Μια μάχη που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της Ρούμελης, η τελευταία μάχη του «ατυχούς Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897», όπως ονομάστηκε από τους ιστορικούς, μια μάχη όμως που οδήγησε στη σωτηρία της πόλης της Λαμίας, τιμήθηκε το πρωί του Σαββάτου, στο Μνημείο της Μάχης της Ταράτσας στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής.
Την εκδήλωση για τη Μάχη της Ταράτσας που έμεινε στην ιστορική μνήμη για τη διορατικότητά, τη γενναιότητα αλλά και τη διαφύλαξη της ελευθερίας και της υπερηφάνειας των Ελλήνων από την Τουρκική επέλαση, διοργάνωσαν ο Δήμος Λαμιέων με το Σύνδεσμο Εφέδρων Αξιωματικών Νομού Φθιώτιδας.
Στην επιμνημόσυνη δέηση που τέλεσε ο Μητροπολίτης Φθιώτιδας κ.κ. Συμεών, το παρών έδωσαν οι πολιτικές, πολιτειακές, αυτοδιοικητικές και στρατιωτικές αρχές του τόπου.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο Δήμαρχος Λαμιέων Θύμιος Καραΐσκος, ο οποίος αναφέρθηκε στα ιστορικά στοιχεία της Μάχης της Ταράτσας, δηλώνοντας χαρακτηριστικά:
«……Με αισθήματα συγκίνησης σας καλωσορίζω στην επετειακή εκδήλωση, την οποία διοργάνωσε ο Δήμος Λαμιέων σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Εφέδρων Αξιωματικών Νομού Φθιώτιδας, για τη Μάχη της Ταράτσας, η οποία διεξήχθη τον Μάιο του 1897.
126 χρόνια πέρασαν από τότε και η Μάχη της Ταράτσας έμεινε ως μελανή σελίδα στη νεότερη ιστορία της Ελλάδος, όχι μόνο γιατί τερματίστηκε με ήττα των ελληνικών όπλων, αλλά και για το γεγονός ότι εξαιτίας του αποτελέσματος του πολέμου η χώρα μας υποχρεώθηκε να υπαχθεί υπό το δυσβάστακτο καθεστώς του «Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου».
Ας θυμηθούμε για λίγο τα ιστορικά γεγονότα. Μετά την υποχώρηση της Ελληνικής Στρατιάς από το πεδίο της μάχης του Δομοκού, συμπτυσσόμενη αυτή προς νότο, είχε εντολή να καταλάβει αμυντικά την τοποθεσία Δερβέν Φούρκα.
Η μάχη κράτησε ως το βράδυ. Το πεζικό μας ακόμη και χωρίς την υποστήριξη του πυροβολικού, πέτυχε να διατηρήσει τις θέσεις του. Χωρίς υποστήριξη όμως καταλήφθηκαν τα υψώματα της Αντίνιτσας και, μπροστά στον κίνδυνο να αποκοπούν από τη Λαμία, ο υποστράτηγος Μακρής αναγκάστηκε να διατάξει σύμπτυξη προς το εσωτερικό της στενωπού και στην συνέχεια πορεία προς Λαμία, όπου και στην θέση Ταράτσα συνεχίστηκε ο αγώνας την επόμενη μέρα.
Το πρωί της 7ης Μαΐου η εμπροσθοφυλακή του Ετέμ Πασά, έφθασε στα πλησίον της Καμηλόβρυσης και Ταράτσας, έξω από τη Λαμία. Ακολουθούν μάχες και οι Τούρκοι τελικά στρατοπεδεύουν.
Εν μέσω πανηγυρικής προέλασης του τούρκικου στρατού και της απελπισίας που επικρατούσε στις τάξεις του Ελληνικού Στρατού, σε μια πράξη ηρωισμού και αυτοθυσίας ο Λοχαγός Τσαλτάκης, με ένα μικρό τμήμα ρουμελιωτών ευζώνων οχυρώθηκε στα υψώματα της Καμηλόβρυσης και της Ταράτσας, βόρεια της Λαμίας, στις πλαγιές της Όθρυς.
Προσπάθησε να καθυστερήσει την τούρκικη προέλαση, αν και γνώριζε ότι αυτή η απόφαση του ήταν πολύ ριψοκίνδυνη. Στόχος και ελπίδα του Τσαλτάκη ήταν η ανασύνταξη των ελληνικών δυνάμεων και η σωτηρία της Λαμίας.
