Τα κύρια σημεία συνέντευξης του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, κ. Γιάννη Οικονόμου στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1 και τους δημοσιογράφους Γιώργο Παπαδάκη και Μαρία Αναστασοπούλου
Η οικογένεια της Ελληνικής Αστυνομίας θρηνεί έναν ακόμη άνθρωπο, που την ώρα τέλεσης του καθήκοντός του, έχασε τη ζωή του. Έχουμε, επίσης, έναν άνθρωπο στην εντατική που εξακολουθεί να δίνει τη μάχη για τη ζωή του από τη δολοφονική επίθεση των χούλιγκαν, σε μία περίοδο που η πραγματικότητα είναι ότι ζούμε μία πανδημία βίας σε όλο το δυτικό κόσμο.
Η Ελληνική Αστυνομία αποδεικνύει κάθε μέρα, με αυταπάρνηση, ότι είναι εκεί, στην πρώτη γραμμή, για να αντιμετωπίσει την εγκληματικότητα. Το επάγγελμα του αστυνομικού είναι ο ορισμός του επικίνδυνου. Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Νομίζω ότι οποιοσδήποτε πει το αντίθετο είναι εκτός πραγματικότητας. Η συζήτηση για το αν το επάγγελμα του αστυνομικού είναι επικίνδυνο, είναι μία συζήτηση άνευ ουσίας, καθώς προφανώς και είναι επικίνδυνο. Το αποδεικνύουν τα δεκάδες θύματα που έχει η Ελληνική Αστυνομία.
Η συζήτηση που γίνεται είναι αν αυτό συνδεθεί με μία οικονομική παροχή. Το δικαιούνται αυτό οι αστυνομικοί; Είναι δίκαιο; Κατά την άποψή μου, ένας αστυνομικός πρέπει να πληρώνεται πολύ παραπάνω από αυτό που πληρώνεται ήδη. Οι υπηρεσίες του στην Ελληνική κοινωνία είναι υπηρεσίες πολύτιμες, που είναι δύσκολο να αποτιμηθούν. Αυτή είναι μία πραγματικότητα. Η δεύτερη πραγματικότητα όμως -γιατί ποια Κυβέρνηση είναι αυτή που δεν θα ήθελε να έχει ικανοποιημένους ανθρώπους σε μία τόσο νευραλγική και καθοριστική για την ασφάλεια, την ελευθερία, τη Δημοκρατία υπηρεσία- έχει να κάνει με τις αντοχές και τις δυνατότητες της οικονομίας. Όλοι μας προσπαθούμε -το οικονομικό επιτελείο, η Κυβέρνηση, προφανώς το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη- ώστε να έχουν οι Έλληνες αστυνομικοί όσο το δυνατόν καλύτερες απολαβές και καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Έχουμε δρομολογήσει μια σειρά από διαδικασίες εκσυγχρονισμού του στόλου, των υποδομών, της εκπαίδευσης, έχουμε δεσμεύσει χρήματα για να ενισχύσουμε τεχνολογικά την Ελληνική Αστυνομία, γιατί μείναμε πάρα πολύ πίσω όλα αυτά τα χρόνια των μνημονίων.
Ταυτόχρονα, δεν θα σταματήσουμε να ψάχνουμε τρόπους και για τη μισθολογική τους ενίσχυση. Δεν είναι ώρα να πούμε κάτι παραπάνω προς την κατεύθυνση αυτή γιατί μου αρέσει να λέω συγκεκριμένα πράγματα. Όταν υπάρχουν συγκεκριμένα πράγματα να ειπωθούν.
Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά επίπεδα συζήτησης που μπορούν να γίνουν, από τον εξοπλισμό που έχει μείνει πίσω, από τις επενδύσεις που έχουν καιρό να γίνουν, από λεωφορεία που δεν έχουν αγοραστεί επί χρόνια και τα προγραμματίζουμε τώρα. Από την άλλη πλευρά υπάρχει η πραγματικότητα που κι αυτή πρέπει να την βάλουμε στην εξίσωση.
