Το σχέδιο Mπένου για την ανάπλαση της περιοχής προχωρεί εντός χρονοδιαγράμματος, αλλά η τοπική κοινωνία αγωνιά για το παρόν
Στην οριστικοποίηση του καταλόγου των 127 έργων και δράσεων μέσω των οποίων θα υλοποιηθεί το πρόγραμμα ανασυγκρότησης της βόρειας Εύβοιας, προχώρησε η ομάδα του «Εύβοια Ξανά». Στόχος παραμένει η παρουσίαση της τελικής φάσης των μελετών στο τέλος Σεπτεμβρίου. Ταυτόχρονα όμως παραμένει και η αμφισβήτηση της όλης προσπάθειας από την τοπική κοινωνία, που ζητεί την άμεση υλοποίηση έργων και εκφράζει αμφιβολίες για το κατά πόσον τα σχεδιαζόμενα έργα τελικά θα γίνουν πραγματικότητα.
«Δεν έχουμε χάσει ούτε μια ημέρα από το χρονοδιάγραμμά μας», λέει στην «Κ» ο επικεφαλής του όλου εγχειρήματος, Σταύρος Μπένος. «Τον Σεπτέμβριο θα τελειώσουν οι μελέτες, μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει εγκριθεί η Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση (ΟΧΕ) και έως τον Μάρτιο θα έχουν γίνει οι προσκλήσεις έργων και δράσεων. Ολα αυτά χωρίς έκπτωση από το όνειρο: όλες οι υποδομές που προτείνονται είναι στρατηγικές και επενδύονται από ένα κύμα μεταρρυθμίσεων».
Η πρώτη από τις μελέτες, για την οποία καταβάλλεται προσπάθεια από το «Εύβοια Ξανά» και το υπουργείο Πολιτισμού να εγκριθεί έως τις αρχές Αυγούστου, αφορά τον στρατηγικό σχεδιασμό για τον πολιτισμό. Η μελέτη περιλαμβάνει έργα διατήρησης, ανάδειξης και προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, τρεις νέους θεσμούς σύγχρονου πολιτισμού με την υποστήριξη του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του Μεγάρου Μουσικής, την υποστήριξη πολιτιστικών και αθλητικών φορέων και διασύνδεση πολιτισμού και τουρισμού με νέους θεσμούς όπως οι «Γιορτές του Δάσους». «Ζητούμε από τους μελετητές για όλες τις πτυχές του σχεδίου ανασυγκρότησης, οι δράσεις και τα έργα στα οποία καταλήγουν να έχουν τη μορφή τεχνικού δελτίου ώστε να ενταχθούν γρήγορα σε κοινοτικά προγράμματα χρηματοδότησης. Δεν θέλουμε εκθέσεις ιδεών. Η μελέτη για τον πολιτισμό θα είναι το υπόδειγμα για το πώς επιθυμούμε το τελικό αποτέλεσμα», καταλήγει ο κ. Μπένος.
Παράλληλα, τις ημέρες αυτές οριστικοποιήθηκε και ο κατάλογος των έργων και δράσεων στα οποία θα μετουσιωθεί το πρόγραμμα ανασυγκρότησης. Ο κατάλογος περιλαμβάνει 127 έργα εκ των οποίων τα περισσότερα (37) είναι έργα υποδομών. Ανάμεσα σε αυτά 12 έργα ξεχωρίζουν ως «εμβληματικά», με πιο σημαντικό (τουλάχιστον σε σχέση με τα όσα ζητεί η τοπική κοινωνία) την κατασκευή ενός νέου οδικού δικτύου στη βόρεια Εύβοια.
Τον Σεπτέμβριο υπολογίζεται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες του «Εύβοια Ξανά».