Πράγματι, με την αυταπάρνηση και τον δικό του ηρωισμό και των στρατιωτών του επιβραδύνθηκε η τούρκικη προέλαση και δόθηκε χρόνος στην διπλωματία, ώστε να συμφωνηθεί ανακωχή, η οποία και επετεύχθη λίγες μέρες αργότερα. Ο Αθανάσιος Τσαλτάκης όμως και οι στρατιώτες του στην προσπάθεια τους να σταματήσουν την Τούρκικη προέλαση έχασαν την ζωή τους αλλά κατάφεραν και έσωσαν την Λαμία από την τουρκική εισβολή.
Εντωμεταξύ, ο τότε Νομάρχης Κωνσταντίνος Έσλιν, συνοδευόμενος από τον λοχαγό Γεώργιο Χατζηανέστη, με μια άμαξα και λευκή σημαία, πέρασε μέσα από τις οθωμανικές γραμμές και μέσα σε πυκνούς πυροβολισμούς έφτασε στο στρατηγείο του Οθωμανού αρχηγού της εμπροσθοφυλακής Σεϊφουλάχ πασά. Εκεί του επέδωσε ανεπίσημο τηλεγράφημα για ανακωχή διασπείροντας τη φήμη ότι έληξε ο πόλεμος. Αυτό κατεύνασε τα πνεύματα και έδωσε το χρόνο ώστε να φτάσει το επίσημο μήνυμα από τον Σουλτάνο και τον Τσάρο για την συνθηκολόγηση. Τελικά με την μεσολάβηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων, στις 20 Σεπτεμβρίου υπογράφηκε ειρήνη, με επαχθέστατους όρους για τη χώρα μας.
126 χρόνια μετά, συνεχίζουμε να τιμάμε τους πεσόντες της μάχης, τονίζοντας ότι δεν ξεχάσαμε.
Και δεν θα συνεχίζουμε τη ζωή μας, σαν να μην συνέβη κάτι.
Παρά τη μακραίωνη πορεία μας ως Έλληνες στον ιστορικό χωροχρόνο, με επιτεύγματα λαμπρά, δεν λησμονούμε ότι η ιστορική αυτή διαδρομή, ποτίστηκε σε πολλές περιπτώσεις με το αίμα και τα δάκρυα των προγόνων μας, αλλά και με παθήματα, τα οποία οφείλουμε να ερευνούμε, ώστε να λειτουργούν εκπαιδευτικά.
126 χρόνια μετά, τα μηνύματα εκείνου του αγώνα για ομοψυχία, ελευθερία, εθνική ανεξαρτησία και κοινωνική δικαιοσύνη παραμένουν ακόμη επίκαιρα. Ο διαρκής αγώνας μας γι’ αυτά τα ιδανικά, αποτελεί τον ελάχιστο φόρο τιμής στους προγόνους μας.
Είναι υποχρέωσή μας να κρατάμε ζωντανή τη μνήμη όλων, ανεξαιρέτως των γεγονότων.
Ως Έλληνες επομένως, έχουμε ιστορικό χρέος να θυμόμαστε. Να μαθαίνουμε και να επιδιώκουμε να διατηρούμε τους δεσμούς με το παρελθόν και την ιστορία μας.
Μόνο έτσι δημιουργούμε στέρεες βάσεις αλλά αντλούμε και τη δύναμη, ώστε να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες του παρόντος και να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις του μέλλοντος
Ο Δήμος Λαμιέων δεν ξεχνά. Η συλλογική μας μνήμη επιβάλλει την αποδοτική διερεύνηση της ιστορίας και την απόδοση τιμών αλλά και ευθυνών.
Αποτελεί δικό μας χρέος να ενισχύσουμε το αίσθημα της αλληλεγγύης.
Το νόημα της μνήμης, ας μεταφραστεί σε διασύνδεση, με κοινό σκοπό τη δημιουργία.
Να είναι αιωνία η μνήμη των αγωνιστών και ας γίνει η θυσία τους η έμπνευση μας και οδηγός για το αύριο…».
Ακολούθησε ομιλία από το Γενικό Γραμματέα του ΣΕΑΝ Κωνσταντίνο Σπαλιώρα, κατάθεση στεφάνων στο μνημείο, τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των πεσόντων και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Δείτε φωτογραφίες:
