Το πραγματικό και ακριβές ύψος του θρυλικού Έβερεστ, της υψηλότερης κορυφής των Ιμαλαΐων, η «Στέγη του Κόσμου» έπρεπε να μετρηθεί από την αρχή. Για το Νεπάλ, το κράτος στο οποίο υπάγεται γεωγραφικά το υψηλότερο σημείο του πλανήτη, ήταν ζήτημα εθνικού γοήτρου. Εξ’ ού και δαπανήθηκε 1,3 εκατ. δολάρια σε μια περίπλοκη, μακροχρόνια περιπέτεια, προκειμένου να επιβεβαιωθεί με επιστημονικές και αδιάβλητες μεθόδους εάν τα 8.848 μέτρα είναι ή όχι το αληθινό ύψος του Έβερεστ.
Όσο και εάν φαίνεται απίστευτο, ακόμη και ένας κολοσσιαίος ορεινός όγκος όπως τα Ιμαλάια εμφανίζει ελαστικότητες, μετατοπίζεται οριζοντίως και καθέτως. Ισχυρές σεισμικές δονήσεις, όπως ο μεγάλος σεισμός του 2015, προξενούν γεωλογικές μεταβολές, από τις οποίες δεν εξαιρείται ούτε το μεγαλειώδες Έβερεστ.
Πώς επηρεάζει το ύψος του Έβερεστ η σεισμική δραστηρικότητα
Η σεισμική δραστηριότητα στο Νεπάλ ενδέχεται να έχει «κατεβάσει» το Έβερεστ κατά 2 ή και περισσότερα μέτρα, όπως εκτιμούν οι γεωλόγοι. Η αρχική επίσημη μέτρηση των 8.848 μέτρων έχει γίνει το 1955, με τα τοπογραφικά μέσα της εποχής. Ωστόσο, ακόμη και εάν δεν μεσολαβούσε καμία άλλη μεταβολή από φυσικά αίτια, η μέτρηση αυτή θα αμφισβητείτο, αν μη τι άλλο λόγω της τεχνολογικής προόδου.
Από το 1955 υπήρξαν αρκετές απόπειρες να μετρηθεί ξανά το Έβερεστ και να προσδιοριστεί επακριβώς το ύψος του. Ομάδες ειδικών από την Ινδία, την Κίνα, την Αμερική, την Ευρώπη προέβησαν σε υπολογισμούς, σύμφωνα με τους οποίους το ύψος του Έβερεστ κυμαινόταν μεταξύ των 8.844 και των 8.850 μέτρων.
Χρειάστηκαν τρία χρόνια μελέτης για τη νέα μέτρηση
Για τη νέα μέτρηση χρειάστηκαν περίπου τρία χρόνια μελέτης, επιτόπιας και μη. Η αρμόδια γεωδαιτική υπηρεσία του Νεπάλ ήταν έτοιμη να ανακοινώσει το πόρισμα της νέας και έγκυρης υψομέτρησης τον περασμένο Μάιο. Όμως, η πανδημία της COVID-19 ματαίωσε το ιστορικό αυτό και παγκόσμιου ενδιαφέροντος γεγονός.
Όπως και να ‘χει, όμως, τοπικοί κρατικοί αξιωματούχοι γνωρίζουν το ακριβές ύψος του Έβερεστ -αλλά δεν το αποκαλύπτουν. Το Νεπάλ συνεργάστηκε με 6 διεθνείς εταιρείες, οι οποίες εφάρμοσαν δύο ειδών μεθόδους μέτρησης, την παραδοσιακή τριγωνομετρική και τη σύγχρονη, μέσω δορυφόρου. Κατ’ αυτό τον τρόπο θα υπήρχε διασταύρωση των δεδομένων και εκμηδένιση του ενδεχόμενου σφάλματος.
Πώς έγινε η διαδικασία της νέας μέτρησης
Η διαδικασία της νέας μέτρησης δεν ήταν μια ακίνδυνη δουλειά γραφείου. Κάθε άλλο: Δύο ειδικοί τοπογράφοι, μαζί με τον Σέρπα οδηγό τους, ανέβηκαν έως την κορυφή του Έβερεστ στις 22 Μαΐου του 2019. Μαζί τους, πέραν των ατομικών ειδών ανάγκης για την επιβίωση στο τρομακτικά αφιλόξενο περιβάλλον του βουνού, είχαν και τεχνικό εξοπλισμό βάρους 40 κιλών.
Μεταξύ των άλλων συσκευών, είχαν έναν γεωδαιτικό δέκτη GNSS (Global Navigation Satellite System, Παγκόσμιο Σύστημα Δορυφορικής Πλοήγησης), καθώς και ένα ραντάρ βυθομέτρησης του χιονιού. Η τριάδα είχε αναχωρήσει από το Κατμαντού, την πρωτεύουσα του Νεπάλ, στις 11 Απριλίου και κατά τη διάρκεια της κοπιώδους και επίπονης ανάβασης, ένας εξ αυτών έχασε ένα από τα ακροδάκτυλά του, εξαιτίας κρυοπαγήματος.
Φτάνοντας στα 8.000 μέτρα, βρέθηκαν σε συνωστισμό, σε «μποτιλιάρισμα» όπως αποκαλείται στην ορειβατική αργκό, μιας και υπήρχαν πολλοί -τηρουμένων των αναλογιών- οι οποίοι είχαν καταφέρει να φτάσουν τόσο ψηλά και ετοιμάζονταν για την τελική εξόρμηση προς την κορυφή. Με καθυστέρηση μίας ημέρας έως ότου καθαρίσει το μονοπάτι, οι τρεις άντρες τοποθέτησαν τον πομπό και συγκέντρωσαν δεδομένα επί μία ώρα και 16 λεπτά, σε συνθήκες φονικού ψύχους (θερμοκρασία -78,3 βαθμών Κελσίου) και, βεβαίως, σε ατμόσφαιρα με εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό οξυγόνου.
Εν τέλει όμως ο στόχος επετεύχθη και σύντομα αναμένεται η ανακοίνωση του μαγικού αριθμού, ο οποίος θα αντιστοιχεί στο ακριβές και οριστικό ύψος του Έβερεστ. Οριστικό, βεβαίως, έως το επόμενο μείζον γεωλογικό φαινόμενο, το λιώσιμο των αιώνιων πάγων κ.ο.κ.
protothema