Η προσπάθεια της ομάδας του «Εύβοια Ξανά» να παραμείνει εντός χρονοδιαγράμματος δεν είναι εύκολη. Το μοντέλο που επελέγη (μια ομάδα υπό τον έμπειρο αυτοδιοικητικό Σταύρο Μπένο χωρίς θεσμική υπόσταση, που κινητοποίησε ιδιώτες και ανέθεσε μελέτες για την ωρίμανση έργων) οδηγεί σε παράκαμψη των χρονοβόρων διαδικασιών ανάθεσης του Δημοσίου, δεν μπορεί ωστόσο να μειώσει τον πραγματικό χρόνο που χρειάζονται μελέτες αυτού του επιπέδου (λ.χ. οι πολεοδομικές ή για ένα έργο υποδομής) για να ολοκληρωθούν. Περαιτέρω, οι μελέτες εκπονούνται σε συνεργασία με το εκάστοτε αρμόδιο υπουργείο, θα πρέπει όμως αφού δωρηθούν από τους ιδιώτες χορηγούς στο κράτος να περάσουν από τη διαδικασία έγκρισης που ορίζει η νομοθεσία, πριν γίνουν κομμάτι της ΟΧΕ και επιλέξιμες για χρηματοδότηση.
Παράλληλα, η πίεση της κοινωνίας για «χειροπιαστά» αποτελέσματα αυξάνεται. Σε πρόσφατη επίσκεψή του στην περιοχή ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης έλαβε επιστολή από έξι εμπορικούς συλλόγους της περιοχής (Αγίας Αννας, Αιδηψού, Ροβιών, Πευκίου, Μαντουδίου και Λίμνης) και την Ενωση Ξενοδόχων Αιδηψού με την οποία διαμαρτύρονται για τα έργα που εξαγγέλθηκαν για φέτος αλλά δεν υλοποιήθηκαν (λ.χ. Γαλάζιες Σημαίες και καθαρισμοί στις παραλίες της περιοχής), χαρακτηρίζουν «θεωρητική» την προσέγγιση της ομάδας Μπένου και ζητούν την υποκατάστασή της από τα θεσμικά όργανα, με προτεραιότητα στην υλοποίηση έργων υποδομών και υγείας. «Οπως ρητώς σας είπαμε και στη συνάντησή μας, ο κόσμος της Β. Εύβοιας δεν πιστεύει πλέον στην ανασυγκρότηση της Β. Εύβοιας με τη σημερινή της μορφή», αναφέρουν.
«Η ανασυγκρότηση χωρίζεται σε δύο σκέλη: το ένα αφορά την αποζημίωση των πληγέντων και την αποκατάσταση των υποδομών, το οποίο έχει αναλάβει ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Χρήστος Τριαντόπουλος και το δεύτερο το μέλλον, υπό την ομάδα του Σταύρου Μπένου», λέει ο δήμαρχος Μαντουδίου, Λίμνης και Αγίας Αννας, Γιώργος Τσαπουρνιώτης. «Στο πρώτο σκέλος βρισκόμαστε στο 50% γιατί το ποσό που δίνεται για την ανακατασκευή ακινήτων είναι χαμηλό και οι άνθρωποι δεν μπορούν να χτίσουν. Επίσης, αποζημιώσεις έχουν λάβει μόνο οι κατ’ επάγγελμα αγρότες και κτηνοτρόφοι, ενώ στους υπόλοιπους δεν έχουν δοθεί. Οσον αφορά το δεύτερο σκέλος, γίνονται κάποιες προσπάθειες, ο κόσμος όμως κοιτάζει το τώρα και όχι κάτι που θα υλοποιηθεί έπειτα από μερικά χρόνια». Η «Κ» επικοινώνησε και με τον δήμαρχο Ιστιαίας – Αιδηψού Γιάννη Κοντζιά, που ωστόσο δεν επιθυμεί να τοποθετηθεί για την πορεία της ανασυγκρότησης.
