Τι είναι αυτό που κάνει πάρα πολλούς ανθρώπους να στήνονται στα πλάγια των δρόμων ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη ένας μαραθώνιος και να μιλάνε αποθεωτικά στους αθλητές ενώ αυτοί τρέχουν;
Τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους να χαιρετάνε με αλληλεγγύη τους δρομείς κατά τη διάρκεια της κούρσας τους ή να απλώνουν το χέρι τους για να το κολλήσουν μαζί τους;
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, το βαθύτερο κίνητρο για τέτοιες χειρονομίες έχει να κάνει με το να γίνουν οι ίδιοι που τις κάνουν καλύτεροι δρομείς!
Τι λένε οι επιστήμονες
Μπορεί να φαντάζει υπερβολικό αλλά είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο. Οι ψυχολόγοι ονομάζουν το φαινόμενο «αυτοαποτελεσματικότητα δια μέσου έμμεσων εμπειριών» και αποτελεί έναν ιδανικό τρόπο για πειστεί κανείς βαθιά μέσα του πως μπορεί όντως να γίνει ένας καλός δρομέας. «Αν μπορούν εκείνοι που παρακολουθείς να το κάνουν, τότε πολύ απλά μπορείς και εσύ», λέει η Σίντρα Κάμποφ, αθλητική ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, προσπαθώντας να εξηγήσει πως λειτουργεί το υποσυνείδητο των ανθρώπων σε μια τέτοια κατάσταση.
Πολύ απλά, το να πιστέψεις ότι όντως μπορείς να πετύχεις κάτι είναι το πρώτο στάδιο για να το πετύχεις. Για παράδειγμα, ερευνητές στις ΗΠΑ διαπίστωσαν πως άτομα με οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο που όμως ήταν σίγουροι για τον εαυτό τους ήταν και πιο ενεργοί σε σχέση με άλλους ανθρώπους που είχαν χαμηλότερη αυτοπεποίθηση.
«Φανταζόμουν τον εαυτό μου στα παπούτσια τους»
Η Κάμποφ, που εκτός από αθλητική ψυχολόγος είναι και η ίδια μια πολύ ανταγωνιστική δρομέας, βίωσε το φαινόμενο από πρώτο χέρι όταν παρακολουθούσε τις δοκιμές του Ολυμπιακού Μαραθωνίου των ΗΠΑ. «Δεν είχα σκεφτεί ποτέ τον εαυτό μου ως ένα δρομέα τόσο υψηλού επιπέδου όσο αυτό των Ολυμπιακών Αγώνων. Αλλά καθώς έβλεπα τους αθλητές να τρέχουν παρατηρούσα ότι ο ρυθμός μου δεν διέφερε από τον ρυθμό πολλών από αυτούς. Φανταζόμουν τον εαυτό μου στα παπούτσια τους. Ήταν ένα μεγάλο κίνητρο για την εκπαίδευσή μου», τονίζει.
Αν και η Κάμποφ δεν κατάφερε να προκριθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες, η ίδια ισχυρίζεται πως η νέα οπτική της στα πράγματα την βοήθησε στο να αναδειχθεί νικήτρια στον Μαραθώνιο της Ομάχα το 2012. Μάλιστα, η Κάμποφ συμβουλεύει τους επίδοξους δρομείς όχι μόνο να παρακολουθούν αγώνες αλλά και να παρατηρούν το πως συμπεριφέρεται κάθε αθλητής ενός αγώνα ανεξάρτητα από το επίπεδο του.
«Ποικιλία δρομέων»
«Αν δίνετε βάση μόνο σε όσους προπορεύονται σε μια κούρσα ίσως να θεωρήσετε πως δεν θα γίνετε ποτέ τόσο ανταγωνιστικοί. Αν από την άλλη ψάξετε όσους βρίσκονται πολύ πίσω για να ανέβει η ψυχολογία σας δεν θα αντιληφθείτε ποτέ ποιο είναι το ανώτερο επίπεδο», τονίζει η Κάμποφ που συμβουλεύει τους παρατηρητές ενός αγώνα δρόμου να κοιτάνε την κούρσα ως ένα σύνολο και όχι απλά να βλέπουν μεμονωμένα τους αθλητές.
«Σε κάθε αγώνα υπάρχει μια ποικιλία δρομέων που αγωνίζονται. Άλλοι είναι εξαιρετικοί, άλλοι έχουν περάσει από πολλούς τραυματισμούς, άλλοι είναι του δικού σας επιπέδου, άλλοι όχι. Η εμπειρία της παρατήρησης θα σας βοηθήσει να αναπτύξετε περισσότερη εσωτερική δύναμη όταν τρέχετε εσείς. Έτσι θα ξέρετε τι να περιμένετε από τον εαυτό σας και θα αισθάνεστε πιο σίγουροι για δικές σας ικανότητες όταν έρθει η ώρα», καταλήγει.
