Οι ημέρες των διακοπών του Πάσχα φέτος, ήρθαν σαν μια μικρή όαση όχι μόνο στις ψυχές των ανθρώπων που μετά από δύο σχεδόν χρόνια εγκλεισμού και περιορισμών χάρηκαν ξανά την εμπειρία του ταξιδιού και της αλλαγής παραστάσεων αλλά κυρίως αποτέλεσαν ένα αναζωογονητικό φιλί της ζωής για τα χωριά μας που γέμισαν ξανά επισκέπτες…
Σπίτια άνοιξαν ξανά και γέμισαν ανθρώπινη ζωντάνια, πλατείες κατακλύστηκαν από κόσμο, παιδικές χαρές «είδαν» παιδιά μετά από χρόνια. Χάρμα οφθαλμών οι εικόνες που αντικρίσαμε στην Σπερχειάδα, την Μακρακώμη, τον Άγιο Γεώργιο Τυμφρηστού και τα μικρά χωριά τους.
Σε αυτό το άρθρο όμως θα σταθούμε ιδιαίτερα στην περίπτωση της Υπάτης και στην εντυπωσιακή εισροή οργανωμένων εκδρομέων που μας εξέπληξε ευχάριστα, αφού καταδεικνύει τη δυναμική της περιοχής απέναντι στην πρόκληση του εναλλακτικού τουρισμού.
Tης Λίλιαν Χαχοπούλου
Η εικόνα των λεωφορείων που μετέφεραν εκδρομείς – κυρίως από την Αθήνα- στην ιστορική πόλη ήταν πραγματικά πρωτόγνωρη. Η Μονή Αγάθωνος που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί σημείο αναφοράς. Όμως φαίνεται πως εν έτει 2022, ο θρησκευτικός τουρισμός βρήκε έναν δυνατό «αντίπαλο» ή μάλλον «συναγωνιστή». Τον εναλλακτικό τουρισμό!
Οι εκδρομείς με τα σακίδια…
Με τον όρο «εναλλακτικός τουρισμός» αναφερόμαστε συνήθως σε πολλές και διαφορετικές τουριστικές δραστηριότητες: την πεζοπορία ή την ορειβασία, την ιππασία, την ορεινή ποδηλασία, τις διάφορες οικοτουριστικές και αθλητικές εμπειρίες στην άγρια φύση.
Οι άνθρωποι που καταφεύγουν σε αυτό τον τύπο διακοπών αναζητούν ασυνήθιστες και συνήθως «κουραστικές» δραστηριότητες οι οποίες όμως, τους προσφέρουν εμπειρίες ξεχωριστές, αναζωογονητικές και διαφορετικές από αυτές του συμβατικού τουρισμού. Οι διακοπές ως «επιστροφή στη φύση» άρχισαν να κατακτούν έδαφος δειλά δειλά στις αρχές της νέας χιλιετίας και σήμερα, δύο δεκαετίες μετά, ο αριθμός των ανθρώπων που τις επιλέγουν ανεβαίνει με ραγδαίους ρυθμούς.
Ένα μερίδιο αυτών των τουριστών, «εισέπραξε» τις ημέρες των φετινών διακοπών του Πάσχα, η Υπάτη. Άνθρωποι κάθε ηλικίας με αθλητική περιβολή και το σακίδιο στην πλάτη, ξεχύθηκαν κυριολεκτικά στην Οίτη αναζητώντας το δικό τους «ευ ζειν».
Το μονοπάτι των Φαρμακίδων που ξεκινά από την πόλη της Υπάτης και ανηφορίζει στις πλαγιές του βουνού για να καταλήξει στον καταρράκτη Κρεμαστό, το υπέροχο φαράγγι του Ροδοκάλου και το Μεσαιωνικό Κάστρο πρόσφεραν όχι μόνο τα οφέλη της άσκησης και της επαφής με τη φύση στο σώμα τους αλλά και την ανανέωση της ψυχής τους…
Ο «Ηρακλής» και ο άθλος του εναλλακτικού τουρισμού
Η Οίτη έτσι και αλλιώς «φοράει» μια βαριά κληρονομιά.
Τους μύθους του Ηρακλή, των νεράιδων και των ξακουστών μαγισσών της. Την πλούσια ιστορία της στο πέρασμα των αιώνων, με χιλιάδες σελίδες που γράφτηκαν από Φράγκους σταυροφόρους, Βυζαντινούς δεσποτάδες, Καταλανούς και Τούρκους. Και βέβαια την απαράμιλλη ομορφιά της. Τα ατέλειωτα ελατοδάση, τα σπάνια λουλούδια της, τα νερά, τα φαράγγια , τα αγριόγιδα της…
Χρειάζονταν ένα «τσακ» για να ξεπηδήσουν όλα αυτά τα μαγικά προσόντα της, από τις σελίδες των βιβλίων στην πραγματική ζωή και να αποτελέσουν μια ξεχωριστή βιωματική εμπειρία για τους ανθρώπους που αγαπούν τη φύση. Χρειάζονταν μια χούφτα (ωραίοι) τρελοί για να φέρουν σε επαφή ανθρώπους από κάθε μέρος της Ελλάδας και του εξωτερικού με το «μαγικό» μας βουνό.
«Ώσπου τέλος ένιωσα κι ας πα’να μ’ έλεγαν τρελό πώς από ‘να τίποτα γίνεται ο Παράδεισος…» έλεγε ο Ελύτης και ταιριάζει γάντι με τα μέλη της «Τραχίνα» που κατάφεραν το 2007 να φέρουν εις πέρας τον 1ο Ορεινό Μαραθώνιο Ηρακλή και να τον εξελίξουν χρόνο με το χρόνο σε ένα αθλητικό γεγονός διεθνούς ακτινοβολίας.
