολλοί του έφερναν αφιερώματα, σαν να τα προσέφεραν σε Άγιο, χωρίς να περιμένουν οποιοδήποτε σημείο για να αποδείξει την αγιότητά του. Μάλιστα υπάρχουν αναφορές των θαυμαστών εμπειριών και των βιωμάτων που είχαν στον τάφο του Γέροντα. Πολλοί είχαν ταραχή μέσα στο σπίτι τους, μα όταν είδαν τον π. Βησσαρίωνα στον ύπνο τους, ήρθε η γαλήνη πάλι στην οικογένεια, και άλλα παρόμοια. Αποφασίστηκε να μη γίνει εκταφή, αλλά αναβάθμιση του χώρου των Βαπτιστηρίων. Ωστόσο η καθίζηση που παρουσιάστηκε στην ανατολική πλευρά του Μοναστηριού απαιτούσε το γκρέμισμα και την ανοικοδόμηση αυτής με νέα στηρίγματα. Επομένως η εκταφή ήταν απαραίτητο να γίνει. Αφού τελέστηκε Τρισάγιο, ξεκίνησε η αφαίρεση των τούβλων. Φάνηκε το φέρετρο σε άριστη κατάσταση. Αφού μεταφέρθηκε στο κοιμητήριο, άνοιξαν οι Μοναχοί το φέρετρο για να αφαιρέσουν τα οστά. Όταν όμως το άνοιξαν, διαπίστωσαν με έκπληξη ότι το σώμα του κάτω από το σάβανο ήταν άφθαρτο.

Το θαυμαστό γεγονός

Αυτό αποτελούσε θαυμαστό γεγονός και θεία οικονομία. Παρά το γεγονός ότι όλοι οι Μοναχοί πίστευαν στην αγιότητά του, η Αγία Εκκλησία έπρεπε να επιληφθεί της υπόθεσης. Ο μακαριστός Μητροπολίτης Φθιώτιδος κυρός Νικόλαος, όταν το έμαθε συγκλονίστηκε, επισκέφθηκε το Μοναστήρι και προσκύνησε συγκινημένος το ιερό σκήνωμα. Το άφθαρτο σώμα του Γέροντα μεταφέρθηκε στο παρεκκλήσιο της Αγίας Τριάδας για να προστατεύεται και έκτοτε εκεί βρίσκεται προς προσκύνηση από χιλιάδες πιστούς.

Ο ήσυχος παππούλης με τη χάρη του Θεού τάραξε το πανελλήνιο. Μετά από δεκαπέντε χρόνια βρέθηκε το σκήνωμα αυτού του ανθρώπου σε πλήρη συνοχή, απλώς συρρικνωμένο, αφυδατωμένο, να κρατά μάλιστα το Ιερό Ευαγγέλιο και να μην είναι εύκολο να του το αποσπάσει κανείς. Σαν να θέλει να μας πει ότι ξεφύγαμε από το Ευαγγέλιο και να μας προτρέπει, κυρίως τους Ιερείς: «Γυρίστε πάλι στις γάργαρες πληγές της Πίστεώς μας, στην Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση. Πάψτε να ασχολείστε με τις κοσμικότητες και τα κοινωνικά ζητήματα, είναι άλλοι αρμόδιοι για αυτά τα θέματα. Εσείς έχετε χρέος να οδηγήσετε τις ψυχές εις νομάς σωτηρίους, να ανεβάσετε τον άνθρωπο από τη Γη στον Ουρανό!…»

Το καθολικό της ανδρικής μονής χρονολογείται από τον πρώτο ιστορικό ερευνητή στον 15ο ή 16ο αιώνα. Ξεχωρίζει το μεγαλόπρεπο καθολικό αθωνικού τύπου -σταυροειδής τρούλος, σύνθετος τετρακιόνιος με ενσωματωμένα τέσσερα παρεκκλήσια. Πλέον διασώζονται ελάχιστες τοιχογραφίες λόγω της φθοράς του χρόνου και της καταστροφικής μανίας του Δράμαλη, που πυρπόλησε το καθολικό το έτος 1822. Η εικόνα της Παναγίας του Αγάθωνα μαρτυρούν πολλοί πως είναι θαυματουργή.