Σε κάθε υπηρεσία της ΕΛ.ΑΣ., εκτός από τις βασικές απολαβές, ανάλογα με το που είναι ο καθένας, υπάρχει πάντα και ένα επίδομα για την υπηρεσία που είναι.
Αυτή την ώρα δεν είναι η στιγμή για να κάνουμε την αντιστοίχιση τι, πού, πώς. Οι Έλληνες αστυνομικοί δικαιούνται, κατά τη γνώμη μου, να αμείβονται παραπάνω, όπως και πολλές άλλες κατηγορίες Ελλήνων εργαζομένων. Και αυτοί θα έχουν την αύξηση που προβλέπεται για τους δημοσίους υπαλλήλους και σε διάφορα επιδόματα που παίρνουν, θα υπάρχει η αύξηση αυτή. Η Κυβέρνηση πάντα είναι ανοιχτή στην επικοινωνία της με τους Έλληνες αστυνομικούς. Σήμερα εγώ θα έχω επικοινωνία και επαφή με τους εκπροσώπους.
Θα διεκδικήσουμε στα όρια αντοχής της οικονομίας ό,τι καλύτερο μπορούμε. Όταν έχουμε να πούμε περισσότερα πράγματα για αυτό θα το πούμε με ασφάλεια και ειλικρίνεια.
Πολλαπλές οι αιτίες της εγκληματικότητας – Γρήγορη η αντίδραση της Ελληνικής Αστυνομίας
Οι αιτίες της έκτασης της εγκληματικότητας είναι πολλές και δεν αναφέρονται σε ένα μόνο κομμάτι. Έχουν να κάνουν και με την αυστηροποίηση των ποινών και με το πόσο μένουν στην φυλακή και τι γίνεται όταν βγαίνουν από εκεί. Έχουν να κάνουν με την ευρύτερη ριζοσπαστικοποίηση που υπάρχει εξαιτίας διαφόρων παραγόντων. Προχθές μου έστειλαν δύο τραγούδια, τα οποία είναι στο τοπ 10 του ελληνικού spotify για όλο το 2023, ένα στην 7η και ένα στην 8η σειρά νομίζω. Είναι αυτά που βλέπει η συντριπτική πλειοψηφία της ελληνικής νεολαίας σήμερα. Ξέρετε τι προβάλλει αυτή η υποκουλτούρα; Πιστόλια, ναρκωτικά, οδική συμπεριφορά με 220 χλμ την ώρα, αυτό είναι το «ευαγγέλιο» μεγάλου κομματιού της νέας γενιάς σήμερα.
Υπάρχουν πολλές, πολλαπλές αιτίες. Για παράδειγμα οι ιστορίες με τα πλαστά έγγραφα, τις πλαστές ταυτότητες, με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί κανείς εύκολα να προμηθεύεται και να κυκλοφορεί, ήταν μία παθογένεια, την οποία αντιμετωπίζουμε με την έκδοση των νέων ταυτοτήτων, που δεν παραχαράσσονται. που δεν μπορούν να αλλοιωθούν, να υποκλαπούν. Ένα πλέγμα, μία αλυσίδα πρωτοβουλιών στην οποία οφείλουμε να τρέξουμε γρήγορα και να προσαρμόσουμε συνολικά την πολιτική μας απέναντι στην εγκληματικότητα.
Κοντά σε αυτό δεν πρέπει να υποτιμούμε και την γρήγορη αντίδραση της Αστυνομίας σε αυτά τα περιστατικά. Στη δολοφονία στον Ρέντη είχαμε σύλληψη πάρα πολύ γρήγορα. Στη δολοφονική επίθεση στο Γκάζι είχαμε σύλληψη στην ουσία και βρισκόμαστε στο κατόπι και στο κυνήγι και του δεύτερου. Η Ελληνική Αστυνομία, παρά τα προβλήματα, παρά την έξαρση της εγκληματικότητας, γιατί ακούω «δεν υπάρχει στρατηγική, διαλυμένα όλα, τι γίνεται κ.λπ.», αν δεν υπήρχε στρατηγική δεν θα είχαμε αυτού του είδους τις άμεσες αντιδράσεις.