Ακούραστοι εθελοντές, αθεράπευτα ρομαντικοί, προσηλωμένοι στον στόχο τους (μα μαζοχίζονται; αναρωτιούνται κάποιοι) δεν σταματούν όλα αυτά τα χρόνια να αφιερώνουν τον όποιο χρόνο περισσεύει από τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις όχι μόνο στα άπειρα διαδικαστικά του επόμενου αγώνα αλλά και στην συντήρηση των μονοπατιών.
Μια επίπονη διαδικασία που δεν σταματά ποτέ, αφού τα καιρικά φαινόμενα του χειμώνα δημιουργούν κατολισθήσεις βράχων, υποχωρήσεις του εδάφους και πτώσεις κλαδιών και δέντρων ενώ η φύση ακολουθώντας τους δικούς της ρυθμούς οργιάζει , με τη βλάστηση της άνοιξης να κλείνει τα μονοπάτια.
Φορτωμένοι αλυσοπρίονα και ό, τι εργαλείο τους χρειάζεται ανεβο-κατεβαίνουν την Οίτη ανοίγοντας «δρόμο» για τους επισκέπτες, τους περιπατητές, τους αθλητές, τους εκδρομείς.
Αποδίδοντας τα εύσημα για την προσέλκυση τουριστών στην Υπάτη δεν μπορούμε να παραλείψουμε και την πάντα δραστήρια πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Βίκυ Παπανάγνου, τους ξακουστούς «Αινιάνες» της Υπάτης και την πρόεδρο τους Μαρία Λαϊνά, τον σύλλογο ερασιτεχνών αστρονόμων για την λειτουργία του αστεροσχολείου, τον Δρ Γεώργιο Κακάβα για την εξαιρετική του δουλειά στο Βυζαντινό Μουσείο Υπάτης αλλά και προσωπικότητες που κατάγονται από την ιστορική πόλη, όπως, ο ιστορικός ερευνητής Κώστας Κοτσίλης, ο πανεπιστημιακός καθηγητής Θεόδωρος Κουτρούμπας και ο πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών Γεώργιος Ρούσκας που με τις δράσεις τους στηρίζουν και αναδεικνύουν τον τόπο τους.
Η άνθιση του τουρισμού υπόθεση όλων…
Η επιτυχία των εναλλακτικών διακοπών απαιτεί και… προϋποθέσεις. Καταλύματα και χώροι εστίασης θεωρούνται απαραίτητα. Στην περίπτωση της Υπάτης οι ανάγκες φιλοξενίας σίγουρα –με τα σημερινά δεδομένα- καλύπτονται μιας και εκτός του παραδοσιακού ξενώνα στην είσοδο της πόλης, οι εκδρομείς μπορούν να εξυπηρετηθούν από ξενοδοχεία, πανσιόν και ενοικιαζόμενα δωμάτια (όσα έχουν απομείνει ανοιχτά λόγω κρίσης) στα κοντινά και άλλοτε δοξασμένα Λουτρά Υπάτης. Βέβαια, αν πρέπει να μιλάμε για σοβαρές προθέσεις ανάπτυξης στον τουρισμό της περιοχής θα χρειαστούν και γενναίες αποφάσεις από την πλευρά της κεντρικής εξουσίας.
Στα συν της ντόπιας ιδιωτικής πρωτοβουλίας θα πρέπει να επισημάνουμε τις προσπάθειες του Νώντα Μπαλάφα και του Αλέξανδρου Ξυροτήρη που μεγαλωμένοι στον τόπο αναλαμβάνουν και ρόλο οδηγού βουνού σε εκδρομείς που θέλουν να περιηγηθούν. Στα καφέ της Υπάτης, η Μαρία Μπαλάφα, η Χρύσα Γιαννοπούλου και η Αγγελική Πατήθρα αναβαθμίζουν διαρκώς τους καταλόγους στις οικογενειακές τους επιχειρήσεις προσφέροντας στους επισκέπτες καλοφτιαγμένα σπιτικά γλυκά και σνακς. Το ταβερνάκι του Καρυαμπά, το μαγαζί του «Ντάρη» και το Χάνι Νίκου Ζιάκα που συνεχίζουν την παράδοση της ρουμελιώτικης κουζίνας. Ο Παναγιώτης Πουγκακιώτης και ο Γιάννης Σακκάς έχουν γίνει απαραίτητη στάση για φρεσκοψημμένες αρτο-λιχουδιές ενώ ο Γιώργος Κεραμίδας εξακολουθεί να παράγει με τις ίδιες ιστορικές συνταγές τους φημισμένους κουραμπιέδες Υπάτης και τα παραδοσιακά ζυμαρικά…
Η επισκεψιμότητα της Υπάτης φέτος το Πάσχα ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Ο καθένας από το μετερίζι του φαίνεται πως δίνει τον δικό του αγώνα για την τουριστική αναγνώριση και αναβάθμιση της περιοχής. Και όπως όλα δείχνουν, οι προϋποθέσεις υπάρχουν. Απαιτείται τώρα και μια σοβαρή προσπάθεια τόσο από την Δημοτική Αρχή της Λαμίας μιας και η Υπάτη ανήκει στον Δήμο Λαμιέων και από την κεντρική εξουσία.
Είναι η ώρα να βγουν από τα “συρτάρια” οι προτάσεις της Τοπικής Κοινότητας, να συζητηθούν ιδέες φορέων, συλλόγων, πολιτών. Να χαραχτεί και να μπει σε εφαρμογή ό,τι απαιτείται για την αξιοποίηση της μαρτυρικής πόλης και της Οίτης που κάθε τους σημείο αποτελεί και ένα αξιοθέατο.
Είναι η ώρα…!