Σύμφωνα με μαρτυρίες η προσφορά της μονής στους χρόνους της επανάστασης του 1821 ήταν μεγάλη καθώς για την επιτυχία του αγώνα διέθεσε και τους ιδίους τους μοναχούς της, οι οποίοι συστρατεύτηκαν με τους αγωνιστές του Πατρατζικιώτη οπλαρχηγού, Μήτσου Κοντογιάννη ενώ εκεί ήταν σημείο συνάντησης για τις τακτικές συγκεντρώσεις αγωνιστών της Επανάστασης.

Επί δεκαετίες ηγούμενος της Μονής διατέλεσε ο αρχιμανδρίτης Γερμανός Δημάκος, ο θρυλικός αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, ο «παπα-Ανυπόμονος», στενός συνεργάτης του Άρη Βελουχιώτη. Εκείνος όρκιζε τους αντάρτες στο Ευαγγέλιο ενώ το έργο του ήταν τόσο μεγάλο που εκατοντάδες πιστοί έσπευδαν εκεί για να τον δουν.

Η μονή έγινε επίσης γνωστή μετά την κοίμηση του ιερομόναχου Βησσαρίωνα Κορκολιάκου, το σκήνωμα του οποίου παραμένει σχεδόν άφθαρτο σε παρεκκλήσι της μονής.

Παγόνια, φασιανοί, πέρδικες και πάπιες συνθέτουν το σημερινό τοπίο μαγείας που μαζί με τα ελάφια και τα αγριοπρόβατα σου μαρτυρούν την εξέλιξη του τότε και του τώρα, αλλά και της ζωής που συνεχίζεται…

Η μονή αναλλοίωτη στο χρόνο, όμως, σύγχρονος επίγειος παράδεισος που η ηρεμία χανόταν μόνο για λίγο από τις φωνές παιδιών που ανηφορούσαν για την ευχή του πνευματικού τους, του π. Δαμασκηνού που «έφυγε» για άλλες πολιτείες. Πράγμα σπάνιο για έναν ηγούμενο, αποκομμένο από τους γρήγορους ρυθμούς της ζωής, να τον αναζητούν παιδιά. Κάπου εκεί και η «Μελίνα».

Τόσο κοντά, τόσο μακρυά..

Η Ιερά Μονή Αγάθωνος στο παρελθόν, μέσα από την σελίδα ypati.wordpress

Ξακουστή Μονή στο πανελλήνιο, βρίσκεται σε περίπου 5 km απόσταση από την Υπάτη.Φέρεται να έχει χτιστεί τον 14ο-15ο αιώνα καί θεωρείται βυζαντινής επιρροής. Η ονομασία οφείλεται στον μοναχό Αγάθωνα.Η καταστροφή από τον Τούρκο Δράμαλη το 1822, στέρησε αρκετές από τις θαυμάσιες τοιχογραφίες και φυσικά κάποιες διασώζονται μέχρι σήμερα..Ο αρχιμανδρίτης Γερμανός Δημάκος υπήρξε γιά χρόνια η ηγετική μορφή του μοναστηριού, όντας γνωστός γιά την αντιστασιακή του δράση (πατήρ Ανυπόμονος).Πολλοί επισκέφθηκαν επίσης τα τελευταία χρόνια την Μονή, λόγω του σκηνώματος του καλόγερου Βησσαρίωνα (παπά Βραχνός).Το “μοναστήρι της Αγάθωνης” είναι ανδρική μονή καί γιορτάζει του Σωτήρος και τον Δεκαπενταύγουστο. Βρίσκεται σε υψομετρική θέση 530 μέτρων.Λειτουργεί εκτροφείο θηραμάτων καί πολύ ενδιαφέρον Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Οίτης.