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Χρήστος Τριαντόπουλος εκφράζει την πικρία του για την κριτική που συχνά δέχεται, αναγνωρίζει ωστόσο ότι υπάρχουν καθυστερήσεις που οφείλονται στις αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού. «Οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες έχουν ήδη λάβει το 50% της αποζημίωσης, ενώ θα ακολουθήσουν εκείνοι που δεν είναι το κύριο επάγγελμά τους. Στην περίπτωση των δεύτερων θα γίνει νομοθετική ρύθμιση για να λάβουν άμεσα την προκαταβολή, καθώς λόγω υπερβολικού φόρτου ο ΕΛΓΑ δεν μπόρεσε ακόμα να ολοκληρώσει τις αυτοψίες. Για όσους δεν είναι καταχωρισμένοι πουθενά, δεν υπάρχει τρόπος αποζημίωσης, κανένας δημόσιος λειτουργός δεν θα βάλει την υπογραφή του χωρίς στοιχεία». Οσον αφορά την επιδότηση επισκευής – ανακατασκευής κτιρίων, ο κ. Τριαντόπουλος λέει ότι θα εκδοθεί απόφαση από το υπουργείο Υποδομών, με την οποία το τιμολόγιο θα αυξηθεί κατά 30%. «Νομίζω ότι η κριτική που μας ασκείται είναι συχνά ισοπεδωτική. Ο κρατικός μηχανισμός έχει κινηθεί στη βόρεια Εύβοια ταχύτερα από ποτέ».
Οι εμβληματικές δράσεις του προγράμματος
Ο οδικός άξονας Ψαχνών – Στροφιλιάς
Το πρώτο τμήμα του οδικού άξονα θα ξεκινάει από τα Ψαχνά, από το σημείο όπου θα καταλήξει η παράκαμψη Χαλκίδας και Ψαχνών, η οποία προωθείται την περίοδο αυτή με χωριστό έργο από το υπουργείο Υποδομών. Εχει μήκος 35 χιλιόμετρα –εκ των οποίων τα 27 χλμ. θα είναι σε νέα χάραξη και τα υπόλοιπα παράλληλα με τη σημερινή– και θα καταλήγει στη Στροφιλιά. Το έργο έχει εκτιμώμενο προϋπολογισμό 195 εκατ. ευρώ και θα ανατεθεί με μελετοκατασκευή από το υπουργείο Υποδομών μέσω του νέου ΕΣΠΑ.
Το υπόλοιπο τμήμα του οδικού άξονα, από τη Στροφιλιά μέχρι την Ιστιαία (ακόμα 35 χιλιόμετρα) και οι τέσσερις κλάδοι του προς τους βασικούς οικισμούς της περιοχής, θα προωθηθεί σε δεύτερη φάση, καθώς είναι ανώριμο μελετητικά.
Αναγέννηση του δάσους
Η επαναδημιουργία του δάσους στη βόρεια Εύβοια θα προωθηθεί με ένα ενιαίο έργο, που θα περιλαμβάνει όλες τις δράσεις: από τη συλλογή των κατάλληλων σπόρων, τη δημιουργία φυτωρίου (την περίοδο αυτή θα επιλεγεί η καταλληλότερη θέση), τη στοχευμένη αναδάσωση εκεί όπου κρίνεται απαραίτητη, την παρακολούθηση της φυσικής αναγέννησης του δάσους και την άρδευση αυτού –όπου και όσο κρίνεται απαραίτητο– και τέλος την παρακολούθηση των επιπέδων συγκράτησης του CO2 από τη νέα βλάστηση.
Το πρόγραμμα ονομάζεται Νέο Δάσος και εκτός από το αμιγώς «τεχνικό» κομμάτι θα περιλαμβάνει μια ευρύτερη θεώρηση, με την εμπλοκή των ρητινοσυλλεκτών και των μελισσοκόμων και την «αλληλεπίδραση» με τους υπόλοιπους θεσμικούς πυλώνες του προγράμματος ανασυγκρότησης (αγροδιατροφή, τουρισμός, υποδομές, κοινωνικές δομές κ.ο.κ.)».