Πανστρατιά κατά της ανοχής και νομιμοποίησης της βίας
Το περιστατικό αυτό συνέβη 30-40 μέτρα από την πύλη της Πολυτεχνειούπολης με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό και για τη δυνατότητα και για τις άδειες καταγραφής προσώπων που είναι ένα τεράστιο ζήτημα, εννοώ την άδεια από την Αρχή Προσωπικών Δεδομένων για τη λειτουργία καμερών ως προς την καταγραφική τους διάσταση. Τοποθετήθηκε η βόμβα σε ένα τυφλό σημείο από την πλευρά της σκοπιάς, γιατί εύκολο να τα λέμε και να κριτικάρουμε και να είναι η άποψη αυτή του καθενός «πώς γίνεται απ’ έξω να το έβαλαν και να μην πήρατε χαμπάρι», θα ελεγχθεί αυτό.
Ήταν προφανώς ένα πολύ σοβαρό περιστατικό, το οποίο το αξιολογούμε προς όλες του τις διαστάσεις και τις πιθανότητες και τι σημαίνει. Ένα ακόμη περιστατικό στοχοποίησης της Ελληνικής Αστυνομίας και αυτό είναι μία βασική, μία κορυφαία παράμετρος. Αν θέλουμε να έχουμε λιγότερη βία, πρέπει να έχουμε και μία πανστρατιά κατά της ανοχής και της νομιμοποίησης της βίας. Μπορεί να συνδέεται με τη στοχοποίηση της Αστυνομίας και με μία σειρά άλλα πράγματα. Υπάρχουν ομοιότητες και διαφορές. Ομοιότητες σε σχέση με τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν, υπάρχουν διαφορές σε ό,τι αφορά στη μέθοδο της συνδεσμολογίας. Οι έμπειροι αξιωματικοί της Αντιτρομοκρατικής και της Αστυνομίας το εξετάζουν και να είστε σίγουροι πως ό,τι στοιχεία έχουμε και όσα βρεθούν θα αξιοποιηθούν το ταχύτερο δυνατόν για να φτάσουμε εκεί που θέλουμε.
Ενισχύουμε το θεσμικό πλαίσιο, αναβαθμίζουμε την παρουσία μας
Δε μου αρέσει να μηδενίζουμε και να λέμε ότι κάθε φορά είμαστε στο ίδιο σημείο. Όχι, δεν είμαστε κάθε φορά στο ίδιο σημείο. Το ότι δεν έχουμε καταφέρει να εκμηδενίσουμε την εγκληματικότητα, το ότι υπάρχει μία έξαρση εξαιτίας όλων αυτών που λέγαμε προηγουμένως, δεν σημαίνει ότι το σημείο εκκίνησης κάθε φορά δεν είναι και πιο μπροστά. Ξέρετε ότι η Ελληνική Αστυνομία έχει κάνει 1.204 εφόδους σε λέσχες φιλάθλων και οπαδών; 1.204.Πρέπει να γίνουν και άλλες. Πρέπει να ενισχύσουμε το θεσμικό μας πλαίσιο. Πρέπει να αναβαθμίσουμε την παρουσία μας σε ό,τι αφορά την ταυτοπροσωπία στα γήπεδα. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι δεν έχουνε γίνει πράγματα.
Ψηφίστηκαν νόμοι που μας επέτρεψαν να βάλουμε ισόβια και με πολύ βαριές ποινές ανθρώπους που συμμετείχαν σε οπαδικά επεισόδια και όχι μόνο στη δολοφονία του Άλκη Καμπανού και αλλού και δεν τους βρήκαμε όλους, δεν τους πιάσαμε όλους, δεν καταφέραμε να βρούμε έναν τρόπο να ταυτοποιούμε ποιος πάει στο γήπεδο και τι κάνει. Ψηφίστηκαν νόμοι που περιόρισαν τη λειτουργία του οπαδικού κινήματος, υπήρξαν παραθυράκια σε αυτούς του νόμους, τα αξιοποίησαν όλοι, θα τα κλείσουμε τώρα, άλλο αυτό και άλλο να λέμε ότι δεν έγινε τίποτα ή δεν έγιναν βήματα. Η πολιτική μας απέναντι στο έγκλημα οφείλει να είναι δυναμική και να προσαρμόζεται κάθε φορά.
Στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να είμαστε πολύ πιο αυστηροί πλέον και αυτό θα κάνουμε με το συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο που θα ανακοινωθεί αύριο προκειμένου να περιορίσουμε ακόμα περισσότερο, στο Υπουργικό συμβούλιο θα ανακοινωθούν τα μέτρα.
Η Ελλάδα είναι μία ασφαλής χώρα
Πρώτα απ’ όλα δεν είναι ακριβές ότι τα περιστατικά που έχουμε με την εγκληματικότητα της νύχτας τον τελευταίο χρόνο είναι μεγαλύτερα από αυτά που είχαμε στο παρελθόν. Δεν είναι αλήθεια ότι στους δείκτες της υψηλής εγκληματικότητας η χώρα πηγαίνει χειρότερα απ’ ότι πήγαινε. Αυτή είναι η πραγματικότητα και όποιος θέλει, να έρθει να κάνουμε μία κουβέντα. Λέω ότι δεν είναι αλήθεια ότι στους δείκτες της υψηλής εγκληματικότητας η χώρα πηγαίνει χειρότερα απ’ ότι πήγαινε. Υπάρχει μία έξαρση στη μεσαία και στη μικρή εγκληματικότητα, αυτή είναι η πραγματικότητα, συμβαίνει και στη χώρα μου και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.
Σε κάθε περίπτωση αυτό που λέω είναι ότι η Ελληνική Αστυνομία με τις αδυναμίες της, με τα προβλήματά της, μέσα σε ένα ιδιαίτερα φορτισμένο και επιβαρυμένο περιβάλλον κάνει καθημερινά ό,τι καλύτερο μπορεί για να εμπεδώσει ακόμα περισσότερο ένα αίσθημα ασφάλειας στην ελληνική κοινωνία. Η χώρα μας είναι μια ασφαλής χώρα παρά τα προβλήματα και αλίμονο αν δώσουμε λευκή πετσέτα ή αν κάνουμε παραδοχές ακραίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Και είναι ασφαλής χώρα χάρη στην αυτοθυσία του Έλληνα αστυνομικού.
Πολλές φορές οι υπεραπλουστεύσεις πάνω σε τραγικά περιστατικά δεν βοηθούν. Άκουσα κάτι που με ενόχλησε πραγματικά σε ανθρώπινο επίπεδο, ο καθένας έχει την άποψή του και όταν κάνει κανείς αυτή την κριτική δεν αναφέρεται και δεν μπορεί να γνωρίζει το μέγεθος και το πλήθος να περιστατικών που αποτρέπει η Ελληνική Αστυνομία για να είμαστε ασφαλείς. Βεβαίως και υπάρχει εγκληματικότητα όπως υπάρχει και παντού. Τι σημαίνει αυτό λοιπόν, ότι δεν διασκεδάζει ο κόσμος, ότι δεν πηγαίνει στην μαγαζιά, ότι δεν κυκλοφορεί, ότι δεν υπάρχει επενδυτική δραστηριότητα; Επειδή έχουμε μία έξαρση; Αν δεν ήταν η χώρα μας μια ασφαλής χώρα θα υπήρχε αυτό που βλέπουμε στους δρόμους; Θα υπήρχε αυτή η προσέλκυση επενδύσεων; Θα υπήρχε αυτή η αίσθηση του πώς να κυκλοφορείς και πού να πας; Βεβαίως και υπάρχουν προβλήματα. Το γεγονός ότι υπάρχουν προβλήματα όμως δεν πρέπει να μας οδηγεί είτε από υπερβολή είτε από άλλου τύπου διάθεση να κάνουμε τέτοιες υπεραπλουστεύεις, διότι το θέμα δεν είναι θέμα πολιτικής κριτικής απέναντι στην κυβέρνηση, είναι θέμα που αδικεί τη δουλειά και το έργο που γίνεται από την Ελληνική Αστυνομία.