1939

Μονή Αγάθωνος 1939. Κάτω από αριστερά Ρώδης Παπαρούνης, Θάλεια Καραγιάννη, Τασία Γρηγορίου, Κατίνα Κατσίμπρα. Πάνω από αριστερά Γεώργιος Δασκαλόπουλος, Παπαζαχαρία, Αφροδίτη Δασκαλοπούλου, Χρήστος Γρηγορίου, Ανδρέας Κατσίμπρας.

1950

Tο 1950 στην ΙΜ. Διακρίνονται οι: ο Ηγούμενος Γερμανός Δημάκος, οικ. Καλαντζή, ζεύγος Δελήμπαση Κ.Γιαννέλος Αχ.

1955

6η Αυγούστου. Παραδοσιακό τελετουργικό έθιμο η γιορτή του Σωτήρος στην κοινωνικότητα των Υπαταίων. Από τα παιδικά μας χρόνια θυμόμαστε τα «κονβόι» των αυτοκινήτων που ανεβοκατέβαιναν από το μοναστήρι, τόσο την παραμονή όσο και ανήμερα του εορτασμού.Σε φωτογραφία του 1955 η δοξολογία από τον Μητροπολίτη Φθιώτιδας στην μονή Αγάθωνος. Γιορτή του μεσοκαλόκερου, γιορτή απόλαυσης του θέρους. Παλαιότερα κυρίως, αλλά ακόμη και σήμερα, οι επισκέπτες ξενυχτούσαν στον περίβολο της Μονής το βράδυ της παραμονής γιά να παραβρεθούν στην πρωινή λειτουργία. Ο εορτασμός παλαιότερα αποτελούσε εκδρομική αφορμή γιά το Λυχνό και σχεδόν πάντα γίνεται πανηγύρι με δημοτικά τραγούδια («κλαρίνα»).

1952

Στην φωτογραφία του 1952 βλέπουμε νεολαίους της Αμαλώτας να διασκεδάζουν στην λυχνιώτικη βρύση Πλατάνια ανήμερα 6 Αυγούστου.

………………………………………………………………………………………

1955

1955.

1956

Η διαμόρφωση του χώρου το 1956.

1956

Καί πάλι το 1956 βλέπουμε παρέα Υπαταίων στην κατηφόρα πριν την σημερινή εξωτερική είσοδο. Διακρίνονται οι Παγώνης Νικόλαος, Γεωργίου Ηλίας, Γράψας Ιωάννης, Παπαζαχαρίας Ζαχαρίας και Ζαφείρης Κωνσταντίνος.

1958

1958. Υπαταίες στην μονή Αγάθωνα .Όρθια δεξιά η Χριστίνα Καραμπά.(Παπαγεωργίου και Κολοκοτρώνη).

1958

1958 Ιδια σύνθεση στην είσοδο της εκκλησίας..

1959

1959. Μονή Αγάθωνος (τού Σωτήρος)

1960

Στον σημερινό χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων, φωτογραφίζονται (με φόντο τα ..σταθμευμένα άλογα) το 1960 οι Κοντογεώργος Δημήτριος, Παγώνης Κωνσταντίνος και Κατσίμπρας Επαμεινώνδας.

1962

1962 στην μονή Αγάθωνα.Μεταξύ άλλων διακρίνονται από αριστερά πρός δεξιά: Λαινάς Απόστολος, Ράπτη Ευθυμία, Ξυθάλης Λευτέρης, Πάτερ ηγούμενος Γερμανός, Ράπτης Σπυρίδων, Κατσίμπρας Πέτρος και η μητέρα του Τόλια Καρυαμπά. Η μικρή με τα λευκά είναι η Βικτωρία Ράπτη.