Πολεοδομικός σχεδιασμός
Η πολεοδομική οργάνωση των δύο δήμων που επλήγησαν είναι από τα βασικότερα στοιχεία του προγράμματος ανασυγκρότησης. Γι’ αυτόν τον στόχο εκπονούνται δύο ειδικά πολεοδομικά σχέδια, που θα καλύψουν το σύνολο των δήμων και όχι μόνο τις καμένες περιοχές. Μέσω των πολεοδομικών σχεδίων θα επανακαθοριστούν οι χρήσεις γης, θα τεθούν όροι δόμησης και θα εναρμονιστεί ο σχεδιασμός γιατί ορισμένες περιοχές έχουν ήδη πολεοδομικά σχέδια. Τα βασικά ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι η διαχείριση της βιομηχανικής περιοχής στο Μαντούδι, η διαχείριση της εκτεταμένης αυθαίρετης δόμησης στους παράκτιους οικισμούς, η προστασία των ρεμάτων και της γης υψηλής παραγωγικότητας. Επίσης, το πολεοδομικό σχέδιο θα πρέπει να οργανώσει την περιοχή βάσει του νέου μοντέλου ανασυγκρότησής της.
Πρόγραμμα «Πολίτης»
Το πρόγραμμα «Πολίτης» αφορά τον ψηφιακό εξοπλισμό και την αναμόρφωση κτιρίων που θα στεγάσουν τις τρεις μεγάλες μεταρρυθμίσεις στη βόρεια Εύβοια, οι οποίες σχεδιάζονται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, την Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας, τους δύο δήμους, την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και το σωματείο «Διάζωμα». Στόχος είναι η ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών που θα υποστηρίζουν τις δράσεις και τα έργα του προγράμματος, αλλά και τρεις μεταρρυθμίσεις:
– Η πιλοτική αναβάθμιση των ΚΕΠ, ώστε να μην είναι απαραίτητη η παροχή δικαιολογητικών από τους πολίτες, αλλά αυτό να είναι «εσωτερική» διαδικασία.
– Τα Κέντρα Χωροταξίας και Περιβάλλοντος των Δήμων (ΚΕΧΩΠ) που θα παρακολουθήσουν την εφαρμογή της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής νομοθεσίας.
Ο Διαδημοτικός Αναπτυξιακός Οργανισμός.
Θεραπευτήριο Αιδηψού
Το Υδροθεραπευτήριο Αιδηψού, τοπόσημο της ιστορίας της περιοχής, θα βρεθεί στο επίκεντρο ενός προγράμματος που έχει ως τελικό στόχο την αναβάθμιση του ιαματικού τουρισμού, καθώς αναπτύχθηκε τις προηγούμενες δεκαετίες με πολύ διαφορετικά ποιοτικά κριτήρια.
– Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τέσσερα έργα. Το κυριότερο από αυτά είναι η εκχώρηση σε ιδιώτη του υδροθεραπευτηρίου από το ΤΑΙΠΕΔ, με στόχο την αναβάθμισή του. Παράλληλα το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
• Την ανάπλαση του δημόσιου χώρου στο κέντρο της πόλης από τον Δήμο Ιστιαίας – Αιδηψού.
• Τη διαχείριση και διανομή των ιαματικών υδάτων από την ΕΤΑΔ και τον Δήμο Ιστιαίας – Αιδηψού.
• Την ανακαίνιση τουριστικών καταλυμάτων με αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Πρόγραμμα «Υγεία στο σπίτι»
Το πρόγραμμα «Υγεία στο σπίτι» αποσκοπεί στην άσκηση ανθρωποκεντρικής πολιτικής υγείας, παρέχοντας υπηρεσίες και υλοποιώντας δράσεις πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και δημόσιας υγείας στον χώρο της κατοικίας με την αρωγή της τεχνολογίας, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προσδοκίες των μελών κάθε νοικοκυριού.
Στην εφαρμογή της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης στις υπηρεσίες υγείας θέση-κλειδί κατέχει ο επαγγελματίας υγείας, ο οποίος καλείται με τις κατάλληλες δεξιότητες να αναπτύξει σχέση εμπιστοσύνης με τους χρήστες των υπηρεσιών. Η άσκηση ανθρωποκεντρικής πολιτικής υγείας βασίζεται, επίσης, στη σύζευξη της πολιτικής υγείας με την κοινωνική πολιτική, στην ουσιαστική εμπλοκή της αυτοδιοίκησης, στην ενεργό συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού, καθώς και στη χρήση νέων τεχνολογιών και σύγχρονων μορφών οργάνωσης και λειτουργίας με διαφάνεια, λογοδοσία και συνεχή αξιολόγηση.
kathimerini.gr
